Ayşe YALÇIN ÇELİK, Esin Deniz KÖK, Feyza AYDOĞAN TOSUN, Aleyna UZUNER

9. Sınıf Kimya Etkileşimli Elektronik Kitapların Öğretim Faaliyetlerine Katkısının Belirlenmesi

Bu çalışmanın amacı, etkileşimli e-kitapları, içerdiği etkileşim çeşidi, öğrenciyi dâhil ettiği öğrenme faaliyeti ve etkileşimde kullanılan görselleri kimyanın makroskobik, tanecikli ve sembolik boyutlarını temsili açısından incelemektir. Çalışmada nitel analiz yöntemlerinden doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Verilerin toplanabilmesi amacıyla araştırmacılar tarafından altı sorudan oluşan bir rubrik geliştirilmiştir. Analiz sonuçlarına göre kitapta 17 çeşit etkileşim sağlayan ikon bulunmaktadır. Bu ikonlardan en sık kullanılanı “hareketli resim” ikonudur (%24). Kitapta verilen etkileşimlerin öğrencilerin dört farklı öğretim faaliyeti gerçekleştirmelerine imkân sağladığı belirlenmiştir. Bunlar; imaj oluşturma, not tutma, soru çözme ve yorum yapma faaliyetleridir. Etkileşimlere çoğunlukla öğretim sürecinin değerlendirme aşamasında yer verilmiştir (%53). Etkileşimlerin %64’ü öğrenciden soru çözmesini istemektedir. Kimya kavramlarının anlaşılırlığını arttırmakta önemli bir rolü olan tanecikli boyutu temsil eden gösterimler çok az (%13) iken, kimya dilini ifade eden sembolik boyut ise en fazla (%29) tercih edilen gösterimlerdir. Bu sonuçlar dikkate alındığında, etkileşimli kitapların öğrencinin ilgili konunun öğretimi yerine değerlendirilmesi sırasında daha aktif katılımını sağladığı sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca, yanlış kavramaların önlenmesi için önemli olan tanecikli boyuta hitap eden gösterimlerin çok tercih edilmediği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Etkileşimli Elektronik Kitap, Kimya Ders Kitabı, Öğretim Faaliyetleri, Maddenin Tanecikli Doğası

Determining the Contribution of 9th Grade Chemistry Interactive Electronic Textbooks to Teaching Activities

This study aimed to examine the interactive e-books in terms of the type of interaction, the learning activity that engages the student, and the visuals used in the interaction in terms of macroscopic, sub-microscopic, and symbolic representations of chemistry. In the study, the document analysis method was used. To collect the data, a rubric consisting of six questions was created by the researchers. Data analysis revealed that there were 17 types of icons in the book. The most frequently used of these icons was the “motion picture” icon (24%). It was determined that the interactions given in the book allowed the students to perform four different teaching activities such as image making, note-taking, problem solving, and interpreting. Interactions were mostly included in the evaluation part of the course (53%). Sixty-four percent of interactions ask students to solve questions. The number of sub-microscopic (particulate) representations is low (13%), while the symbolic level representations, defining the language of chemistry, are preferred most frequently (29%). Considering these results, it can be concluded that interactive books enable the student to participate more actively during the evaluation rather than teaching the relevant subject. Also, the representations that address the particulate level, which is important for preventing misunderstandings, are not preferred much.

Keywords:

Interactive Electronic Textbooks, Chemistry Course Book, Teaching Activities, Particulate Nature of Matter,

