Erzincan sırataşlar kalesi

Doğu Anadolu Bölgesinin batıya açılan önemli bir kısmını oluşturan Erzincan ve çevresi M. Ö. 9. ve 6. Yüzyıllarda bölgede hâkimiyet kuran Urartu Devleri için ele geçirilmesi gereken önemli bir bölge olmuştur. Bu yüzden bölgeye birçok askeri amaçlı sefer düzenlenmiştir. Bölgenin en önemli merkezi şüphesiz Urartulardan kalan Altıntepedir. Bölgenin en önemli Urartu merkezi olan Altıntepe, Urartuların kuzeydeki yayılmalarını, sınırlarını, bölgeye bakış açısını gösteren önemli bir merkezdir. Bunun yanı sıra bölgede yaptığımız yüzey araştırmalarında Urartu Devletinin kalıcı amaçlı kaleler, sulama kanalları ve yerleşmeler kurduğunu anlamaktayız. Erzincanın Çayırlı ilçesinin 8 km. kuzeydoğusunda tespit ettiğimiz Sırataşlar Kalesi stratejik konumu dolayısıyla, Urartunun bölgede hem savunma amaçlı hem de yerleşme amaçlı bir düzen kurmaya çalıştığını gösteren önemli bir merkezdir. Bu çalışmada Sırataşlar Kalesinin Erzincan ve diğer Urartu hâkimiyetinde tespit edilen kaleler ile kıyaslaması yapılmıştır. Ayrıca Urartu askeri mimarisinin başkentten uzaklaştıkça değişip değişmediği arkeolojik kanıtlar çerçevesinde incelenmeye çalışılmıştır.

Erzincan sirataslar castle

Erzincan and its surroundings which constitute an important role in opening to the western parts for East Anatolia Region became a significant area needed to be seized by Urartian State which achieved dominance in the region in the 9 th and 6 th centuries B. C. Therefore, numerous military expeditions were organized to the area. The most important center of the area is undoubtedly Altıntepe which remained from the Urartian. Being the most important Urartian settlement of the area, Altıntepe is an important center which shows the spreading of the Urartians to the North and their boundaries and provides a viewpoint to the region. In addition, we unde rstand from the surface studies which we conducted in the area that Urartian State built permanent castles, irrigation channels and settlements. Due to the strategic location, Sırataşlar Castle , which we determined in the 8 km. Northeast of Çayırlı town of Erzincan, is an important center showing that the Urartian tried to found an order for both defence and settling purposes. This study compares Sırataşlar Castle with other castles determined in Erzincan under Urartian governance. Additionally, whether Urartian military architecture changed distancing from capital city was tried to be analysed in terms of archaeological evidences.

