Çocuk Gözüyle Turizm: Turizm Karikatürleri Üzerinden Bir Değerlendirme

Günümüzün çocukları, ailelerin satın alma kararlarında etkili olmaktadır. Tatile çıkma kararında önemsenen çocuklar, ailenin tatille ilgili bir tercihin de belirleyicisi olurken, aynı zamanda, geleceğin potansiyel turisti olarak da önemlidirler. Bu nedenle, çocukların turizme bakış açılarını bilmek, turizm ile ilgili beklentilerinin belirlenmesi yanında, turizm bilincinin belirlenmesi bakımından da gereklidir. Bu amaçla planlanan bu çalışmada, çocukların turizmle ilgili bakış açıları çizdikleri turizm karikatürleri aracılığıyla belirlenmeye çalışılmıştır. Çalışmada, son beş yılda çocuklar tarafından çizilen ve Uluslararası Turizm Karikatürleri Yarışmasında yer alan toplam 204 karikatür göstergebilim esaslarına göre değerlendirilmiştir. Bu süreçte, her bir konseptin tema ve kodları belirlenmiştir. Değerlendirmeler, üç farklı uzman tarafından karikatür albümlerinden faydalanılarak manuel olarak yapılmıştır. Her yıl farklı turizm konsepti ile hazırlanan karikatürlerde toplam beş farklı kategori ve ana tema bulunmaktadır. Bunlar, Her Şey Dahil Tatil, Turizm ve Barış, Turizmin Geleceği, Geçmişten Bugüne Tatiller ve Tatil Anılarıdır. Çocukların, bu farklı konseptlerle hazırladıkları karikatürlerde tatil ve turist temasına öncelik verdikleri dikkat çekmektedir. Buna karşın, çocuklar, farklı turizm konseptlerini iyi yakalamış ve bunların farklıklarını ortaya koymayı başarmışlardır.

Anahtar Kelimeler:

Çocuk, Turizm, Karikatür, Göstergebilim

Tourism Through The Eyes of Children: An Evaluation of Tourism Cartoons

Today’s children are influential in families’ purchasing decisions. Children cared in decisions to go on a vacation are not only important in determining the family’s preference for a holiday, but also as a potential tourist of the future. Therefore, knowing children’s perspectives on tourism is necessary in order to determine their tourism awareness, as well as determining their tourism expectations. In this study planned for this purpose, children’s perspectives on tourism have been tried to be determined through the tourism cartoons they draw. In the study, a total of 204 cartoons drawn by children and have taken part in the International Tourism Cartoons Competition in the last five years have been evaluated according to semiotics. In this process, the themes and codes of each concept have been determined. Evaluations have been carried out manually by using cartoon albums by three different specialists. There are a total of five different categories and main themes in the cartoons prepared each year with a different tourism concept. These are All-inclusive Holiday, Tourism and Peace, Future of Tourism, Vacations from the Past to Present and Travel Memories. In the cartoons prepared by children in these different concepts, it is noteworthy that children give priority to holiday and tourist theme. However, the children have caught up with the different tourism concepts well and succeeded in revealing their differences.

Keywords:

