Akreditasyon Alanında Yapılan Lisansüstü Tezlerin İncelenmesi

Akreditasyon; sunulan ürün ve hizmetlerin, kalite standartlarına ne düzeyde sahip olduğunu belirleme sürecidir. Ürün ve hizmet çeşitliliğinin her geçen gün artmasıyla eğitimden sağlığa kadar pek çok farklı alanda akreditasyon araştırmaları yapılmaktadır. Bu araştırmalardan bazıları yükseköğretimde lisansüstü tez çalışmaları ile gerçekleştirilmektedir. Bu araştırmada akreditasyon konusunda yapılan lisansüstü tezler incelenerek, yükseköğretim düzeyinde yapılan akreditasyon araştırmalarına yönelik kapsamlı bir değerlendirme çalışması yapmak amaçlanmıştır. Araştırma betimsel araştırma modelinde tasarlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunda, 1994-2019 yılları arasında akreditasyon ile ilgili gerçekleşen ve erişime açık 220 lisansüstü tezin tamamı yer almıştır. Bu nedenle evrenin tamamı araştırmada yer almıştır. Araştırmada yer alan tezlerin incelemesinde doküman analizinden yararlanılmıştır. Elde edilen bulgular; tez yazarlarının cinsiyetine göre; tezlerin yapıldığı üniversiteye, enstitüye ve anabilim dallarına göre; tezlerde kullanılan araştırma yöntemi, araştırma modeli, veri toplama aracı ve örneklemine göre ve son olarak tezlerin konularına göre detaylı olarak tablolar halinde sunulmuş ve yorumlanmıştır. Tezlerin çoğunlukla sosyal bilimler enstitüsüne bağlı işletme / işletme yönetimi anabilim dallarında gerçekleştiği ve tarama modelinde yapıldığına ulaşılmıştır. Bunun yanında tezlerde kullanılan veri toplama araçlarının genellikle anket ve doküman inceleme formu olduğu belirlenmiştir. Akreditasyon ile ilgili yapılan lisansüstü tez çalışmaları genellikle sağlık ve eğitim konularında tamamlanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Akreditasyon, Lisansüstü Eğitim, Yükseköğretim, Değerlendirme,

Examination of Postgraduate Theses in Accreditation

Accreditation; It is the process of determining the level of quality standards of the products and services offered. With the increasing variety of products and services, accreditation studies are carried out in many different areas from education to health. Some of these researches are carried out with postgraduate thesis studies in higher education. In this study, it is aimed to make a comprehensive evaluation study for accreditation studies conducted at higher education level by examining the postgraduate theses on accreditation. The research is designed in a descriptive research model. In the study group of the research, all 220 graduate theses related to accreditation between 1994 and 2019 were included. Therefore, the entire universe took part in the research. Document analysis was used to examine the theses in the research. Findings obtained; according to the gender of the thesis authors; According to the university, institute and departments where the theses were made; The research method, research model, data collection tool and sample used in the dissertations were presented and interpreted in tables in detail according to the topics of the theses. It has been found that the theses are mostly carried out in the departments of business / business management affiliated to the social sciences institute and they are made in a scanning model. In addition, it has been determined that the data collection tools used in theses are generally questionnaire and document review form. Postgraduate thesis studies on accreditation have generally been completed on health and education issues.

Keywords:

