Edirne Şehri nüfusunun gelişimi ve yapısal özellikleri

Bir yerin kalkınması için var olan doğal ve beşeri kaynakların bilinmesi ve doğru bir şekilde kullanılması gerekmektedir. Beşeri kaynaklardan en önemlisi nüfus miktarı ve nitelikleridir. Bir ülke için hem nicelik hem de nitelik bakımından önemli olan nüfus dinamik bir yapıya sahiptir. Nüfusun miktarı, yoğunluğu, yaş gruplarına göre dağılımı ve cinsiyet yapısı gibi birçok özellik bir yerin demografik yapısını etkilemektedir. Cumhuriyetin ilanından günümüze kadar değişen ve gelişen koşullar çerçevesinde Edirne şehrinin nüfusu sürekli değişmiştir. Cumhuriyetin ilk yıllarında 34.528 olan nüfus, 2019 yılı itibariyle 172.802’ye ulaşmıştır. Şehrin nüfusu; bulunduğu coğrafi konum, taşıdığı ilkim şartları, tarıma yönelik ekonomisi ve İstanbul’a yakınlığıyla sahip olduğu ulaşım imkânları doğrultusunda şekillenmiştir. Bu çalışmayla Edirne şehrinin geçmişten günümüze nüfusunun gelişimi ve yapısal özelliklerinin değerlendirilmesi yapılmıştır. Bu doğrultuda şehir  nüfusu Cumhuriyet öncesi ve sonrası (1927-2019) dönemlerini kapsayan gelişmelerle birlikte değerlendirilmiştir.

Development and structural features of the population of Edirne City

For the development of a place, natural and human resources must be known and used properly. The most important of human resources is the amount and qualities of the population. The population, which is important in terms of both quantity and quality for a country, has a dynamic structure. Many features such as the population size, density, distribution by age groups and gender structure affect the demographic structure of a place. The population of Edirne City has constantly changed within the framework of changing and developing conditions since the proclamation of the Republic. The population, which was 34.528 in the first years of the Republic, has reached 172.802 by 2019. The population of the city; has been shaped in line with the geographical location it is located, its climate conditions, it’s economy for agriculture and its transportation facilities. With this study, the development of the population of Edirne City from past to present and its structural features were evaluated. Accordingly, the city population will be evaluated with the developments covering the periods before and after the Republic (1927-2019).

___

  • Akova Balcı, S. (2011). Ayvalık Şehrinin Nüfus Özellikleri. Sosyoloji Dergisi, 22 (3), 59-87.
  • Baykal, B. S. (1993). Edirne’nin Uğramış Olduğu İstilalar. Edirne’nin 600. Fethi Yıldönümü Armağan Kitabı. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
  • Bozkurt, N. (2007). İslam Ansiklopedisi “Nüfus” Maddesi. TDV İslam Ansiklopedisi Cilt:33, 291-302.
  • D.İ.E. (1935 - 1940 - 1945 - 1950 - 1955 - 1960 - 1965 - 1970 - 1975 -1980 - 1985 - 1990 - 2000). Genel Nüfus Sayım İstatistikleri. Ankara: Türkiye İstatistik Kurumu Yayınları.
  • Doğan, M. (2011a). Mengen Havzası’nın Beşeri ve İktisadi Coğrafyası. Basılmış Doktora Tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Coğrafya Anabilim Dalı, İstanbul.
  • Doğan, M. (2011b). Türkiye’de Uygulanan Nüfus Politikalarına Genel Bakış. Marmara Coğrafya Dergisi, 23 (1), 90-116.
  • Doğan, M. (2013). Nüfus Politikalarının Dünyada ve Türkiye’de Uygulanma Süreçleri. Dernekler Dergisi, 2 (1), 20-29.
  • Doğan Sertkaya, Ö. (2018). Türkiye’de 2040 ve 2060 Nüfus Projeksiyonlarına Göre Demografik Fırsatlar. Türk & İslam Dünyası Sosyal Araştırmalar Dergisi, TİDSAD, 5(18), 26-42.
  • Doğan Sertkaya, Ö. (2019). Nüfus Coğrafyası. Beşeri ve Ekonomik Coğrafya, (Ed. Mesut Doğan ve Özlem Sertkaya Doğan), Ankara: Pegem Akademi, 2. Baskı.
  • Doğan Sertkaya, Ö. ve Gökburun, İ. (2019). İBBS Uygulamasında Nüfus Verilerinin Coğrafi Açıdan Yorumlanmasını Kolaylaştıracak Bir Yol Haritası. Doğu Coğrafya Dergisi, 41 (1), 40-62.
  • Emecen, F. M. (1998). Tarih Koridorlarında Bir Sınır Şehri: Edirne. Edirne: Serhat’taki Payitaht. (Ed. Emin Nedred İşli ve M. Sabri Koz), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Gökbilgin, T. M. (1994). Edirne. İslam Ansiklopedisi Cilt:10. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
  • İnalcık, H. (2006). Osmanlı İmparatorluğu Klasik Çağ (1300-1600). İstanbul: İstanbul Yayınevi.
  • Livingstone, D. N. ve Withers, J. W. C. (2010). Coğrafya ve Devrim. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Olğaç, İ. (2019). Edirne’nin Şehirsel Gelişim Süreci: Mekânsal Analiz. Basılmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Coğrafya Anabilim Dalı, İstanbul.
  • Şahin, C. (2018). Ordu İlinin Nüfus Özellikleri. Memleket Pusulası Ordu, (Ed. Cemalettin Şahin ve Ahmet Ertek), Ordu, Kültür ve Sosyal İşler Dairesi Başkanlığı Kültür Yayınları 22, Birinci Baskı.
  • Şahin, S. (2015). Geçmiş, Günümüz ve Gelecekte Nüfus Gerçeği. Ankara: Pegem Akademi, 3. Baskı.
  • Tanoğlu, A. (1969). Nüfus ve Yerleşme. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları No: 1183.
  • Yurt Ansiklopedisi (1982). Edirne. İstanbul: Anadolu Yayıncılık. Cilt: 4.
  • Uludağ, M. (2018). Edirne Kent Merkezi Yerleşim Alanının Zamansal ve Mekânsal Değişimi. Balkan Araştırmaları (Ed. Hikmet Asutay ve Demirali Yaşar Ergin), Trakya Üniversitesi, Yayın No: 195, 273-288.
  • Yılmaz, M. (2016). Çaybağı (Kotur) Çayı Havzası’nda Nüfusun Gelişimi, Yapısı ve Dağılışı. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Dergisi, (32), 1-18.
  • Yüceşahin, M. ve Özgür, M. (2008). Türkiye Kentlerinin Kentleşme Düzeylerinin Demografik, Ekonomik ve Sosyal Değişkenlerle Belirlenmesi. Coğrafi Bilimler Dergisi, 6(2), 115-139. URL: www.tuik.gov.tr