Child, Tourism, Cartoon, Semiotic,

PDF

___

Acun Yıldırım, Ö. (2018, 25-28 Nisan). Çocuklu Ailelerin Sivas Yıldızdağı Yenihan Otel İşletmesinden Talepleri ve Otellerde Çocuklu Ailelere Sunulan Hizmetlerinin Çeşitliliğine Yönelik Bir Çalışma. 1. Uluslararası Çocuk Dostu Turizm Kongresi, Sivas, Türkiye.
Adler, A. (2016). Çocuk Eğitimi (Çev. K. Şipal). İstanbul: Say Yayınları.
Adler, A. (2018). İnsan Tabiatını Tanıma (Çev. A. Yörükan). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Ahıpaşaoğlu, S. (2018, 25-28 Nisan). Neden Çocuk Dostu Turizm? 1. Uluslararası Çocuk Dostu Turizm Kongresi, Sivas, Türkiye.
Akerson, F. (2005). Göstergebilime Giriş. İstanbul: Multilingual Yayınevi.
Aktaş, A. (2018, 25-28 Nisan). Antalya Bölgesi Otellerine Gelen Turistlerin Çocuk Yaş Grupları ve Hizmet Beklentileri. 1. Uluslararası Çocuk Dostu Turizm Kongresi, Sivas, Türkiye.
Alagöz, S.B. (2009). Çocukerkil Aile Sisteminde Satın Alma Davranışı. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 8(16), 317-338.
Alver, F. (2004). Neil Postman’ın Çocukluğun Yok Oluş Sürecinde İletişim Teknolojisi Eleştirisinin Eleştirisi. İletişim Araştırmaları, 2(2), 129-141.
Arastaman, G., Öztürk Fidan, İ. ve Fidan, T. (2018). Nitel Araştırmada Geçerlik ve Güvenirlik: Kuramsal Bir İnceleme. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 37-75.
Arıkan, V. ve Öztürk, İ. (2018). Otel Olanaklarının Çocuklu Aileler Üzerindeki Tercih Edilme Nedenlerine Yönelik Değerlendirme. Sivas Interdisipliner Turizm Araştırmaları Dergisi, 2, 15-25.
Aries, P. (1962). Centuries of Childhood: A Social History of Family Life. New York: Jonathan Cape Ltd.
Aslan, S., Tosun, P. ve Arslan Kurtuluş, S. (2018, 25-28 Nisan). Çocuk Dostu Oteller ile İlgili Şikayetlere Yönelik Bir İçerik Analizi. 1. Uluslararası Çocuk Dostu Turizm Kongresi, Sivas, Türkiye.
Aygün, İ. ve Kazan, H. (2008). Aile Üyelerinin Aile Satın Alma Kararlarına Etkileri: İstanbul Uygulaması, Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 8(15), 227-248.
Aymankuy, Y. ve Ceylan, U. (2013). Ailelerin Turistik Ürün Satın Alma Karar Sürecinde Çocukların Rolü: Yerli Turistler Üzerinde Bir Araştırma. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(45), 105-122.
Barthes, R. (1979). Göstergebilim İlkeleri (Çev. B. Vardar ve M. Rıfat). İstanbul: Bağlam Yayınları.
Birleşmiş Milletler (1989). Çocuk Haklarına Dair Sözleşmesi, https://www.unicefturk.org/public/uploads/files/UNICEF_CocukHaklarinaDairSozlesme.pdf, 05.02.2019.
Ceylan, N.E., Özgürel, G. ve Topaloğlu, C. (2019, 24-27 Nisan). Çocuk Dostu Konaklama İşletmeleri: The Land of Legends Hotel Örneği. 2. Uluslararası Çocuk Dostu Turizm Kongresi, Sivas, Türkiye.
Creswell, J.W. (2016). Nitel Araştırma Yöntemleri (3. Baskıdan Çeviri) (Çev. Ed. M. Bütün ve S.B. Demir). Ankara: Siyasal Kitabevi.
Çakıcı, A.C. ve İyitoğlu, V. (2011). Tatil Kararlarında Çocukların Etkisine Göre Antalya’ya Gelen Ailelerin Pazar Bölümlerine Ayrılması. Pazarlama ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, 8, 1-20.
Çakıcı, C. ve İyitoğlu, V. (2012). Tatil Kararlarında Aile Üyelerinin Rolü: Antalya İlinde Tatil Yapan Aileler Üzerine Bir Araştırma. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(1), 117-134.
Çocuk Koruma Kanunu (2005). https:/:www.mevzuat.gov.tr/Metin1.Aspx?MevzuatKod=1.5.5395&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=5395&Tur=1&Tertip=5&No=5395, 05.02.2019.
Demir, S. (2009). Göstergebilim, Umberto Eco ve Yapıtları Bağlamında Göstergebilime Katkıları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Demirci, G. (2010). Türk Medeni Hukukunda Çocuğun Korunması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Echtner, C.M. (1999). The Semiotic Paradigm: Implications for Tourism Research. Tourism Management, 20, 47-57.
