ORTAÖĞRETİM YÖNETİCİ VE ÖĞRETMENLERİNİN PARÇALANMIŞ AİLE ÇOCUKLARININ EĞİTİMİNDE KARŞILAŞTIĞI SORUNLAR

Bu araştırmanın amacı, ortaöğretim yönetici ve öğretmenlerinin parçalanmış aile çocuklarının eğitiminde karşılaştığı sorunları belirlemektir. Araştırma, nitel araştırma desenlerinden durum (vaka) çalışması deseninde yürütülmüştür. Veriler, 2018-2019 eğitim öğretim döneminde Karaman il merkezinde 11 ortaöğretim kurumunda görev yapan, 32 okul yöneticisi ve öğretmenden toplanmıştır. Veriler yarı yapılandırılmış görüşme ile toplanmış olup içerik analiziyle çözümlenmiştir. Ortaöğretim yönetici ve öğretmenlerinin parçalanmış aile çocuklarının eğitiminde karşılaştığı sorunlar veli kaynaklı, öğrenci kaynaklı ve kurumsal sorunlar olmak üzere üç temada bütünleştirilmiştir. Veli kaynaklı sorunlar teması altında, öğrenci velayeti ve öğrenci eğitiminde aile desteğinin yetersizliğiyle ilgili sorunlar tespit edilmiştir. Öğrenci kaynaklı sorunlar temasının altında davranışsal, akademik ve sosyal sorunlar tespit edilmiştir. Kurumsal sorunlar temasında ise kurumlar arası bilgi paylaşımı eksikliği, kurum içi bilgi paylaşımı eksikliği, eğitimcilerin parçalanmış aile çocuklarına yaklaşım sorunları ve parçalanmış aile çocuklarının danışmanlık ve rehberlik ihtiyacının karşılanmaması konularında sorunlar yaşandığı tespit edilmiştir. Yapılan tespitler doğrultusunda uygulayıcılara ve araştırmacılara yönelik önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Ortaöğretim, parçalanmış aile, öğrenci

