Erzurum şehrinin sahip olduğu çevre sorunlarının başında hava kirliliği gelmektedir. Doğal ve beşeri coğrafya faktörlerinden kaynaklanan kirlilik sorunu, 2005–2006 yanma döneminde doğalgaza geçilmesinin ardından istatistiksel olarak anlamlı azalmalar gösterse de, hala insan sağlığını tehdit eden boyutlardadır. Erzurum kentinde hava kalitesinin zamansal ve mekânsal gelişimini belirlemek amacıyla 1990–2008 yılları arasındaki SO2 (Kükürt dioksit) ve PM (Partikül Madde) konsantrasyonlarının, coğrafi faktörler ve ölçüm değerlerine bağlı kalınarak analizi yapılmış ve değerlendirilmiştir. Bu çalışmada, diğer çalışmalardan farklı olarak, Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) tekniklerinden yararlanılarak kent merkezli, belli dönemleri esas alan SO2 ve PM ölçüm değerlerine ait mekânsal analiz haritaları oluşturulmuştur. Sonuçta, 1990-2008 yılları arasında kent merkezinde SO2 miktarının yaklaşık 3,7 kat, PM miktarının ise 4 kat azaldığı tespit edilmiştir. Erzurum kentinde hava kalitesinin hissedilir şekilde iyileşmesinde doğalgaza geçiş ve alınan yasal tedbirlerin etkili olduğu anlaşılmıştır.Anahtar Kelimeler: Hava kirliliği, Hava kalitesi, Erzurum, Türkiye

Among the most important environmental problems, air pollution is in the first rows in the city of Erzurum. Even though there was a statistically significant decrease in air pollution caused by natural and anthropological factors with the beginning of natural gas use in the fuel – burning term of 2005–2006, the extent of air pollution is still at a level, which threatens public health. In order to determine the temporal and spatial distribution of air quality in Erzurum, concentrations of SO2 (Sulfurdioxide) and PM (Particle Materials) between 1990 and 2008 were analyzed and evaluated considering geographic factors and measurement values. This study is unique since from the findings of the study, spatial analysis charts belonging to measured SO2 and PM values were drawn using GIS (Geographical Information Systems) techniques and considering only the urban area and certain periods. It was determined that between 1990 and 2008 concentration of SO2 decreased 3.7 folds while this rate is four folds in PM concentration. The reason for this improvement may be the extensive use of natural gas and effective legal measurements.Key words: Air pollution, Air quality, Erzurum, Turkey