Emir, O. ve Pekyaman, A. (2010). Çocuklu Ailelerin Otel İşletmesi Seçiminde Etkili Olan Faktörler: Afyonkarahisar’da Bir Uygulama. Yönetim ve Ekonomi, 17(2), 159-181.
Ersoy, A.F., Ersoy Quadır, S. ve Sarıabdullahoğlu, A. (2010). Ailelerin Tüketim Davranışlarına Ergenlerin Etkisi. SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 10(20), 35-53.
Ertunç, F. (2011). Çocuk Dünyasında Reklamın Rolü: Televizyon Reklamlarında Çocuklara Yönelik Düzenlemeler. Yayımlanmamış Uzmanlık Tezi, T.C. Radyo ve Televizyon Üst Kurulu, Ankara.
Glesne, C. (2013). Nitel Araştırmaya Giriş (Çev. A. Ersoy ve P. Yalçınoğlu). Ankara: Anı Yayıncılık.
Gülerarslan, A. (2011). Tüketici Olarak Çocuk ve Ailenin Satın Alma Kararlarına Etkisi. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 6(4), 126-137.
Güller, E. (2013). Çocuk Kavramının Felsefi Antropoloji Alanında Ele Alınması ve Mimari Çıkarımlar. Dokuz Eylül Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 2(3), 1-12.
Gün, İ., Tosun, N. ve Aslan, Ö. (2018, 25-28 Nisan). Çocuk Dostu Sağlık Uygulamaları Üzerine Genel Bir Değerlendirme. 1. Uluslararası Çocuk Dostu Turizm Kongresi, Sivas, Türkiye.
Gürbey, A.P. (2019, 24-27 Nisan). Kırsal Alanların Gelişimi İçin Alternatif Turizm Önerisi: Çocuk Dostu Turizm. 2. Uluslararası Çocuk Dostu Turizm Kongresi, Sivas, Türkiye.
Gürbüz, A. ve Köşk, Ü. (2017). Ailelerin Tatil Karar Sürecine Gençlerin Etkileri: Ankara İli Örneği. Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi, 6(3), 630-649.
Holt, J. (2000). Çocukluktan Kaçış (Çev. S. Yılancı ve C. Aksoy). İstanbul: Beyaz Yayınları.
Işın, F.B. (2001). Beş – Altı Yaş Çocuklarının Ailenin Satın Alma Davranışına Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Karadağ, L. (2010). Çocuk Pazarları, Çocukların Aile Kararlarına Etkisi: Marmaris Örneği. İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi, 3(10), 73-92.
Karaca, Ş. ve Yemez, İ. (2018, 25-28 Nisan). Çocuklu Ailelerin Tatil Yeri Seçiminde Etkili Olan Faktörlerin İncelenmesi: Sivas İli Şehir Merkezinde Bir Uygulama. 1. Uluslararası Çocuk Dostu Turizm Kongresi, Sivas, Türkiye.
Kesgin, M. ve Ross, D.E. (2018, 25-28 Nisan). Çocuk Dostu Turizm Araştırma ve Uygulamalarında İlerleme Kidsout Örneği ve about.com. 1. Uluslararası Çocuk Dostu Turizm Kongresi, Sivas, Türkiye.
Kılıç, B., Kabacık, M., Zağralı Çakır, E., Ay, E. ve Ön Esen, F. (2019, 24-27 Nisan). Turistlerin Tatil Satın Alma Kararlarında Çocukların Etkisi: Yerli Turistler Üzerine Bir Araştırma. 2. Uluslararası Çocuk Dostu Turizm Kongresi, Sivas, Türkiye.
Kitapcı, O. ve Dörtyol, T. (2009). Tüketici Satın Alma Karar Sürecinde Aile Bireylerinin Etkileri: Kadının Değişen Rolü Sivas İlinde Bir Uygulama. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(2), 331-348.
Kutlu, D., Abbasoğlu Bostancı, Ş. ve Özkaynar, K. (2018, 25-28 Nisan). Türkiye’deki Otel İşletmelerinin Çocuk Sahibi Müşteri Şikayetleri Perspektifinde İncelenmesi: sikayetvar.com Örneği. 1. Uluslararası Çocuk Dostu Turizm Kongresi, Sivas, Türkiye.
Merriam, S.B. (2015). Nitel Araştırma Desen ve Uygulama İçin Bir Rehber (Çev.Ed. S. Turan). Ankara: Nobel Yayın.
Mutlu, E. (2012). İletişim Sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
Onur, B. (2007). Çocuk Tarih ve Toplum. Ankara: İmge Kitabevi.
Özder, A., Kaya, H. ve Ünlü, M. (2012). Ortaöğretim Öğrencilerinin ‘Turizm’ Kavramı ile İlgili Geliştirdikleri Metaforların Analiz Örneği. Marmara Coğrafya Dergisi, 25, 18-31.
Özgürel, G., Ceylan, N.E. ve Topaloğlu, C. (2019, 24-27 Nisan). Çocuk Dostu Konaklama İşletmelerinde Tesis Yönetimi Açısından Kriterlerin Belirlenmesi: ABTA Örneği. 2. Uluslararası Çocuk Dostu Turizm Kongresi, Sivas, Türkiye.
