POMPEİİ İSİS TAPINAĞINDAKİ SAVAŞ GEMİSİ TASVİRLERİ ÖZELİNDE SANAT VE TARİHÎ GERÇEKLİK İLİŞKİSİ

Yunan ve Roma dönemlerine ait antik savaş gemilerinin; denizcilik, gemi yapımı, savaş gemilerinin hususî nitelikleri ve sair açılardan bilimciler tarafından derinlemesine incelenmektedir. Savaş gemilerine ait arkeolojik kalıntıların azlığı, arkeologları bu konu hakkında edinebilecekleri bilgileri artırmak amacıyla antik yazılı kaynaklara, savaş gemisi tasvirlerinin bulunduğu sikkelere, vazo ve duvar resimleri gibi sanat eserlerinden gelen verilere başvurmaya yöneltmektedir. Söz konusu tasvirler, gemi tipolojilerini belirlemek amacıyla yardımcı kaynak olarak da kullanılmaktadır. Bu çalışmada Pompeii antik kentindeki İsis Tapınağında yer alan bir duvar resminde tasvir edilen gemiler sanatsal açıdan incelenmiştir. Dönemin savaş gemileri hakkında bilinen arkeolojik veriler ışığında, tarihî gerçeklik ve tasvir ilişkisi özelinde değerlendirilerek, Roma Dönemi savaş gemisi tasvirlerinin, bu gemiler hakkında bir veri olarak tarihî bilgiye destek olabilecek mahiyette olduğu ve arkeolojik kayıt değeri taşıdığı anlaşılmıştır.

___

  • Blanc, N.-Eristov, H.-Fincker, M., “‘A Fundamento Restituit ?’ Réfections Dans Le Temple D’isis À Pompéi”, Revue Archéologique, Nouvelle Série, Fasc. 2, 2000, s. 227-309.
  • Brewer, D. J.-Teeter E., Mısır ve Mısırlılar, Çev. Nihal Uzan, Arkadaş Yayınları, 2011.
  • Carlson, D. N., “The Seafarers and Shipwrecks of Ancient Greece and Rome”, A. Catsambis-B. Ford-D. L. Hamilton (eds.), The Oxford Handbook of Maritime Archaeology, Oxford University Press, New York, 2011, s. 379-405.
  • Casson, L., Ships and Seamanship in the Ancient World, The Johns Hopkins University Press, Baltimore, 1995.
  • _________, Antik Çağda Denizcilik ve Gemiler, Çev. Gürkan Ergin, Homer Kitabevi ve Yayıncılık, 2002.
  • D’amato, R.-Sumner, G. Imperial Roman Naval Forces 31 BC - AD 500, Osprey Publishing, Oxford, 2009.
  • D’amato, R.-Rava, G., Imperial Roman Warships 27 BC - 193 AD, Osprey Publishing, Oxford, 2016.
  • Descoeudres, Jean-Paul, “History and Historical Sources”, Dobbins, J. J.-Foss, P. W. (eds), The World of Pompeii, Routledge, Taylor & Francis e-Library, New York, 2009.
  • Frost, H. “First Season of Excavation on the Punic War Wreck”, International Journal of Nautical Archaeology and Underwater Exploration, 2, 1973, s. 33-49.
  • Goldsworthy, A., Pax Romana: War, Peace and Conquest in the Roman World, Yale University Press, New Haven, 2016.
  • Gould, R. A., Archaeology and the Social History of Ships, Cambridge University Press, Second Edition, New York, 2011.
  • Holmes, G. C. V., Ancient and Modern Ships, Part I, Wooden Sailing-Ships, Wyman and Sons Ltd., 1906.
  • Howatson, M. C., Oxford Antikçağ Sözlüğü, Çev. Faruk Ersöz, Kitap Yayınevi, İstanbul, 2013.
  • Keegan, J., The Price of Admiralty:The Evolution of Naval Warfare from Trafalgar to Midway, Penguin Books, London, 1989.
  • Ling, R., Roman Painting, Cambridge University Press, Hampshire, 1991.
  • Morrison, J. S.-Coates, J. F., The Athenian Trireme, Cambridge University Press, Cambridge, 1986.
  • Nossov, K., Gladiator: Rome’s Bloody Spectacle, Osprey Publishing, New York, 2009.
  • Pitassi, M., Roman Warships, Boydell Press, Woodbridge, Suffolk, 2011.
  • _________, The Roman Navy, Ships, Men & Warfare 350BC - AD475, Seaforth Publishing, Yorkshire, 2012.
  • Rostovtzeff, M., The Social and Economic History of the Roman Empire, Oxford University Press, Vol 1., Second Edition, New York, 1957.
  • Scullard, H. H., A History of the Roman World 753 to 146 BC, Routledge Classics, Taylor & Francis Group, 2013.
  • Stenico, A., Roman and Etruscan Painting, The Viking Press, New York, 1963.
  • Torr, C., Ancient Ships, Cambridge University Press, Cambridge, 2013.
  • Classical Numismatic Group, https://www.cngcoins.com/Article.aspx?ArticleID=9, Erişim Tarihi ve Saati: 11.10.2018, 21.30.