PDF

___

Altun, M., Arslan, Ç. & Yazgan, Y. (2004). Lise matematik ders kitaplarının kullanım şekli ve sıklığı üzerine bir çalışma. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 131-147.
Ardac, D. & Akaygun, S. (2004). Effectiveness of multimedia‐based instruction that emphasizes molecular representations on students' understanding of chemical change. Journal of Research in Science Teaching, 41(4), 317-337.
Azmi, N. G. & Moradny, M. M. (2010). The effect of the interaction between the different styles of the pillars of constructivist learning within an electronic book in the achievement and the learning efficiency among graduate students in faculty of education. Educational and Social Studies, 16(3), 251-321.
Biňas, M., Štancel, P., Novak, M. & Michalko, M. (2012, Kasım). Interactive eBook as a supporting tool for education process. IEEE 10th International Conference on Emerging eLearning Technologies and Applications (ICETA) (s. 39-44). Stara, Slovakya.
Bozkurt, A. (2016). Açık ve uzaktan öğrenmeye yönelik etkileşimli e-kitap değerlendirme kriterlerinin belirlenmesi. (Doktora tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ sayfasından erişilmiştir.
Bozkurt, A. & Bozkaya, M. (2013, Ocak). Etkileşimli e-kitap: Dünü, bugünü ve yarını. Akademik Bilişim Konferansı 13-XV (s. 375-381). Antalya, Türkiye. https://ab.org.tr/ab13/kitap/eski/125.pdf sayfasından erişilmiştir.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2021). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri (31. b.). Ankara: Pegem Akademi.
Cheng, M. & Gilbert, J. K. (2009). Towards a better utilization of diagrams in research into the use of representative levels in chemical education. Multiple representation in chemical education. Models and Modelling in Science Education, 45(4), 55-73.
Chittleborough, G. D. & Treagust, D. F. (2007). The modeling ability of non-major chemistry students and their understanding of the sub-microscopic level. Chemistry Education Research and Practice, 8(4), 274-292.
Genç, Z. (2010). Web 2.0 yeniliklerinin eğitimde kullanımı. XII. Akademik Bilişim Konferansı (s. 238). Muğla, Türkiye.
Ebied, M. M. A. & Rahman, S. A. A. (2015). The effect of interactive e-book on students' achievement at Najran University in computer in education course. Journal of Education and Practice, 6(19), 71-82.
Halis, İ. (2002). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme. Ankara: Nobel Yayınları.
Hasan, M. F., Suyatna, A. & Suana, W. (2018). Development of interactive e-book on energy resources to enhance student’s critical thinking ability. Tadris: Jurnal Keguruan dan Ilmu Tarbiyah, 3(2), 109-121.
Huang, Y. M. & Liang, T. H. (2015). A technique for tracking the reading rate to identify the e‐book reading behaviors and comprehension outcomes of elementary school students. British Journal of Educational Technology, 46(4), 864-876.
Hwang, G. J. & Lai, C. L. (2017). Facilitating and bridging out-of-class and in-class learning: An interactive e-book-based flipped learning approach for math courses. Journal of Educational Technology & Society, 20(1), 184-197.
Johnstone, A. H. (1982). Macro- and micro-chemistry. School Science Review, 64, 377–379.
Johnstone, A. H. (1991). Why is science difficult to learn? Things are seldom like they seem. Journal of Computer Assisted Learning, 7, 75–83.
K.Çoban, Ö., Yalçın-Çelik, A. & Kılıç, Z. (2021). Kimya öğretmenlerinin öğretim stratejileri ve bu stratejilere etki eden faktörler. Eğitim ve Toplum Araştırmaları Dergisi, 8(2), 345-361.
Köksal, A. P. (2019). Öğrenme amaçlı yazma etkinliklerinin beşinci sınıf öğrencilerinin elektrik konusundaki akademik başarılarına, kalıcılığa ve fen bilimleri dersine karşı tutumlarına etkisi. (Yüksek lisans tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ sayfasından erişilmiştir.
Küçükahmet, L. (2003). Konu alanı ders kitabı inceleme kılavuzu. Ankara: Nobel Yayın.
Labuschagne, A. (2003). Qualitative research: Airy fairy or fundamental. The Qualitative Report, 8(1), 100-103.
Mahaffy, P. (2006). Moving chemistry education into 3D: A tetrahedral metaphor for understanding chemistry. Union carbide award for chemical education. Journal of Chemical Education, 83(1), 49-55.
MEB. (2021). Etkileşimli Kitaplar. https://ogmmateryal.eba.gov.tr/etkilesimli-kitap/kimya?s=6&d=44 &u= 0&k=0 sayfasından erişilmiştir.
Nakhleh, M. B. (1992). Why some students don't learn chemistry: Chemical misconceptions. Journal of Chemical Education, 69(3), 191-196.
Nakhleh, M. B. & Mitchell, R. C. (1993). Concept learning versus problem solving: there is a difference. Journal of Chemical Education, 70(3), 190-192.
Notari, M. P., Hielscher, M. & King, M. (2016). Educational apps ontology. (Ed. D. Churchill, J. Lu, T. Chiu & B. Fox) Mobile learning design içinde (s. 83-96). Singapore: Springer.
Önder, I. (2010). Elektronik kitap olgusu ve Türkiye’de durum. (Doktora tezi). https://dspace.ankara.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12575/30038/Isik_onder_elektronik%20kitap%20olgusu%20ve%20turkiyede%20durum.pdf?sequence=1 sayfasından erişilmiştir.
Sirhan, G. (2007). Learning difficulties in chemistry: An overview. Journal of Turkish Science Education, 4(2), 2-20.
Talanquer, V. (2011). Macro, submicro, and symbolic: The many faces of the chemistry “triplet”. International Journal of Science Education, 33(2), 179-195. doi: 10.1080/09500690903386435
Tania, L. & Fadiawati, N. (2015). Development of interactive e-book based on chemical representation refer to curriculum 2013. Jurnal Pendidikan IPA Indonesia, 4(2), 164-169.
TEDMEM. (2021). Türkiye’nin telafi eğitimi yol haritası (TEDMEM Analiz Dizisi 9). Ankara: Türk Eğitim Derneği Yayınları.
Wu, H. K. (2003). Linking the microscopic view of chemistry to real‐life experiences: Intertextuality in a high‐school science classroom. Science Education, 87(6), 868-891.
Yalçın-Çelik, A., Yıldız, H., Karadeniz, F. T., Güzeldal, İ. & Çilli, M. (2021). Kimya ile ilgili mobil uygulamaların eğitsel hedefler açısından incelenmesi. Cumhuriyet International Journal of Education, 10(3), 1240-1260. doi: 10.30703/cije.837270
Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.