Ankara Üniversitesi İbn-İ Sina Hastanesinde Yatan Hastaların Hasta Hakları Hakkında Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesi

Araştırmanın amacı Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi İbn-i Sina Hastanesi’nde yatmakta olan 71 hastanın hasta hakları konusundaki bilgi düzeylerini belirlemektir. Araştırmanın verileri araştırmacılar tarafından Sağlık Bakanlığı Hasta Hakları Yönetmeliği’nden yararlanılarak geliştirilen görüşme formuyla toplanmıştır. Araştırmamıza katılan hastaların %63’ü kadın, %38’si erkektir. Bunların %74.6’sı 65 yaş altı, %25.4’ü ise 65 yaş üzerindedir. Eğitim durumuna bakıldığında hastaların %14,4’u okuryazar olmayıp, %36,6’sı temel eğitim, %42,3’ü lise, %7’si yüksekokul mezunudur. Araştırmamıza katılanların %14,1’i hasta hakları eğitimine sahip iken, %85,9’u ise hasta hakları eğitimine sahip değildir. Araştırma sonucunda hastaların hasta hakları konusunda eğitim almamasına rağmen bu konuda bilgili olduğu sonucuna varılmıştır. Ayrıca hastaların bilgi düzeyleri ile yaş, cinsiyet, hastaneye daha önce yatış hikâyesi olması durumu arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır (p>0.05). Ekonomik durumları, eğitim düzeyi ile hasta hakları bilgisi arasında anlamlı fark saptanmıştır (p<0.05). Bu sonuçlar doğrultusunda hastaların hasta hakları konusunda daha fazla bilgilendirilme gereksinimlerinin olduğu görülmüştür ve haklarını talep etmede desteklenmeleri gerektiği ortaya çıkmıştır.
Anahtar Kelimeler:

sosyal hizmet

The Knowledge Level of the Patients Staying in İbn-i Sina Hospital of Ankara University about the Patient Rights

The purpose of this descriptive study was to determine the level of the patient rights-consciousness of the 71 adult patients staying in the Medical Faculty of Ankara at the University Ibn-i Sina Hospital. The researchers obtained the data of this research by developing an interview form including Patient’s rights. The form has been prepared by the help of the Patients Rights Regulation of the Ministry of Health. 63% of the people having participated in our research are women while %38 of them are men. %74.6 of them are lower the 65 years, and %25,4 of those are over 65 years. With respect to the education status, %14.4 of the patients are illiterate and 36.6% of them had primary education, %42,3 of them had high school education, 7% of them are university graduates. %14,1 of those participating in our research have got the education of patient rights; however, 85,9% of them have not got the education of patient rights.This research shows that although the patients have not got any education about the patient’s right, patients are aware of their rights. It is also found that, although there is not statistically difference between the level of patients’ knowledge and age, gender, the history of the hospital stay before (p>0.05), there are statistically difference between the level of the patient’s right knowledge and the economic status of the patients and the level of education (p<0.05).In accordance with explored results, it is clear that the patients need to be more informed about the rights of the patients, and they should be encouraged to claim their rights whenever it is needed.
Keywords:

social work,

___

  • Aydemir, İ. (2009). Hasta hakları uygulamaları üzerine bir değerlendirme araştırması. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Hizmet Anabilim Dalı, Ankara.
  • Barker, R., L. (1999). The Social work dictionary, 4th edition. Washington DC: NASW Press
  • Duyan, V. (2003). Sosyal hizmetin işlev ve rolleri. Toplum ve Sosyal Hizmet. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Hizmetler Yüksekokulu Yayını, 14 (2), 1-22.
  • Gaylin,W. (1973). The patient’s bill of rights. (Editorial) Rewiew of the Sciences, March.
  • Hatun, Ş. (1995). Hasta hakları hepimizin hakkı. TÜBİTAK Bilim ve Teknik Dergisi, 336: 35
  • Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Knee, R. (1987). Patient rights. encyclopedia of social work (18 Edition). 2, Maryland: NASW.
  • Norris, P.F. (1996). Culture and religion: Their role in ethics. Health Care Ethics USA, 4 (1), 4-5.
  • Önal, G. ve Vaner, M. (2005). Hasta hakları uygulama yönergesi: Türkiye’de hasta haklarının yaşama geçirilmesi için bir adım. Türkiye Klinikleri J Med Ethics 2005, 13, 203-208.
  • Özcan, A. (1977). Hastanede yatan hastaların durumlarına ilişkin bilgi istedikleri alanların saptanması ve hastaya verilecek bilgiler konusunda hemşire ve hasta görüşlerinin saptanması. Hacettepe Üniversitesi Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
  • Sağlık Bakanlığı hasta hakları yönetmeliği, Resmi Gazete 01.08.1998/23420.
  • Saruç, S. (2007). Kadın hastalıkları ve doğumevi eğitim ve araştırma hastanelerinde yatan hastaların hasta hakları bilgi düzeyinin belirlenmesi: Ankara örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Hizmet Anabilim Dalı, Ankara.
  • Sağlık Bakanlığı Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü hasta hakları uygulama yönergesi, 26.04.2005
  • Sayek, F. (1991). Kişi/Hasta hakları. Türk Tabipler Birliği Haber Bülteni, Sayı: 26, 27-30.
  • Sert, G. (2004). Hasta hakları: uluslararası bildirgeler ve tıp etiği çerçevesinde. İstanbul: Babil Yayınları.
  • Sümbüloğlu, K. ve Çelebioğlu, A.T. (1998). Sağlık istatistiği. Ankara: Somgür Yayıncılık.
  • Sütlaş M. (2000). Hasta ve hasta yakını hakları. İstanbul: Berdan Matbaacılık.
  • Şahbudak, Ü. (1992). Hastanede yatan hastaların hasta hakları konusundaki görüşleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Hizmetleri Yönetimi Anabilim Dalı, Ankara.
  • Takak, G. V. (1993). Hasta hakları. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Taşçı, K. D. (2007). Doğum yapan hastaların aldıkları bakımı hasta hakları açısından değerlendirmeleri. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 10 (3), 26-33. Tengilimoğlu, D., Kısa, A., Dziegielewski, S.F. (2000). What patients know about their rights in Turkey, Journal of Health and Social Policy, 12 (1), 53-69.
  • Tokmak, F. ve Duyan, V. (1994). Hasta hakları, tıbbi etik ve sosyal hizmet. 4.Ulusal Sosyal Hizmetler Konferansı, Bildiriler. Ankara: Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Genel Merkezi Yayın No: 3, 214-225.
  • WHO, (1996). European health care reforms- citizens “choice and patients” rights, Copenhagen.
  • Yılmaz, M. (1991). Hasta haklarının hemşire, doktor ve yatan yetişkin hastalar açısından incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Programı, Sivas.
  • http://www.milliyet.com.tr/2000/06/16/t/yasam/ yas04.html, Erişim: 24.01.2010.
  • http://www.saglik.gov.tr/hastahaklari, Erişim: 24.01.2010.