Kumlimanı (Gelibolu Yarımadası) yalıtaşının oluşum ortamı

Bu çalışmada Gelibolu Yarımadası’nın batı kıyısında, Kumlimanı plajında yüzeyleyen yalıtaşının oluşum ortamı saha gözlemleri, petrografik ince kesitler ve taramalı elektron mikroskobu/enerji dağılımlı x ışınları spektrometresi (SEM/EDX) analizlerine dayalı olarak tartışılmaktadır. Çalışılan yalıtaşı radyolarit ve kireçtaşı çakılları içerir ve kötü boylanmış kıyı konglomerası özelliğindedir. Kuvars ve karbonat taneleri egemen bileşenleri oluşturur. EDX analizlerine göre yalıtaşı çimentosunun bileşimine azalış oranına göre O>C>Ca>Si>Cl>Na>Mg>S>Al>Fe ve K şeklinde sıralanan farklı elementler girer. Mikrit zarfları, izopak yüksek magnezyum kalsit rimleri ve daha az oranda olmakla birlikte köprü çimentolar olmak üzere genellikle gelgit içi kuşağa ait farklı çimento tipleri tanımlanmıştır. Düşük magnezyum kalsit içeren köprü çimentolarla kıyaslandığında gelgit içi ortama ait yüksek magnezyum kalsit egemendir. Sonuçlar çalışılan plajda karbonat çimentolanmasının erken safhalarını karakterize etmektedir.Anahtar Kelimeler: Yalıtaşı, Çimentolanma, Gelgit İçi Zon, Gelgit Ardı Zon, Gelibolu Yarımadası, Türkiye. 

Formation environment of the Kumlimanı beachrock (Gelibolu Peninsula)

This paper discusses formation environment of beachrock exposed on Kumlimani Beach west coast of Gelibolu Peninsula, Turkey, based on field observations, petrographic thin section and scanning electron microscopy/energy dispersive x-ray spectrometry (SEM/EDX) analyses. The studied beachrock is a poorly-sorted coastal conglomerate composed of radiolarite and limestone gravels. Quartz and carbonate grains form the predominant components. Based on EDX analysis results, the composition of beachrock cement is dominated by various elements, ranging in decreasing order of O>C>Ca>Si>Cl>Na>Mg>S>Al>Fe and K. We identified different types of cements of intertidal origin, dominated by micrite envelops, bladed isopachous high magnesium calcite rims, and, less importantly, meniscus bridges. High-magnesium calcite is preponderant within intertidal cements in proportion to those in meniscus bridges, containing low magnesium calcite. The results suggest the characteristics of early phases of carbonate cementation in the studied beach.Keywords: Beachrock, cementation, intertidal zone, supratidal zone, Gelibolu Peninsula, Turkey.
Keywords:

-,