Accreditation, Postgraduate Education, Higher Education, Evaluation,

PDF

___

Adıgüzel, A., & Sağlam, M. (2009). Program standards and accreditation in the teacher education. Inonu University Journal of the Faculty of Education, 10(3), 83-103.
Aktan, C. C., & Gencel, U. (2010). Yüksek öğretimde akreditasyon. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 2(2), 137-146.
Cengiz, C. (2018). Sağlık hizmetlerinde akreditasyon programları ve Tüska. Sağlıkta Kalite ve Akreditasyon Dergisi, 1(1), 21-26.
Creswell, J. W. (2017). Eğitim araştırmaları nicel ve nitel araştırmanın planlanması, yürütülmesi ve değerlendirilmesi (H. Ekşi, Çev. Ed.). İstanbul: EDAM.
Doğan, İ. (1999). Eğitimde kalite ve akreditasyon sorunu: Eğitim fakülteleri üzerine bir deneme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 20(20), 503-519.
Gencel, U. (2001). Yükseköğretim hizmetlerinde toplam kalite yönetimi ve akreditasyon. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(3), 164-218.
Gökmen-Kavak, D. (2018). Türkiye Sağlık Hizmetleri Kalite ve Akreditasyon Enstitüsü sağlıkta akreditasyon standartları. Sağlıkta Kalite ve Akreditasyon Dergisi, 14-20.
Günay, D. (2003). Akreditasyonun neliği ve mühendislik eğitimi üzerindeki etkisi. https://www.researchgate.net/profile/DurmusGunay/publication/317662165_Akreditasyonun_Neligi_ve_Muhendislik_Egitimi_Uzerindeki_Etkisi/links/5947bcefa6fdccfa594deb84/Akreditasyonun-Neligi-ve-Muehendislik-Egitimi-Uezerindeki-Etkisi.pdf sayfasından erişilmiştir.
Harman, A. (2018). Müşteri ilişkileri yönetimi açısından akreditasyon ve kalite yönetim sisteminin Kırıkkale Üniversitesi’nde çalışan iç müşteriler tarafından algılanmasına yönelik karşılaştırmalı bir araştırma. (Yüksek lisans tezi). https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
Hoş, C. (2016). Sağlıkta zoru başarmak: Sağlık sektöründe akreditasyon. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, CİEP Özel Sayısı, 498-533.
Işık, S., & Beykoz, S. Y. (2018). Türk yükseköğretiminde yeni bir arayış: kalite güvence sistemi. Kastamonu University Journal of Faculty of Economics and Administratives Sciences, 20(3), 7-22.
Kavak, Y. (1999). Öğretmen eğitiminde yeni bir yaklaşıma doğru: standartlar ve akreditasyon. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 19(19), 313-324.
Marmara Üniversitesi (2020, January 1). Institute of Social Sciences. https://sbe.marmara.edu.tr/7 sayfasından erişilmiştir.
Özçiçek, Y., & Karaca, A. (2019). Yükseköğretim kurumlarında kalite ve akreditasyon: Mühendislik eğitim programlarının değerlendirilmesi. Fırat Üniversitesi Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 3(1), 114-149.
Sönmez, V., & Alacapınar, F. G. (2013). Örneklendirilmiş bilimsel araştırma yöntemleri. (2. Baskı). Ankara: Anı.
Uçar, E. M., & Levent, F. (2017). Yükseköğretimde uluslararası akreditasyon deneyimi: bir vakıf üniversitesi yabancı diller hazırlık okulu örneği. The Journal of International Social Research, 10(52), 846-857.
Wikipedia (2020a, January 4). Gazi University Institute of Social Sciences. https://tr.wikipedia.org/wiki/Gazi_%C3%9Cniversitesi_Sosyal_Bilimler_Enstit%C3%BCs%C3%BC sayfasından erişilmiştir.
Wikipedia (2020b, February 7). Dokuz Eylül University Institute of Social Sciences. https://tr.wikipedia.org/wiki/Dokuz_Eyl%C3%BCl_%C3%9Cniversitesi sayfasından erişilmiştir.
Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9. Baskı). Ankara: Seçkin.
YÖK (2020a, Şubat 10). European Association for Quality Assurance in Higher Education (ENQA). https://yokak.gov.tr/Uluslararasilasma/Uyelikler sayfasından erişilmiştir.
YÖK (2020b, Ocak 20). Quality Assurance. https://uluslararasi.yok.gov.tr/uluslararasilasma/bologna/bologna-s%C3%BCreci-ana-faaliyet-alanlar%C4%B1/kalite-guvencesi sayfasından erişilmiştir.