KENT İÇİ TOPLU TAŞIMADA BELEDİYE OTOBÜSLERİNİN KARIŞTIĞI TRAFİK KAZALARININ LOJİSTİK REGRESYON İLE İNCELENMESİ

Trafik kazaları, birçok gelişmekte olan ülke için önemli sorunlardan bir tanesidir. Literatürde trafik kazalarını farklı açılardan değerlendiren birçok çalışma olmasına karşılık, kent içi toplu taşımada sıklıkla kullanılan belediye otobüslerinin karıştığı trafik kazaları ile ilgili çalışma sayısı oldukça sınırlıdır. Bu çalışma, literatürdeki bu boşluğun dolmasına katkı sağlamak amacıyla hazırlanmıştır. Çalışmada İzmir’de kullanılan belediye otobüslerinin bir yıl içinde karıştıkları trafik kazalarına etki eden faktörler lojistik regresyon kullanılarak analiz edilmiştir. Çalışmanın ilk kısmında, yaralamalı/ölümlü trafik kazalarına etki eden faktörler ikili lojistik regresyon ile belirlenmiştir. Bu modele göre mevsim ve şoför tecrübesi değişkenleri anlamlı bulunmuştur. İkinci kısımda ise, kazalar, kuruma olan toplam maliyetlerine göre gruplanmış ve kazanın maddi büyüklüğüne etki eden faktörler ordinal regresyon ile analiz edilmiştir ve elde edilen modele göre kazanın büyüklüğüne anlamlı etki eden faktörler belirlenmiştir. Son olarak ise, elde edilen tüm bulgular genel olarak değerlendirilmiş ve yorumlanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

trafik kazaları, lojistik regresyon analizi, kent içi toplu taşıma

INVESTIGATION OF TRAFFIC ACCIDENTS INVOLVING MUNICIPALITY BUSES IN URBAN PUBLIC TRANSPORT BY LOGISTIC REGRESSION

Traffic accidents are one of the important problems for many developing countries. Although there are many studies in the literature evaluating traffic accidents from different perspectives, the number of studies related to traffic accidents involving city buses, which are frequently used in urban public transportation, is quite limited. This study has been prepared to contribute to filling this gap in the literature. In the study, the factors affecting the traffic accidents involving the city buses used in İzmir within a year were analyzed using logistic regression. In the first part of the study, the factors affecting injured / fatal traffic accidents were determined by binary logistic regression. According to this model, season and driver experience were found statistically significant. In the second part, the accidents were grouped according to their total costs to the institution and the factors affecting the magnitude of the accidents have been determined by using ordinal regression model. Finally, all findings obtained in the study were generally evaluated and interpreted.

Keywords:

traffic accidents, logistic regression analysis, public transportation,

PDF

___

af Wåhlberg, A.E. (2002). Characteristics of low speed accidents with buses in public transport. Accident Analysis and Prevention 34, 637-647.
af Wåhlberg AE (2004) Characteristics of low speed accidents with buses in public transport: part II. Accident Anal Prev 36:63–71
Batool I, Hussain G, Kanwal N, Abid M. (2018) Identifying the Factors Behind Fatal and Non-Fatal Road Crashes: A Case Study of Lahore, Pakistan. International Journal of Injury Control and Safety Promotion, 25(4), 1–7.
Bektaş, H., Hınıs, M.A. (2008). Şehiriçi trafik kazalarına etki eden faktörlerin lojistik regresyon modeli incelenmesi: Aksaray Örneği, J. Fac. Eng. Arch. Selçuk Üniversitesi, 23(3), pp.25-33.
Brenac, T., Clabaux, N., (2005). The indirect involvement of buses in traffic accident processes. Saf. Sci. 43 (10), 835–843.
Chen, X., Pan, L., Wei, W., & Zhibin, L. (2012). Evaluation of the impacts of traffic states on crash risks on freeways. Accident Analysis and Prevention, 47, 162–171.
Chimba D, Sando T, Kwigizile V. (2010) Effect of bus size and operation to crash occurrences. Accid Anal Prev. 42 (6): 2063–2067.
ESHOT (2020). ESHOT Genel Müdürlüğü 2020-2024 Stratejik Planı
Fruin J, Huang HF, Zegeer CV (1994). Recommendations for reducing noncollision bus passenger injuries. Transport Res Record. 1433:41–48.
Güner, S., Coşkun, E., Geçer, H.S., (2014) Toplu Taşıma Araçlarının Dahil Olduğu TrafikKazalarının k-ortalamalar kümeleme algoritması ile analizi: Sakarya uygulaması. TRANSİST 2014 VII. Ulaşım Sempozyumu ve Sergisi, 19 - 20 Aralık 2014, İstanbul, Türkiye, s.165.
Hosmer, D., & Lemeshow, S. (2000). Applied logistic regression. Wiley series in probability and statistic (2nd ed.). New York, NY: Wiley Interscience.
Kalaycı, S., (2008) SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Asil Yayın Dağıtım.
Kaplan S, Prato CG. (2012) Risk factors associated with bus accident severity in the United States: a generalized ordered logit model. J Safety Res. 43(3):171–180.
Karacasu M., Ergül B. & Yavuz A.A. (2014) Estimating the causes of traffic accidents using logistic regression and discriminant analysis, International Journal of Injury Control and Safety Promotion, 21:4, 305-313.
Kartal, M., Kutlar, A. ve Beğen, A. (2011) Lojistik regresyon tekniği ile trafik kazalarını etkileyen risk faktörlerinin incelenmesi: Sivas, Kayseri, Yozgat örneği. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt:7, Sayı:2, ss.45-68.
Kharola, P.S., Tiwari, G., Mohan, D., (2010). Traffic safety and city public transport system: Case study of Bengaluru, India. Journal of Public Transportation, Vol. 13, No. 4.
Krstanoski N. ve Gjorgievski I. (2016) Analysis of Traffic Accidents Caused by Public Transport Drivers in Skopje.
Kuvvetli Ü. & Firuzan A. R. (2019) Applying Six Sigma in urban public transportation to reduce traffic accidents involving municipality buses, Total Quality Management & Business Excellence, 30:1-2, 82-107.
Lawal, B. (2003). Categorical Data Analysis with SAS and SPSS Applications. Lawrence Erlbaum Ass. London.
Marques de Sa J.P., (2007). Applied Statistics Using SPSS, Statistica, Matlab and R, 2nd edition, Springer- Verlag, Berlin.
Meuleners L, Fraser M, Govorko M, Stevenson M. (2017) Determinants of the Occupational Environment and Heavy Vehicle Crashes in Western Australia: A Case-Control Study”. Accident Analysis and Prevention, 99, 452–458.
Milton C, Shankar V, Mannering F. (2008). Highway accident severities and the mixed logit model: an exploratory empirical analysis. Accid Anal Prev. 40(1):260–266.
Nasri M.& Aghabayk K. (2020): Assessing risk factors associated with urban transit bus involved accident severity: a case study of a Middle East country, International Journal of Crashworthiness.
Palacio A, Tamburro G, O’Neill D (2009) Non-collision injuries in urban buses—strategies for prevention. Accid Anal Prev. 41(1):1–9.
Pham, H. (2006). Handbook of Engineering Statistics. Springer-Verlag. London.
Selanik M., Osmanoğulları E. ve Kuvvetli Ü. (2014) Belediye Otobüslerinin Karıştığı Trafik Kazalarının İstatistiksel Analizi: İzmir Örneği” TRANSİST 2014 VII. Ulaşım Sempozyumu ve Sergisi, 19 - 20 Aralık 2014, İstanbul, Türkiye, s.114.
Shankar V, Mannering F. (1996).An exploratory multinomial logit analysis of single-vehicle motorcycle accident severity. J Safety Res.27(3):183–194
Taşbakan MS, Korkmaz Ekren P, Uysal FE (2018). Evaluation of Traffic Accident Risk in In-City Bus Drivers: The Use of Berlin Questionnaire. Turk Thorac J. 19; 73-6.
TUIK. (2020). Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları, www.tüik.gov.tr, erişim tarihi. 11.04.2020
Umar İ.K. &Bashir S. (2019) Investigation of the factors contributing to truck driver’s involvement in an injuty accident, Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, WHO (World Health Organization), 2018, Global status report on road safety, ısbn 978-92-4-156568-4
Yang J, Peek-Asa C, Cheng G, (2009) Incidence and characteristics of school bus crashes and injuries. Accid Anal Prev. 41(2):336–341.