Huşeng Caferî’nin “Akkışka” şiiri üzerine bir inceleme

Güney Azerbaycan şiirinin temel konularından biri, aynı dili konuşan insanların yaklaşık 200 yıl önce birbirlerinden ayrılmalarının yol açtığı travmadır. Aynı kaynaktan beslenen Kuzey ve Güney Azerbaycan’ın birbirlerine ilgisiz kalması doğal olarak beklenemez. Bu incelemede öncelikle Güney Azerbaycan adı verilen bölge tanıtılacak, Azerbaycan tarihindeki önemli kırılmalardan bahsedilecektir. Karabağ Savaşı’nın Güney Azerbaycan edebiyatına etkisi tartışılacaktır. Ardından Huşeng Caferî kısaca tanıtılacak ve şairin “Akkışka” şiiri sosyolojik edebiyat teorisi açısından tahlil edilecektir. Şair tarafından kullanılan kelimelerin hermenötik açısından mitolojik ve psikolojik anlamları incelenecektir. Son olarak Azerbaycan Cumhuriyeti’ndeki politik olayların Güney Azerbaycanlı aydınları ne denli etkilediği, Huşeng Caferî örneğinde tartışılacaktır.

A review on “Akkışka” by Huşeng Caferî

One of the main subjects in South Azarbaijan poetry is crisis cause by seperated approximately 200 years of people whom talking the same language. It’s not expected that The North and The South Azerbaijan that fed from the same root not interest each other. In this research the consept will be discussed The South Azerbaijan. After that important break points will be explained in the Azerbaijan history. Especially effects of the Karabag conflict in the South Azerbaijan literature will be discussed. Huşeng Caferî will be introduced shortly and the poem of the poet “Akkışka” will be exemined according to sociological literary theory approach. Cultural mythological and psychological meaning of the words used by poet will be examined. In the sample of Huşeng Caferî, how affected the South Azerbaijani intellectual by the political events at the Republic of Azerbaijan will be discussed in this research.

PDF

___

AKPINAR Yavuz, Azerî Edebiyatı Araştırmaları , Dergâh Yayınları, İstanbul 1994.
CAFERÎ Huşeng, Güneş, İntişarat-e Pınar, Zencan 1387/2008.
ÇEÇEN Anıl, , “Türkiye’nin B Planı Merkezi Devlet Birliği” 4. Türkiye İran İlişkileri Sempozyumu, 24 Eylül 2005, Türk Tarih Kurumu, Ankara 2008 s. 11-31.
EROL Ali, Azerbaycan Edebiyatında Romantizm, Azerbaycan Kültür Merkezi Yayınlar, İzmir 2007.
----------, Mikail Müşfik, Azadlıq Dastanı , Azerbaycan Kültür Derneği Yayınları, İzmir 2007.
GÖKDAĞ Bilgehan Atsız ve Heyet M. RIZA, “İran Türklerinde Kimlik Meselesi”, Bilig, S. 30.(2004), s. 51-84.
KAFKASYALI Ali, “XIX. Ve XX. Yüzyıl Siyasî Ve Sosyal Olaylarının Güney Azerbaycan Edebiyatına Yansıması” A.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, S.25.(2006), s.165. – 208.
----------, “Huşeng Caferî ve Şiir Dünyası”, A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Dergisi, S. 45.(2011), s.121- 136.
KOLCU Ali İhsan, Edebiyat Kuramları, Salkımsöğüt Yayınevi, Ankara 2008.
MORAN Berna, Edebiyat Kuramları ve Eleştiri, İletişim Yayınları, İstanbul 2008.
SARIKAYA Yalçın, Tarihî ve Jeopolitik Boyutlarıyla İran’da Milliyetçilik , Ötüken Yay., İstanbul, 2008.
SARAY Mehmet, Türk İran İlişkileri, Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara 2006.