11988

KIRSAL KALKINMA VE KADIN YOKSULLUĞU: ŞANLIURFA HARRAN ÖRNEĞİ

Kalkınma Projeleri toplumun tüm kesimlerini aynı şekilde etkilememektedir. Bir başka deyişle; kalkınma uygulamalarından tüm gruplar adil bir şekilde yararlanamamaktadır. Bu anlamda kalkınma araçlarına (toprak, su, statü, kalkınmayı uygulayan aktörlere ulaşılabilirlik gibi) “hâkim olanlar” ve bu araçlara “erişemeyenler” olmak üzere iki temel grup bulunmaktadır. Toplumsal cinsiyet rejimi de kalkınma süreçlerine katılımı etkileyen önemli faktörlerden birisi olduğu için kalkınma projeleri kadın ve erkeği de farklı bir biçimde etkilemektedir. Özellikle kadın emeğinin görünmez olduğu, geleneksel ayrıştırıcı ataerkil değerlerin etkinliğini koruduğu bölgede, sürece katılım ve nimetlerden faydalanma noktasında; en dezavantajlı grubun kadınlar olduğu gerçeği öne çıkmaktadır. Su kaynaklarını değerlendirme ve geliştirmeye yönelik uzun bir geçmişe sahip GAP Projesi’nin en fazla uygulama alanı bulduğu yer Şanlıurfa’dır. Toprak mülkiyet ve işletme ilişkilerinin dengesiz olduğu bölgede, kadınları toplumun kıyısına iten bir toplumsal cinsiyet rejimi egemendir. Bu ekonomik ve toplumsal eşitsizliklerin hâkim olduğu toplumsal bağlamda farklı gelir grubundaki kadınların kalkınma ile ilişkisi, mevcut durumları, engeller ve kazanımlarının ayrıntılı olarak irdelendiği araştırmamızda, bu eşitsizliğin her durumda kadınların aleyhinde işlediği ve bir bütün olarak kalkınma sürecine kadınların dâhil olamamasına da yol açığı saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

GAP, Gelenek, Kadının Dönüşümü, Kırsal Kalkınma, Yoksulluk

RURAL DEVELOPMENT AND WOMEN’S POVERTY: AN EXAMPLE OF HARRAN, SANLIURFA

Development projects do not affect all section of society in the same way. In other words, all groups of the society have not benefitted from development practices fairly. In this sense, there are two basic groups which include dominating and not attaining to this development instruments (like approachability to actors applying development such as land, water, statue). Since gender regime, the important factors affecting to participation of development process too, development projects affect to women and men in different ways. Specially in this region where the labor of women is invisible and the patriarchal values are dominant, women are disadvantaged group in terms of the benefits and participation process. The most applications of Southeastern Anatolia project, which has a long history of evaluating and developing water resources, are found in Sanliurfa. The gender regime alienating the women from the society is dominant in the region creates unbalanced relationship on landownership and business. In this social context, where the economic and social inequalities prevail, and different income groups exists, the study has found that the prevailing structure caused obstacles and hindrances in the development of women as a whole

Keywords:

SAP, Tradition, Transformation of The Women, Rural Development, Poverty,

PDF

___

Akyol, Ata ve A. Tolunay, Kalkınma ve Kırsal Kalkınma: Temel Kavramlar ve Tanımlar. Süleyman Demirel Üniversitesi, Orman Fakültesi Dergisi, 2, 2006.
Aydınlıgil, Seyhan, İnsani Kalkınma Yaklaşımı: İyi Yönetişim ve Sosyal Politika için Önermeler, Ankara:4. Bölgesel Kalkınma ve Yönetişim Sempozyumu, 19-20 Kasım, Ankara, 2009.
Bakırcı, Muzaffer, Türkiye'de Kırsal Kalkınma, Kavramlar, Politikalar, Uygulamalar, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, 2007.
Bourdieu, Pierre (2005). Pratik Nedenler, Hil Yayın, İstanbul
Dinler, Zeynel, Tarım Ekonomisi, Ekin Yayınları, Bursa,1993.
DPT, Mali Piyasalarda Gelişmeler, T.C. Başbakanlık DPT Müsteşarlığı, Ankara, 2006-2008.
DPT, Binyıl Kalkınma Hedefleri. Ankara: T.C. Başbakanlık DPT Müsteşarlığı, Ankara, 2010.
Ertürk, Yakın, “Alternatif Kalkınma Stratejileri: Toplumsal Cinsiyet Kadın ve Eşitlik”, ODTÜ Gelişim Dergisi, 23(3), Ankara, 1996.
Fazlıoğlu, Aygül Bayburt İli Kop ve Burnaz Dere Havzalarında Erozyon Kontrolü, Doğal Kaynak Yönetimi ve Kırsal Kalkınma Projeleri Çerçevesinde Düzenlenen Seminer, GAP Bölge kalkınma İdaresi Başkanlığı, Erzurum, 2003.
GAPBKİ. Güneydoğu Anadolu Projesi Sosyal Eylem Planı, Ankara, GAPBKİB Yayını, 1995.
Gülçubuk, Bülent ve F., Aygül. “Türkiye’de ve GAP Bölgesinde Kadının Statüsü: Toplumsal İlişkiler Sistemindeki Yeri”. 6.Avrupa Sosyoloji Kongresi 23-26 Eylül, Murcia-İspanya, 2003.
TÜİK. Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları, TÜK Yayınları, Ankara, 2012.
http://www.ak-der.org/cedaw-nedir.