Kocadere Havzasında Standartlaştırılmış Yağış İndeksi İle Farklı Zaman Ölçeğinde Kuraklık Analizi

Kuraklık, su kaynaklarını, tarımı ve tüm canlıları etkileyen, sosyo-ekonomik zararlara neden olan, bir doğal afettir. Kuraklığın karakteristiklerini belirlemek için pek çok indeks geliştirilmiş olup, kuraklığın izlenmesinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu çalışmada, dünyada sıklıkla kullanılan bir indeks olan SYİ (Standartlaştırılmış Yağış İndeksi) farklı zaman dilimleri için hesaplanmıştır. Böylece bir meteorolojik kuraklık indeksi olan SYİ’nin farklı periyotlar için tarımsal ve hidrolojik kuraklık açısından yol göstericiliği değerlendirilmiştir. Çalışmada Susurluk Büyük Akarsu Havzası sınırları içinde bulunan Kocadere Havzasına ait 30 yıllık (1987-2016) yağış verileri kullanılmıştır. Havza alanına yerleştirilen yağış istasyonlarından, su yılı (1 Ekim- 30 Eylül) dikkate alınarak elde edilen veriler kullanılarak SYİ, 1 (SYİ-1), 6 (SYİ-6) ve 12 (SYİ- 12) aylık olmak üzere 3 farklı dönem için hesaplanmıştır. Yapılan hesaplamalarla farklı dönemlerdeki kuraklık şiddeti sınıfları belirlenerek, değerlendirmeler için yağış ve akım verilerinden yararlanılmıştır. İndeks değerinin sıfırın altına düştüğü durumlar kurak dönemin başlangıcı kabul edilerek yapılan değerlendirmede; 1987-2016 su yılları arasındaki dönemin, SYİ-1 için %48.34’ü kurak, % 51.66’sı yağışlı, SYİ-6 için % 51.66’sı kurak, % 48.34’ü yağışlı ve SYİ-12 için % 50.00’si kurak, %50.00’si ise yağışlı olarak sınıflandırılmıştır. Aylık SYİ (SYİ-1) değerlerinin ölçülen yağış değerleriyle uyumlu olduğu ve indeks değerini yansıttığı gözlemlenmiştir. 6 aylık SYİ (SYİ-6) değerlerinin ise havza için yağış bakımından önemli bir dönem olan Ekim-Mart ayları arasında düşen yağışın izlenmesi açısından iyi bir gösterge olduğu tespit edilmiştir. Yıllık olarak hesaplanan (SYİ-12) indeks değerleri ise havzada ölçülen yıllık toplam akımlardaki artış ve azalışı açıklamaktadır.

Analysis of Drought at Different Timescales by Standardized Precipitation Index in Kocadere Basin

Drought is a natural disaster which affect water resources, agriculture and all living things alsocauses socio-economic damages. Numerous indices have been developed to characterize thedrought, and these indices are widely used for drought monitoring. In this study, frequently usedSPI (Standardized Precipitation Index) was calculated for different time periods. Thus, it is aimed toevaluate the guidance of the SPI, which is a meteorological drought index, in terms of agriculturaland hydrological drought for different periods. In the study, 30 years (1987-2016) precipitation datawhich belongs to the Kocadere Basin have been used. The data obtained by considering the wateryear (1 October – 30 September), from the rainfall stations which were located in basin area. With thisdata SPI was calculated for 3 different time periods (SPI-1, SPI-6 and SPI-12). Drought severity classes in different periods were determined and precipitation - flow data were used for evaluations. As anevaluation, when the index value fell below zero, is considered as the beginning of the dry season. Inthis circumstance, the period between 1987-2016 water year is classify as, 48.33% dry, 51.67% rainyfor SPI-1; 51.67% dry, 48.33% rainy for SPI-6 and 50.00% dry and 50.00% rainy for SPI-12. Its observedthat, SPI-1 values were consistent with measured rainfall and reflect the index value. Moreover, SPI-6values were found to be a good indicator of precipitation monitoring between october and march,which is an important period for this basin. The annualized index values (SPI-12) clarify the increase anddecrease in total annual flows measured in the basin.

