20144

FUZULİ VE NEDİM'İN "EYLER BENİ" REDİFLİ GAZELLERİNİN YAPISALCI YÖNTEMLE KARŞILAŞTIRILMASI

Klasik Türk şiirine, günümüzde geleneksel şerh yöntemi ve belagate dayalı estetik anlayışın yanı sıra modern eleştiri ve inceleme yöntemleri ile de yaklaşıldığı görülmektedir. Böylece sadece “Doğu” medeniyetine ait olduğu savunulan klasik şiirin “Batı”da üretilen yöntemlerle de incelenebileceği ortaya çıkmıştır. Bu çalışmanın amacı Fuzûlî’nin “eyler meni” redifli bir gazelini ve Nedîm’in ona nazire olarak yazılmış bir gazelini söz konusu yöntemlerden olan yapısalcı anlayışla incelemek olacaktır. Öncelikle geleneksel yöntemle şerh edilecek gazeller daha sonra yapıları bakımından mercek altına alınacak; ses, söz ve anlam öğelerinin birbirleriyle nasıl bir denge içerisinde uyuştukları, bu ögelerin şiirlere katkıları karşılaştırılmak suretiyle gösterilecektir.

Anahtar Kelimeler:

Fuzuli, Nedim, divan şiiri, dilbilim, yapısalcılık, edebi metin, edebiyat bilimi, metin çözümlemeleri, modern yöntemler

PDF

___

Dilçin, Cem, “ Divan Şiirinde Gazel” Türk Dili Dergisi-Divan Siiri Özel Sayısı, Ankara 1986, s.78-247.

Doğan, Muhammet Nur, “Metin Şerhi Üzerine”, Osmanlı Dîvân Şiiri Üzerine Metinler, (hzl. Mehmet Kalpaklı), YKY, İstanbul 1999, s. 422-427.

Eagleton, Terry, Edebiyat Kuramı, (Çev. Esen Tarım), Ayrıntı Yay, İstanbul 1990.

Erdem, Mehmet Dursun. “Dilbilimsel Eleştiri”, Hece, Eleştiri Özel Sayısı, S. 6, Hece Yayınları, Ankara 2003, s. 228-238.

Horata, Osman, “Necâtî Bey’den Bâkî’ye Döne Döne”, Eski Türk Edebiyatı El Kitabı, 367-393, Grafiker Yay., Ankara 2002. S. 367-193.

İpekten, Haluk, Eski Türk Edebiyatı Nazım Şekilleri ve Aruz, Dergâh Yayınları, İstanbul 1999.

Kortantamer, Tunca, “Teori Zemininde Metin Şerhi Meselesi”, Türk Dili ve Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, S.VIII, İzmir 1994, s. 1-10.

Tarlan, Ali Nihad, Metinler Şerhine Dair, Sühulet Basımevi, İstanbul 1937.

Todorov, Tzvetan, Poetikaya Giriş, (Çev. Kaya Şahin), Metis Yayınevi. İstanbul 2001.

Uçan, Hilmi, “Dil, Yazar, Metin, Eleştiri Bağlamında Yapısalcılık,” Hece Eleştiri Özel Sayısı 6, Ankara 2003, s. 209-219.