ANTİK DÖNEM FRESK YAPIM TEKNİKLERİ

Sıva üzerine çeşitli boyalarla yapılan resimlere genel olarak “Fresk” adı verilir. “Buon Fresko” ya da “Al Fresko” denilen ıslak sıva üzerine yapılan teknik gerçek fresk tekniğidir. Yüzey kurudukça kireç, pigmentin sıvaya yapışmasını sağlar. “Fresko Secco” ya da kısaca “Secco” denilen teknikte ise resim doğrudan kuru sıva üzerine yapılmaktadır. Fresk tekniğinde resmin uzun süre dayanabilmesi için sıva tabakasının iyi hazırlanması gereklidir. Sıva, mutlaka iyi yıkanmış dere kumu ve sönmüş kireçten oluşmalıdır. Fresk sıvası üç ana tabakadan oluşmaktadır. Birinci tabakaya “Trusilar”, ikinci tabakaya “Arricciato”, en üstte yer alan resmin yapıldığı sonuncu tabakaya ise “İntonaco” adı verilir. Roma duvar resimlerinde intonaco tabakası, kireç ve mermer tozundan oluşmaktadır. Antik yazarlardan Plinius ve Vitruvius toprak, mineraller, bitkisel ve hayvansal kaynaklı boyalar hakkında ayrıntılı bilgiler verir. Plinius pigmentleri “florid” (parlak) ve “austere” (koyu) olmak üzere iki ana gruba ayırmaktadır. Florid pigmentleri minium (zincifre), armenium (vermillion, azurit), chrysocolla (malahit), cinnabaris (muhtemelen bitki reçinesi), indigo (çivit) ve Tyrian moru olarak saymaktadır. Bu pigmentler sanatçıya işveren tarafından sağlanmaktaydı. Bizzat sanatçı tarafından temin edilen Austere pigmentler arasında ise aşıboyası, yeşil toprak renkleri, kireçtaşı ve Mısır Mavisi bulunmaktaydı. Son yıllarda Roma resim sanatında kullanılan pigmentler üzerine yapılan çalışmalarda Optical polarizing light ve elektron mikroskobu dahil olmak üzere çeşitli teknikler uygulanmaktadır.

___

  • Barbet, Alix-Fuchs, Michel-Tuffreau-Libre, Marie, “Diverses utilisations des pigments et leurs contenants”, Roman Wall Painting: Materials, Techniques, Analyses and Conservation, Bearat, Hamdallah – Fuchs, Michel – Maggetti, Marino (Eds.), Roman Wall Painting: Materials, Techniques, Analyses and Conservation, Proceedings of the International Workshop, Fribourg 7-9 March 1996, Institute of Mineralogy and Petrology, Fribourg University, s. 35-62.
  • Canaday, John, Metropolitan Seminars in Art, New York, 1958.
  • Gysum, N. D., “Plaster–Limes and Cement –Stucco –Mortar and Concrete” A History of Building Material, 1961.
  • Kakoulli, Ionna, “Roman wall paintings in Cyprus: a scientific investigation of their technology”, Roman Wall Painting: Materials, Techniques, Analyses and Conservation, Bearat, Hamdallah – Fuchs, Michel – Maggetti, Marino (Eds.), Roman Wall Painting: Materials, Techniques, Analyses and Conservation, Proceedings of the International Workshop, Fribourg 7-9 March 1996, Institute of Mineralogy and Petrology, Fribourg University, s. 131-142.
  • Onurkan, Somay, “Antik Çağ Resminde Enkaustik ve Boyalar”, Anadolu Araştırmaları XIII, 1994, s. 143-151.
  • Özdemir, Murat, Büyük Boyutlu Duvar Resmi (Fresco-Sıva üstü)Teknikleri ve Çağdaş Uygulamaları, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1991, (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi).
  • Siddall, Ruth, “Not a day without a line drawn: Pigments and painting techniques of Roman Artists”, Proceedings of the Royal Microscopical Society, 2, June 2006.