___

Adeogun BK, Nwude MO, Mohammad YS, Adie DB (2014). Evaluation of suitable standardized precipitation index time scales for meteorological, agricultural and hydrological drought analyses, FUTA Journal of Research in Sciences, 2014 (2): 140-149. Cornel SN (2014). Comparative study regarding performance of some free softwares for the calculation of the standardized precipitation index (SPI), Analele Universitesi din Oradea, Fascicula Protectia Mediului Vol. XXIII, Pp:779-788. Dinç N, Aydinşakir K, Işık M, Büyüktaş D (2016). Standartlaştırılmış yağış indeksi (SPI) yöntemi ile Antalya ili kuraklık analizi, Derim, 33 (2):279-298. Fiorillo F, Guadagno FM (2010). Karst spring discharges analysis in relation to drought periods, using the SPI, Water Resour Manage, 24:1867–1884. Kumar PV, Bindi M, Crisci A, Maracchi G (2013). Detection of variations in precipitation at different time scales of twentieth century at three locations of Italy, Weather and Climate Extremes 2:7–15. Labedzki L (2007). Estimation of local drought frequency in central Poland using the standardized precipitation index SPI, Irrigation and Drainage, 56: 67–77. Mckee TB, Doesken N J, Kleist J (1993). The relationship of drought frequency and duration to time scales, 8th Conference on Applied Climatology, Anaheim, California, pp.179-184. McKee TB, Doesken NJ, Kleist J (1995). Drought monitoring with multiple time scales, American meteorological society, Proceedings of 9th. Conference on Applied Climatology, Dallas, pp:233-236. Pratoomchai W, Kazama S, Manandhar S, Ekkawatpanit C, Saphaokham S, Komori D, Thongduang J (2015). Sharing of people’s perceptions of past and future hydrometeorological changes in the groundwater use area, Water Resource Management, 29:3807–3821. Pamuk G, Özgürel M, Topçuoğlu K (2004). Standart Yağış İndisi (SPI) ile Ege Bölgesinde Kuraklık Analizi, Ege Üniversitesi Ziraat Fak. Dergisi, 41 (1):99-106. Tsakiris G, Vangelis H (2004). Towards a drought watch system based on spatial SPI, Water Resources Management, 18(1): 1-12. WMO, (2012). Standardized Precipitation Index User Guide, WMO-No. 1090, Switzerland. Vergni L, Todisco F (2011). Spatio-temporal variability of precipitation, temperature and agricultural drought indices in Central Italy, Agricultural and Forest Meteorology, 151, 301–313. Yılmaz G, Aykanlı N, Abalı İ, Acar, O (2013). Balıkesir- Bigadiç Kocadere Havzası Yağış ve Akım Karakteristikleri, Proje Sonuç Raporu, Uluslararası Tarımsal Araştırma ve Eğitim Merkezi Müdürlüğü, İzmir.

Toprak Su Dergisi-Cover
  • ISSN: 2146-7072
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Yayıncı: Toprak Gübre ve Su Kaynakları Merkez Araştırma Enstitüsü
Sayıdaki Diğer Makaleler

Samsun İli Sebze ve Meyve Üreticilerinin İyi Tarım Uygulamalarına (İTU) Yaklaşımı

Mehmet AYDOĞAN, Başak AYDIN, Necla TOPÇU, Yunus Emre TERZİ

İklim Değişikliğinin Türkiye’de, Trakya Bölgesinde, Referans Evapotranspirasyona Olan Etkilerinin Belirlenmesi

Muhammet AZLAK, Levent ŞAYLAN

Bazı Yem Bitkileri Karışımlarında Farklı Hasat ve Muhafaza Sistemlerinin Yem Kalitesi Üzerine Olan Etkilerinin Belirlenmesi

Yasemin VURARAK, Ahmet İNCE

İhsangazi Tarlalarından Soframıza Kültür Mirası Siyez Buğdayı

Sevinç KARABAK, Rahmi TAŞÇI, Vedat CEYHAN, Kürşad ÖZBEK, Hilal YÜCE ARSLAN

Topraktan ve Yapraktan Azot ve Çinko Uygulamalarının Buğdayda Tane Çinko ve Demir Konsantrasyonları Üzerine Etkisi

Hatun BARUT, Sait AYKANAT, Elif HAKLI HEYBET, Salim EKER, İsmail ÇAKMAK

Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde Gemlik Zeytin (olea aeoropea) Çeşidinde Sulamanın Peryodisite Üzerine Etkisi

Meral ANLAĞAN TAŞ, Abdullah Suat NACAR, Veli DEĞİRMENCİ, Ebru SAKAR, Pınar BAHÇECİ ALSAN

Mikro Havza Ölçeğinde Erozyona Duyarlılık Parametreleri İle Bazı Toprak Özellikleri Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesi

Fikret SAYGIN, Orhan DENGİZ, Serkan İÇ

Havza Bazlı Bitkisel Üretim ve Sulama Suyu Optimizasyon Çalışmaları ve Önemi

Gonca KARACA BİLGEN, Süleyman KODAL, Yusuf Ersoy YILDIRIM

Arıtılmış Evsel Kaynaklı Atıksularla Sulanan Marul ve Toprakta Patojenik Bulaşıklığın Belirlenmesi

Perihan TARI AKAP, Mehmet GÜNDÜZ, Şerafettin AŞIK, Şener ÖZÇELİK

Orta Karadeniz Bölgesi Toprak Sıcaklığının Zaman Serisi Analizi Yöntemi İle Modellenmesi

Filiz KARA, Bilal CEMEK