ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ ALANI ÖĞRETMEN YETERLİK ÖLÇEĞİ’NİN GELİŞTİRİLMESİ

Özel eğitime ihtiyaç duyan öğrencilerin önemli bir bölümünü özel öğrenme güçlüğü (ÖÖG) gösteren çocuklar oluşturmaktadır. Fiziksel ve zihinsel açıdan akranlarından önemli bir farklılıkları bulunmayan bu öğrencilerin genel olarak okuma, okuduğunu anlama, yazım becerileri, matematik ve dil gelişimlerinin biri ya da bir kaçında akranlarına göre gerilikleri olduğu bilinmektedir. Bu çalışmada, ÖÖG olan öğrencilerle çalışan öğretmenlerin, ÖÖG alan bilgisi yeterliklerini belirlemek için beşli Likert tipi bir ölçme aracı geliştirilmesi amaçlanmıştır. Araştırmaya Ankara, İstanbul, Konya, Aksaray, Mersin, Afyon ve İzmir illeri ilkokul ve ortaokul seviyesindeki Özel Öğrenme Güçlüğü olan öğrencilerle çalışan sınıf öğretmenleri, özel eğitim sınıf öğretmenleri ve özel rehabilitasyon merkezlerinde çalışan sınıf öğretmenleri ile özel eğitim sınıf öğretmenliği görevini yürüten 305 öğretmen katılmıştır. Araştırmada Açımlayıcı Faktör Analizi ve Doğrulayıcı Faktör Analizleri yapılmış ve üç faktörlü bir yapı elde edilmiştir. Üç faktörün toplam varyansa % 78.113 oranında katkı yaptığı tespit edilmiştir. Ölçeğin Cronbach Alfa katsayısı 0.985, test yarılama 0.942, test tekrar test güvenirlik katsayısı 0.862 ve RMSEA değerinin ise 0,070 olduğu bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Özel Öğrenme Güçlüğü, Öğretmen Yeterlik Ölçeği, Ölçek Geliştirme, Özel Eğitim

DEVELOPMENT OF TEACHER COMPETENCY SCALE FOR SPECIFIC LEARNING DISABILITY

Students with specific learning disability (SLD) constitute a great majority of students needing special education. It is known that these students who are not different from their peers mentally and physically lag behind their peers in reading, reading comprehension, writing skills, mathematics and language development. This study aims to develop a five-point likert type scale to determine Specific Learning Disability (SLD) competencies of teachers working with the students having SLD. 305 teachers from primary and secondary school in Ankara, İstanbul, Konya, Aksaray, Mersin, Afyon and İzmir participated in the study. The participants are chosen from the classroom teachers, special education teachers and teachers working in the rehabilitation cente rs who are working with the students with SLD. After the exploratory and confirmatory factor analysis, a three-factor structure has been found. It is found that these three factors explain 78.113 % of the total variance. Cronbach Alpha coefficient, split halves reliability, test-retest reliability coefficient and RMSEA value are found respectively as 0.98, 0.94, 0.86, and 0,070.

Keywords:

Specific learning disability, teacher competency scale, scale development, special education.,