PDF

___

Akyol, S. U. (2013). Boşanmış ve Boşanmamış Aileye Sahip Ergenlerin Yalnızlık, Yaşam Doyumu, Sosyal Destek ve Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Doktora Tezi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
Alkan, E. Ö. (2014). Parçalanmış Aile Modelindeki Öğrencilerin Eğitimdeki Başarı Durumları (Trabzon Örneği). Yüksek Lisans Tezi. İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Ana Bilim Dalı, Malatya. Apaydın, Ç. ve Gebizli, O. (2017). İlkokul yöneticilerinin parçalanmış aileye sahip öğrencilerle yaşadıkları sorunların incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 6 (1), 352-368.
Arıkan, Ç. (1996). Halkın Boşanmaya İlişkin Tutumları Araştırması. Ankara: Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Yayınları.
Attepe, S. (2010). Anne baba kaybının çocuklar üzerindeki etkileri. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 23(23), 23-28. Avcı, A. (2010). Aile yapı ve atmosferinin okul şiddetine etkisi. Değerler Eğitimi Dergisi, 8, (19), 7-52.
Bauserman, R. (2002). Child adjustment in joint-custody versus sole-custody arrangements: A meta-analytic review. Journal of Family Psycology, 16(1), 91-102.
Bulut, I. (1983). Parçalanmış aileden gelen çocukların davranış özellikleri hakkında bir araştırma. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Hizmetler Yüksekokulu Dergisi, 1(2-3), 80-82.
Bulut, I. (1993). Ruh Hastalığının Aile İşlevlerine Etkisi. Ankara: Başbakanlık Kadın ve Sosyal Hizmetler Müsteşarlığı Yayınları. Coleman, L. and Glenn, F. (2010). The varied impact of couple relationship breakdown on children: implications for practice and policy. Children and Society, 24(3), 238-249.
Çamkuşu-Arifoğlu, B. (2006). Çocuklar İçin Boşanmaya Uyum Programı’nın Çocukların Boşanmaya Uyum, Kaygı ve Depresyon Düzeylerine Etkisi. Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Çeçen-Eroğul, A. R. ve Dingiltepe, T. (2012). Parçalanmış ve tam aileye sahip ergenlerin yaşam doyumu düzeyleri ile yaşam kalite düzeylerinin karşılaştırılması. İlköğretim Online, 11(4), 1077-1086.
Erdim, L. ve Ergün, A. (2016). Boşanmanın ebeveyn ve çocuk üzerindeki etkileri. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 3(1), 78-84. Erdoğan, Ç. ve Demirkasımoğlu, N. (2010). Ailelerin eğitim sürecine katılımına ilişkin öğretmen ve yönetici görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 16(3), 399-431.
Fiyakalı, C. N. (2008). Anne-Babası Boşanmış ve Boşanmamış Lise Öğrencilerinin Sürekli Öfke Düzeyleri ve Öfke İfade Tarzlarının Bazı Değişkenler Açısından Karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal bilimler Enstitüsü, Denizli.
Frost, A. and Pakiz, B. (1990), The effects of marital disruption on adolescent: time as a dynamic, American Journal of Orthopsychiatry, 60 (4), 544-555. Gyoung, L. E. and Yun, P.S. (2004). Emotional & behavioral problems in children from broken families. Journal of the Korean Home Economics Association, 42(12), 191-204.
Jonsson, F. vd. (2000). Parentel divorce: Long-term effects on mental health, family relations and adult sexual behaviour. Scandinavian Journal of Psychology, 41(2), 101-105
Hatun, O. (2012). Anne Babası Boşanmış İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerinin Algıladıkları Aile İşlevlerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi (İstanbul İli Fatih İlçesi Örneği). Yüksek Lisans Tezi. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Kahraman, S. (2016). Boşanma Sonrasında Genç-Ebeveyn İlişkilerinin Sürdürülmesi ve Öğrencinin Akademik Başarısına Etkisi (Afyon ili örneği). Doktora Tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Kır, İ. (2011). Toplumsal bir kurum olarak ailenin işlevleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 10(36), 381-404.
Kuyucu, Y. (2007). Boşanmış Ailede Yetişen Ergenlerin Bilişsel Çarpıtmalarıyla Benlik Değeri Arasındaki İlişki. Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Lam, B. H. (2015). Struggles in the Hong Kong school: Supporting students from divorced families. In Advances in psychology research, 83-102.
Lam, E. H. and Lachman M. E. (2000). Consequences of early parental loss and seperation for health and well-being in midlife. International Joornal of Behavioral Development, 24(2), 183-189.
MEB (2003). İlköğretim Kurumlar Yönetmeliği. Tebliğler dergisi. T.C. Resmi Gazete, 25212, 27 Ağustos 2003.
MEB (2013). Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği. T.C. Resmi Gazete, 28758, 7 Eylül 2013.
MEB (2014). Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumları Yönetici ve Öğretmenlerinin Norm Kadrolarına İlişkin Yönetmelik. T.C. Resmi Gazete, 29034, 18 Haziran 2014.
Merriam, S. B. (2016). Nitel Araştırma Desen ve Uygulama İçin Bir Rehber. (Çeviren: Selahattin Turan). Ankara: Nobel.
Meriç, B. (2007). Boşanmış Ailelerdeki Ergenlerin Uyum Düzeylerini ve Sosyal Becerilerini Geliştirmeye Yönelik Bir Grup Rehberliği Çalışmasının Sınanması. Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Öngider, N. (2013). Boşanmanın çocuk üzerindeki etkileri. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 5(2), 140-161.
Öztürk, S. (2006). Anne-Babası Boşanmış 9-13 Yaşlarındaki Çocuklar İle Aynı Yaş Grubundaki Anne-Babası Boşanmamış Çocukların Benlik Saygısı ve Kaygı Düzeyleri İlişkisi. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Peker, M. (2001). Aile: Kurumdan eşler arası ayrılığa. Çalışma Ortamı Dergisi, (59). http://sosyalpolitika.fisek.org.tr/?p=39, Erişim tarihi:15.06.2020.
Pırtık, Ş. (2013). Boşanmış ve Tam Aileden Gelen Okul Öncesi Çocukların Sosyal Beceri ve Akran Tepkilerinin Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi. Doktora Tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Şahin, Z. D. (2013). Parçalanmış Aileye Sahip Çocukların Eğitiminde Sınıf Öğretmenlerinin Karşılaştığı Problemlerin Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İlköğretim Anabilim Dalı, Trabzon.
Şentürk, Ü. (2006). Parçalanmış Aile Çocuk İlişkisinin Sebep Olduğu Sosyal Problemler (Malatya Uygulaması), Doktora Tezi, İnönü Üniversitesi Sosyoloji Anabilim dalı, Malatya.
TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu). (2018). Boşanma İstatistikleri, 2012-2017 http://tuik.gov.tr, (Erişim tarihi:15/09/2018.)
TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu). (2020). Boşanma İstatistikleri, 2001-2019 http://tuik.gov.tr, (Erişim tarihi:22/06/2020.)
Türkaslan, N. (2007). Boşanmanın çocuklar üzerine olumsuz etkileri ve bunlarla baş etme yolları. Aile ve Toplum Dergisi, 3(11), 99-108.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.