Parsa, S. ve Parsa, A.F. (2012). Göstergebilim Çözümlemeleri (3. Baskı). İzmir: Ege Üniversitesi Yayınevi.
Polat, O. (2001). Çocuk ve Şiddet. İstanbul: Der Yayınları.
Postman, N. (1995). Çocukluğun Yok Oluşu (Çev. K. İnal). Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
Potur, E. ve Demir, S.B. (2015). 4+4+4 Yeni Eğitim Sistemi ile Birlikte Sınıf Öğretmenliğinden Sosyal Bilgiler Branşına Geçiş Yapan Öğretmenlerin Yeterlilikleri (Bir Durum çalışması). The Journal of Academic Social Sciences Studies, 34, 345-356.
Sağlam, M. ve Aral, N. (2016). Tarihsel Süreç İçerisinde Çocuk ve Çocukluk Kavramları. Çocuk ve Medeniyet, 2, 43-56.
Süklüm, N. (2006). Türkiye’de Hizmet Sektöründeki Turizm İşletmelerinde Uygulanan “Herşey Dahil” Sisteminin Müşteri Memnuniyeti Üzerindeki Etkisinin Ölçümlenmesi ve Bir Alan Araştırması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
Şener, S., Bahçeli, V., Doğru, H., Sel, Z.G., Ertaş, M., Songür, S. ve Tütüncü, Ö. (2017). Turizm Alanındaki Nitel Araştırmaların Güvenirlik ve Geçerlik Ölçütleri Kapsamında Değerlendirilmesi. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 28(1), 7-26.
Tandoğan, A. (2006). Çocuk ve Genç İşçilerin Korunması. Yayımlanmamış Master Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Taner, B. (2019, 24-27 Nisan). Çocuk Dostu Toplum ve Çocuk Dostu Turizm: Nasıl Bir İlişki? 2. Uluslararası Çocuk Dostu Turizm Kongresi, Sivas, Türkiye.
Taş, M., Düz, İ. ve Ünlü, E. (2016). Ortaöğretim Öğrencilerinin ‘Alternatif Turizm’ kavramına İlişkin Algılarının Metaforlar Yardımıyla Analizi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5(Özel Sayı), 352-360.
Toran, M. (2012). Çocukluğun ve Erken Çocukluk Eğitiminin Tarihi ve Kuramsal Temelleri, N. Avcı ve M. Toran (Ed.). Okul Öncesi Eğitimine Giriş içinde (1-19). Ankara: Eğiten Kitap.
Tuna, M. (2019, 24-27 Nisan). Çocuk Dostu Oteller. 2. Uluslararası Çocuk Dostu Turizm Kongresi, Sivas, Türkiye.
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun (2013). https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6502.pdf, 05.02.2019.
Türk Ceza Kanunu (2004). http://www.ceza-bb.adalet.gov.tr/mevzuat/5237.htm, 05.02.2019.
Türk Medeni kanunu (2001). https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.4721.pdf, 05.02.2019.
Winnicott, D.W. (2017). İnsan Doğası (Çev. P. Koç). İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
Yavuzer, H. (2017). Doğum Öncesinden Ergenlik Sonuna Çocuk Psikolojisi (40. Basım). İstanbul: Remzi Kitabevi.
Yaylı, A. ve Yayla, İ. (2012). Turistlerin Her Şey Dahil Sistemini Tercih Etme Nedenleri. İşletme Araştırmaları Dergisi, 4(1), 143-162.
Yemez, İ. ve Karaca, Ş. (2018, 25-28 Nisan). Çocuklu Ailelerin Otel İşletmelerine Yönelik Şikayet Etme Davranışlarının İncelenmesi. 1. Uluslararası Çocuk Dostu Turizm Kongresi, Sivas, Türkiye.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (Genişletilmiş 10. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yıldırım, F., Kara, A. ve Altun Yılmaz, E. (2018, 25-28 Nisan). Sivas İl Merkezindeki Otellerin Çocuklu Ailelerin Gereksinimlerini Karşılama Durumları. 1. Uluslararası Çocuk Dostu Turizm Kongresi, Sivas, Türkiye.
Yörükoğlu, A. (2007). Değişen Toplumda Aile ve Çocuk. İstanbul: Özgür Yayınları.
Zajadacz, A., Piotrowski, K., Potocka, I. ve Terlecka, W. (2019, 24-27 Nisan). “Determination of Criteria for Child Friendly Tourism Establishments in Tourist Attractions”. 2. Uluslararası Çocuk Dostu Turizm Kongresi, Sivas, Türkiye.
https://cocukmeclisi.ibb.istanbul/cocuk-haklari-sozlesmesi/, 05.02.2019.
http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5c5a15e9aa5d57.76600988, 05.02.2019.
http://tourismcartoon.com/simdiki-yarisma/kategoriler/, 03.05.2019.