Yarı Kurak İklim Koşulları Altında Farklı Fizyografya, Benzer Ana Materyal Üzerinde Yeralan Toprakların Pedogenesisleri
Topraklar ana materyal, iklim, topografya, zaman ve organizmaların ortak etkisi altında oluşurlar. Toprak oluşumu için geçen zaman toprakların özelliklerini etkiler ve onların ayrışma oranlarını belirler. Bu etki zamanla fiziksel, kimyasal, biyolojik ve mineralojik özelliklerin değişimi veya değişik sayılarda horizon farklılaşması gibi olaylarla ortaya çıkar. Bu çalışma yarı kurak iklim koşulları altında farklı fizyografya, benzer ana materyal üzerinde yer alan toprakların pedogenesislerini incelemek amacı ile yürütülmüştür. Çalışma Konya ili Çumra ilçesinde Miyosen marn ana materyalli ve üç farklı fizyografik ünite üzerine yer alan topraklarda gerçekleştirilmiştir. Toprak oluşumları fizyografya ve ana materyalle yakın ilişki içerisindedir. Bu ilişkiler toprakların fiziko-kimyasal ve morfolojik özelliklerini etkilemektedir. Aluviyal ova tabanı ve birikinti yelpazelerde yer alan topraklarda ileri toprak gelişimi gözlenirken, aşınım yüzeyleri üzerinde yer alan topraklar zayıf pedolojik gelişim göstermektedir. Çalışma alanı mesic toprak sıcaklık ve xeric toprak nem rejimlerine sahiptir. Toprak taksonomisine göre altı profil Entisol ve Inceptisol ordolarında sınıflandırılmıştır.
Anahtar Kelimeler:
Fizyografya, toprak etüt, toprak oluşumu, Fizyography, soil survey, pedogenesis
Pedogenesis of the Soils Formed on Different Psychographic Units and Similar Parent Materials under Semi-Arid Climatic Conditions
Soils evolve under the state factors such as the parent material, climate, topography, time and the organisms. The duration of soil formation determines soil properties and weathering rates in different ways for instance by changing the physical, chemical and mineralogical properties of soils or by forming a number of different soil horizons. The aim of this study is to determine soil pedogenesis formed on different psychographic units and similar parent materials under semi-arid climatic condition. Study area is characterized with mesic soil temperature regime and xeric moisture regime. Soil formations were highly associated with major psychographic factors and parent materials which are influenced on the morphological and physico-chemical characteristics of the soils. It was observed that soil pedons on alluvial lands were well developed while, pedons formed on eroded lands have weak pedogenesis process. Six soil profiles were classified as Entisol and Inceptisol, according to Soil Taxonomy.
___
- Blake G R, Hartge K H (1986). Bulk Density. in: Klute, A., (Ed.), Methods of soil analysis, Part 1. Physical and Mineralogical Methods. Agronomy Monograph, No: 9. SSSA, Madison, WI, Pp. 363-37.
- Bouyoucous G J (1951). A recalibration of hydrometer for making mechanical analysis of soils. Agronomy Journal, 43:9. Dengiz O, Sağlam M, Özaytekin H H, Baskan O (2013). Weathering rates and some physico-chemical characteristics of soils developed on a calcic toposequences. Carpathian Journal of Earth and Environmental Sciences. 8 (2); 13 24.
- Jackson M L (1958). Soil chemical analysis. Prence Hall Inc. Englewood Cliffs, N.J. USA.
- Jackson M L (1979). Soil chemical analysis. Advanced Course. Department of Soil Science University of Wisconsin, Madison, Vis. 53706, 468-509.
- Jenkins D A, Jones R G W (1980). Trace elements in rock, soil, plant and animal: introduction. In: Davies, B.E. (Ed.), Applied Soil Trace Elements. John Wiley and Son Ltd., pp. 1 20.
- Jenny H (1941) Factors of soil formation. McGraw-Hill, Newyork: 281.
- Inoue K, Saito M, Naruse T (1998). Physicochemical, mineralogical, and geochemical characterstics of lacustrine sediments of the Konya basin, Turkey, and their Significance in Relation to Climatic Change. Geomorphology, 23;229-243
- Nesbitt H W, Young G M (1982). Early Proterozoic climates and plate motions inferred from major element chemistry of lutites. Nature, 299 (5885), 715717.
- Olsen S R (1954). Estimation of available phosphorous is soil by extraction with sodium bicarbonate. USDA. Circular No. 939, Whash. D.C. U.S.A
- Peters D B (1965). Water availability. in: C.A. Black (Editor), Methods of Soil Analysis Part I, American Society of Agronomy, Madison, Wisconsin, USA, 279-285
- Soil Survey Staff (1992). Procedures for collecting soil samples and methods of analysis for soil survey. Soil Surv.
- Invest. Rep. I. U.S. Gov. Print. Office, Washington D.C. USA Soil Survey Staff (1993). Soil survey manual. USDA. Handbook, No: 18 Washington D.C.
- Soil Survey Staff (1999). Soil taxonomy. A basic of soil classification for making and interpreting soil survey. U.S.D.A Handbook, No: 436, Washington D.C.
- Usul M, Dengiz O (2010). Pedological development of four different parent materials. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 25 (S-2): 204-211.
- ISSN: 2146-7072
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Yayıncı: Toprak Gübre ve Su Kaynakları Merkez Araştırma Enstitüsü
Sayıdaki Diğer Makaleler
Yield and Fruit Quality Response of Drip-Irrigated Melon to the Duration of Irrigation Season
Neslihan ŞENGÜL, Osman YILDIRIM, Nilgün HALLORAN, Şeyda ÇAVUŞOĞLU, Evran DOĞAN
Tülay TUNÇAY, İlhami BAYRAMİN, Hasan Sabri ÖZTÜRK, Mümtaz KİBAR, Oğuz BAŞKAN
Analysis of the Spatial Variability of Soil Properties in Different Physiographic Units
Hasan SABRİ ÖZTÜRK, Gönül AYDIN, Mustafa SAĞLAM, Levent ATATANIR, Alper YORULMAZ