PDF

___

Bender, W. N. (2007). Learning Disabilities: Characteristics, Identification, and Teaching Strategies. (Sixth Edition.) Pearson Education.
Butterworth, B. ve Yeo, D. (2004). Dyscalculia Guidance: Helping Pupils with Specific Learning Difficulties in Maths. London: NferNelson Pub. Co.
Büyüköztürk, Şener (2007). Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Comrey, A. L. ve Lee, H. B. (1992). A First Course in Factor Analysis (2nd ed.). Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum.
Çelebi, N. (2014) Bir Meslek Olarak Öğretmenlik (Ed: Bakioğlu, A.) Eğitim Bilimine Giriş. Ankara: Nobel Yayıncılık.
Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2014). Sosyal Bilimler için Çok Değişkenli İstatistik SPSS ve LISREL Uygulamaları. Ankara: PegemAkademi.
Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal Bilimler için Çok Değişkenli İstatistik SPSS ve LISREL Uygulamaları. Ankara: PegemAkademi.
Davran, E. (2006). İlköğretim Kurumlarındaki Öğretmenlik Uygulamasının Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Yeterliliklerini Kazanmaları Üzerindeki Etkisi (Van ili örneği). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi. Van.
Dursun, F. ve Saracaloğlu, A.S. (2017). Bilişim Teknolojileri Öğretmen Yeterliklerinin Değerlendirilmesi. Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 12 (23), 89-120.
Efilti, E. ve Çıkılı, Y. (2017). Özel Eğitim Bölümü Öğrencilerinin Benlik Saygısı ile Mesleki Benlik Saygısının İncelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17 (1), 99-114.
Emerson, J. ve Babtie, P. (2010). The Dyscalculia Assessment. Continuum International Puplishing Group, London.
Erkuş, A. (2016). Psikolojide ölçme ve ölçek geliştirme Temel kavramlar ve işlemler. Ankara: Pegem Akademi.
Field, A. (2000). Discovering statistics using SPSS for windows. London: Sage Publications.
Goe, L. ve Stickler L.M. (2008). Teacher Quality and Student Achivement: Making the Most of Recent Research. Washington, D.C.: National Comprehensive Center for Teacher Quality.
Güzel Özmen, R. (2008). Özel Öğrenme Güçlüğü Olan Öğrenciler. (Editör: Diken, İ.H.). Özel Eğitime Gereksinimi Olan Öğrenciler ve Özel Eğitim. Ankara: Pegem Akademi.
Henley, M., Ramsey, R.S. ve Algozzine, R.F. (2002). Characteristics of and Strategies for Teaching Students with Mild Disabilities. Boston: Allyn & Bacon.
Hinkin, T. R. (1998). A Brief Tutorial on Development of Measures for Use in Survey Questionnaires. Organizatioanal Research Methods, 1 (1), 104-121.
İlik, Ş.Ş. ve Sarı, H. (2018). Öğretmenler için Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı Yeterlik Ölçeği (ÖBEPYÖ): Ölçek Geliştirme Çalışması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 19 (2), 1467-1483.
İzci, E. (2005). Sınıf Öğretmeni Adaylarının “Özel Eğitim” Konusundaki Yeterlikleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 4, (14), 106-114.
Karaca, M. A. (2018). Kaynaştırma Eğitimi Programının Öğretmenlerin Kaynaştırma Uygulamalarındaki Mesleki Yeterliliklerine Etkisi. Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi. Konya.
Karakoç, F. Y. ve Dönmez, L. (2014). Ölçek Geliştirme Çalışmalarında Temel İlkeler. Tıp Eğitimi Dünyası, 13 (40), 39-49.
Kass, R. A. ve Tinsley, H. E. A. (1979). Factor Analysis. Journal of Leisure Research, 11, 120-138.
Kenar, İ. ve Balcı, M. (2013). Öğrencilerin Derslerde Teknoloji Ürünü Kullanımına Yönelik Tutumu: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10 (22), 249-262.
Keskin, İ., Korkut, A. ve Can, S. (2016). Öğrenme Güçlüğü Yaşayan Öğrencilere Yönelik Öğretmen Yeterlilikleri Ölçeğinin Geliştirilmesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5 (1), 133-155.
Korkmazlar, Ü. (2016). Öğrenme Bozukluğu ve Özel Eğitim. (Editör: Kulaksızoğlu, A.). Farklı Gelişen Çocuklar. Ankara: Nobel Yayıncılık.
Özyürek, M. (2008). Nitelikli Öğretmen Yetiştirmede Sorunlar ve Çözümler: Özel Eğitim Örneği. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6 (2), 189-226.
Sakallı Gümüş, S. (2013). Öğrenme Güçlüğü Olan Öğrenciler. (Editör: Cavkaytar, A.) Özel Eğitim. Ankara: Vize Yayıncılık.
Sarı, H. (2003). Özel Eğitime Muhtaç Öğrencilerin Eğitimleriyle İlgili Çağdaş Öneriler. Ankara: Pegem Yayıncılık.
Seçer, İ. (2015). Psikolojik Test Geliştirme ve Uyarlama Süreci SPSS ve LİSREL Uygulamaları. Ankara: Anı Yayıncılık.
Serin, M.K. ve Korkmaz, İ. (2014). Sınıf Öğretmenlerinin Hizmet İçi Eğitim İhtiyaçlarının Analizi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 15 (1), 155-169.
Smith, D.D. ve Tyler, N.C. (2010). Introduction to Special Education. New Jersey: Pearson.
Şahin, S. ve Gül Akoğlu, G. (2011). Öğrenme Güçlükleri Olan Çocuklar ve Eğitimleri. (Editör: Baykoç, N). Özel Gereksinimli Çocuklar ve Eğitimleri. Ankara: Eğiten Kitap.
Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş. Ankara: Ekinoks Yayıncılık.
Şişman, M. ve Acat, M. B. (2003). Öğretmenlik Uygulaması Çalışmalarının Öğretmenlik Mesleğinin Algılanmasındaki Etkisi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13 (1), 235-250.
Topbaş, S. (1998). Öğrenme Güçlüğü Gözlenenler. (Edi: Eripek, S.) Özel Eğitim. Eskişehir, Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi Yayınları No: 561.
Vaughn, S., Bos, C.S. ve Schumm, J. S. (2003). Teaching Exceptioanal, Diverse, and At-Risk Students in the Education Classroom. (Third Education). Boston: Allyn and Bacon.
Wolery, M., Bailey, D. B. ve Sugai, G. M. (1988). Effective Teaching Principles and Procedures of Applied Behavior Analysis with Exceptional Students. Boston: Allyn and Bacon.
Yavuz, M. (2017). Kaynaştırma Uygulamalarında Çalışan Öğretmenlerin Kaynaştırma Yeterlilik Düzeylerini Bazı Değişkenler Açısından İncelemesi. INES Journal, 4 (11). 401-415.
Yıkmış, A., Güzin, Ö. ve Yıkmış, N. (2006). Öğretmen Adaylarının Etkili Öğretmen Özelliklerine Sahip Olma Durumlarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6 (1) 131-140.