Güneydoğu Anadolu Bölgesi ilçelerinin coğrafi ve potansiyel erişilebilirlik analizi

Geleneksel olarak, insan ve eşyanın bir mekândan diğer bir mekana hareketliliğini ifade eden ulaşımın tanımını, bugünün hızlı dünyasında sermaye, bilgi ve hizmetin de hareketliliğini içine alacak şekilde genişletmek mümkündür. Küreselleşme olgusunu başlatan ve hızlandıran en önemli etken olarak ulaşım ve iletişim sistemlerinde meydana gelen hızlı gelişmeler gösterilebilir. Günümüz ekonomilerinin en önemli bileşkesi kuşkusuz üretim mekanlarına ve üretilen mamül maddelerin pazarına ulaşım ve erişim olarak gösterilebilir. Farklı lokasyonlardaki mekanlar arasında, belirli sürelerde ve belirli standart normlar çerçevesinde ulaşabilmeyi ifade eden coğrafi erişilebilirliğin, ulaşım coğrafyası içinde yeteri derecede ele alındığını söylemek güçtür. Mevcut çalışmaların birçoğu da il bazında yapılmaktadır. Bu çalışmada Güneydoğu Anadolu Bölgesinin ilçeler ölçeğinde coğrafi erişilebilirlik analizi ile yayılma ve cazibe odaklı potansiyel erişilebilirliği Rodrigue, Comtois ve Slack tarafından geliştirilen formüller yardımıyla analizi yapılmış ve sonuçları değerlendirilmiştir. Bu sonuçların Türkiye'nin nispeten kalkınmada geri kalmış Güneydoğu Anadolu Bölgesi için ulaşım odaklı gelişim projeksiyonuna katkı sağladığı düşünülmektedir. 

The analysis of geographic and potential accessibility of Southeastern Anatolia Region Districts

Transportation, in classic terms, refers to the mobility of people and goods from one area to another. It is possible to expand the definition of transportation to include the mobility of capital, information and service in today's fast world. Rapid developments in transportation and communication systems can be seen as the most important factor that initiates and accelerates the phenomenon of globalization. The most important component of today's economies can undoubtedly be shown as access to production areas and the market of manufactured goods. It is difficult to say that geographic access, which can be reached within the framework of certain standard norms, has been adequately addressed in the transportation geography between spaces at different locations. Many of these studies are carried out at the provincial level. In this study, geographical access analysis and spread and attraction oriented potential access analysis will be done in the districts of Southeastern Anatolia Region. In this study, geographic accessibility analysis of the Southeastern Anatolia Region and its reach and attraction oriented potential accessibility were analyzed with the help of formulas developed by Rodrigue, Comtois and Slack and their results were evaluated. These results-oriented transportation for Turkey's Southeastern Anatolia relatively backward development in the region are thought to contribute to the development projection.

___

  • Avcı, S. (2005). Ulaşım Coğrafyası Açısından Türkiye’nin Ulaşım Politikaları ve Coğrafî Sonuçları. Ulusal Coğrafya Kongresi (Prof. Dr. İsmail Yalçınlar Anısına) 29–30 Eylül 2005 Bildiri Kitabı, 87–96.
  • Benek, S. (2009). Ortaya Çıkışı, Gelişme Seyri Ve Bölgeye Etkileri Bakımından Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP). Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 64-03: 45-71.
  • Deniz, T. (2016). Türkiye’de Ulaşım Sektöründe Yaşanan Değişimler ve Mevcut Durum. Doğu Coğrafya Dergisi, 21-36: 135-156.
  • Erdoğan, T. H. (2016). Ulaşım Hizmetlerinin Ekonomik Kalkınma Üzerine Etkisi. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3-1: 187-215.
  • Gerçek, H. (1997). Ulaştırma-Ekonomi İlişkisi Çerçevesinde Türkiye’de Ulaştırmanın ve Demiryollarının Geleceği. Ankara: TCDD Yayınları.
  • Geurs, K. T., Wee, B. V. (2004). Accessibility Evaluation of Land-Use and Transport Strategies: Review and Research Directions. Journal of Transport Geography, 12: 127–140.
  • Gülhan G, Ceylan H. ve Oral Y. (2013). Ulaşım Talebinin Belirlenmesinde Erişebilirlik ve Arazi Kullanım Modellerinden Yararlanılması. Türkiye Mühendislik Haberleri Dergisi 478-2013-4: 47-55.
  • Gülhan, G. (2014). Toplu Taşıma Planlaması Ve Ağ Tasarımında Erişilebilirlik Ölçütlerinin Kullanılabilirliğinin Araştırılması, Basılmamış Doktora Tezi, Pamukkale Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
  • Jean-Paul R, Claude C., Brian, S. (2006). The Geography of Transport Systems. New York: Routledge.
  • Kapluhan, E. (2014). Ulaşım Coğrafyası Açısından Türkiye’de Karayolu Ulaşımının Tarihsel Gelişimi ve Mevcut Yapısı. The Journal of International Social Research, 7 -33: 426-439. Kuntay, O. (2006). Erişebilirlik, Planlama Dergisi, 2006: 75.
  • Özuysal, M. (2010). Şehirsel Yerleşimlerde Erişilebilirlik Ölçütünün Modellenmesi ve Kullanımı: Ulaşım Türü Seçimi Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi, Basılmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Özuysal, M., Gülhan, M. (2017). Ulaşım Planlaması Bağlamında Erişilebilirlik ve Talep Modelindeki Yeri, 12. Ulaştırma Kongresi Ulaştırma Politikaları, 24-26 Mayıs 2017, Bildiriler Kitabı, 157-170.
  • Sözer, A. N. (1984). Güneydoğu Anadolu’nun Doğal Çevre Şartlarına Coğrafi Bir Bakış. Ege Coğrafya Dergisi, 2: 8-30.
  • Şimşek, A. (2015). Erişilebilir Şehirler Ve Bölgeler: Erişilebilirliğin Bölgesel Kalkınmaya Etkisi ve İller Bazında Erişilebilirlik Endeksinin Geliştirilmesi. Ankara: Bölgesel Gelişme ve Yapısal Uyum Genel Müdürlüğü Yayınları.
  • Tümertekin, E. (1987). Ulaşım Coğrafyası. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları No: 2053.
  • Tümertekin, E, Özgüç, N. (1999). Ekonomik Coğrafya. İstanbul: Çantay Kitabevi.
  • TRB2 Bölgesi İlçe Temelli Erişilebilirlik Analizi (2013) Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı (DAKA), Van, s.6.
  • İnternet Kaynakları (Karayolları Genel Müdürlüğü) https://www.kgm.gov.tr/Sayfalar/KGM/SiteTr/Uzakliklar/ilcedenIlceyeMesafe.aspx. Son Erişim 17 Şubat 2019.
  • TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu ) https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=95&locale=tr. Son Erişim 13 Şubat 2019
  • TC Kalkınma Bakanlığı Bölgesel Gelişim Ulusal Stratejisi 2014-2023 https://bakkakutuphane.org/upload/flip-page/2014-2023-Bolgesel-Gelisme-Ulusal-Stratejisi/HTML/index.html#220. Son Erişim 22 Mart 2019