Kıraatlere Nahvî Bir Bakış: Fâtiha Sûresi Örneği

Kur’an kıraatinin çeşitliliği eşsiz ilahi hikmetler barındırmaktadır. Bu zenginlik okuyucuyaKur’an metnini birçok vecih ile değerlendirebilecek bir şekilde okuma imkânı vermiştir.Lafzın ve delalet ettiği anlamın çeşitliliği, sesin ve delaletinin çeşitliliği ve irab harekelerininçeşitliliği bu zenginlikler arasında sayılabilir. Bütün bunlar Kur’an’ı mûciz bir metnedönüştürerek insanları nazmını tamamlamaktan ve emsalsizliğine müdahale etmektenalıkoymaktadır. Bu önemli gerekçelerden dolayı Fâtiha sûresinin kıraatine nahiv açısındandeğerlendirme yapmak kaçınılmaz bir hale gelmiştir. Araştırmada Fâtiha sûresininseçilme sebebi, bu sûrenin önemi, değeri ve geçmişte yapılan çalışmaların bu sûreyi derinlemesineele almamalarıdır.Çalışmada bu sûreyi birkaç açıdan ele aldık: Giriş bölümünde araştırmanın konusu, önemi,hedefi ve metodunu ifade ettikten sonra geçmiş araştırmalardan bahsettik. Çalışmamızşu konular ekseninde ilerleyecektir:1- Fâtiha Sûresini Takdim.2- Kur’an Kıraatinin ortaya çıkışı ve kapsamı.3- Fâtiha Sûresi özelinde Kıraatlere bakış. Araştırmanın ana konusu da budur.Sonuç bölümünde de yukarıdaki zikrettiğimiz başlıkların özeti, çıkarımlar ve tavsiyelerifade edilecektir. Çalışmamızda başta en önemli temel kaynaklar olmak üzere daha çok şualanlardaki kaynaklara yoğunlaşacağız: Me’ani’l-Kur’an ve İ’rabı, Kıraat

___

  • Sa’d, Ahmed, et-Tevcihu’l-Belağî li’l-Kiraati’l-Kur’aniyye, (Kahire: Meketebetu’l-Âdab, 1997)
  • eş-Şelebî, Abdulfettah İsmail, Ebu Ali el-Farisi, (Cidde: Dâru’l Matbuati’l- Hedîsiyye, III. Baskı, tsz.)
  • Vâhidi, Ebü’l-Hasen Alî b. Ahmed, Esbâbu’n-nuzûl, (Beyrut: Dâru’l Kutubi’l-İlmiyye, 1991)
  • Zemahşerî, Mahmud b. Ömer, el-Keşşâf ‘an Hakaiki’t-tenzîl, (Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, I. Baskı, 1995)