PDF

___

Belli, Oktay, "Van Bölgesinde Urartu Krallığına ait Çivi Yazılı Anıtsal Kaya Kapıları" Türkiye Arkeolojisi ve İstanbul Üniversitesi, Ankara 2000b , 386-393 .
Belli, Oktay, Doğu Anadoluda Urartu Yol Şebekesinin Araştırılması, Türkiye Arkeolojisi ve İstanbul Üniversitesi, Ankara 2000a, s. 409-414.
Ceylan, Alpaslan Bingöl, Akın vd. 2006 Yılı Erzurum-Erzincan- Kars -Iğdır İlleri Yüzey Araştırmaları, 25. Araştırma Sonuçları Toplantısı - 3, Ankara 2006, 129 148.
Ceylan, Alpaslan Bingöl, Akın vd. Çayırlıda Tarihi ve Arkeolojik Araştırmalar. Atatürk Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi-XV, Erzurum, 2000, s. 277 -291.
Ceylan, Alpaslan Bingöl, Akın vd. 1998 Yılı Erzincan Yüzey Araştırması, 17. Araştırma Sonuçları Toplantısı - II, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 2000, s. 181 -192.
Ceylan, Alpaslan Bingöl, Akın vd. The Erzincan, Erzurum and Kars Region in The Iron Age, Anatolian Iron Ages V , London, 2005, s. 21 -29.
Ceylan, Alpaslan Bingöl, Akın vd. 2000 Yılı Erzurum, Erzincan, Kars, Iğdır İlleri Yüzey Araştırmaları 19. Araştırma Sonuçları Toplantısı - II, Ankara 2002, s. 165 - 178 .
Ceylan, Alpaslan Bingöl, Akın vd. 2003 Yılı Erzurum-Erzincan-Kars -Iğdır İlleri Yüzey Araştırmaları, 22. Araştırma Sonuçları Toplantısı - 2, Ankara 2004, s. 189-
200.
Ceylan, Alpaslan Bingöl, Akın vd. Doğu Anadolu Araştırmaları, Erzurum- Erzincan-Kars - Iğdır, Erzurum 2008.
Çilingiroğlu, Altan, Urartu Krallığı Tarihi ve Sanatı, İzmir 1997 .
Erinç , Sırrı, Klimatoloji ve Metotları, İstanbul 1996.
Gül, Abdulkadir - Başıbüyük Adem, Bir Tarihi Coğrafya İncelemesi (Osmanlıdan Cumhuriyete Erzincan Kazası) , Salkımsöğüt Yayınevi, Erzurum 2011.
Günaşdı, Yavuz, Karasu (Yukarı) Havzasındaki Tarihi ve Arkeolojik Veriler, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, Erzurum, 2013.
Karaosmanoğlu, Mehmet, Erzincan Altıntepe Kalesi, Urartu - Doğuda Değişim, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2011, s. 366- 373.
Koçak, Özdemir, Eskiçağ Tarihinde Sinope . (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 1993.
Osten, Hans Henning von der Neue Urartaelsc he Bronze aus Erzincan, VI. International Kongress für Archaeologi 1939, Berlin 1940, s. 225 -229.
Özgüç , Tahsin, Altıntepe Kazıları Excavations Altıntepe. Belleten XXV / 98, 1961, Ankara, s. 253 -290.
Özgüç , Tahsin, Altıntepe I: Mimarlık Anıtları ve Duvar Resimleri, Ankara, 1966.
Özgüç , Tahsin, Altıntepe II, Ankara, 1969.
Özgül, Oktay Ceylan, Alpaslan vd. 2011 Yılı Erzurum-Erzincan-Kars - Iğdır İlleri Yüzey Araştırmaları, 30. Araştırma Sonuçları Toplantısı - II Ankara 2012, s.
277 -292.
Polat, Selahattin, Karasu Havzasının Hidrojeomorfolojik Etüdü, Basılmamış Doktora Tezi İstanbul, 2003.
Salvini, Mirjo The Historical Background of the Urartian Monument of Meher Kapısı, Anatolian Iron Ages 3. ( Anadolu Demir Çağları 3.), The Proceedings of the Third Anatolian Iron Ages Colloquium held at Van, 6 - 12 August 1990.
III. Anadolu Demir Çağları Sempozyumu Bildirileri Van, 1994, s. 205 -210.
-------------------, Urartu Tarihi ve Kültürü, Arkeoloji ve Sanat Yayınları İstanbul, 2006.
Tarhan, Mehmet Taner Sevin, Veli, "Urartu Tapınak Kapıları ile Anıtsal Kaya Nişleri Arasındaki Bağıntı" - " The Relation between Urartian Temple Gates and Monumental Rock Niches", Belleten 155/39, Ankara 389-412. Tarhan Mehmet Taner, "Recent Research at the Urartian Capital Tushpa" Tel Aviv 21/1, 1994, s. 22-57.
Tarkan, Mehmet Tevfik Ana Çizgileriyle Doğu Anadolu Bölgesi, Atatürk Üniversitesi 50. Yıl Armağanı, 1974 Erzurum, s. 7 22.
Üngör, İbrahim Bingöl, Akın vd., 2012 Yılı Erzincan, Erzurum İlleri Yüz ey Araştırmaları, 31 . Araştırma Sonuçları Toplantısı, Ankara, 2014.