MASALLARDAKİ HEDİYELEŞMENİN TOPLUMSAL CİNSİYET BOYUTU
Kültür tarafından kadın ve erkeğe yüklenen toplumsal cinsiyet rollerinin her alanda bireyler üzerinde etkisi vardır. Peki, bu etki geleneksel bağlamda masallar üzerinde kendini nasıl göstermektedir? Bu soruya cevap bulabilmek amacıyla 370 Türk masalı incelenmiş ve masallarda geçen hediyeleşme motifi tespit edilmeye çalışılmıştır. Ulaşılan hediyeleşme motiflerinden hareketle toplumsal cinsiyet rollerinin hediyeleşme geleneği üzerindeki etkileri ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Çalışmada öncelikle hediye, toplumsal cinsiyet, toplumsal cinsiyet rolleri ve masal türü ile ilgili bilgiler verilip devamında masallarda tespit edilen hediyeleşme motifleri bulunduğu bağlam içerisinde gösterilmiştir. Çalışmanın son kısmında ise metinlerde geçen hediyeleşme toplumsal cinsiyet bağlamında ele alınmıştır
Anahtar Kelimeler:
Toplumsal Cinsiyet, Hediye, Masal, Toplumsal Cinsiyet Rolleri
GENDER SIZE OF GIFTING IN TALES
Gender roles for women and men uploaded by culture have an impact on individuals in every field. So how does this affect manifest itself in fairy tales in the traditional context? In order to find an answer to this question, 370 Turkish fairy tales were examined and the gift motif in the fairy tales tried to be determined. From gifted motifs to be reached, the effects of gender roles on the tradition of gifting were tried to be revealed. In the study, firstly, information about gift, social gender, gender roles and type of fairy tale is given and then, gifting motifs identified in tales are shown in the existing context. In the last part of the study, the giftings in the texts were discussed in terms of the gender of society
Keywords:
Gender, Gift, Fairy Tale, Gender Roles,
___
- Akay, A. (1999). Armağan. İstanbul: Bağlam Yayınları.
- Akın, E. (1991). “Ananın Aile İçindeki Rolü”, Türk Aile Ansiklopedisi, T.C Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Yayınları, C. 1, s. 110-113.
- Akın, E.(1991). “Türk Ailesinde Babanın Rolü ve Yeri”, Türk Aile Ansiklopedisi, T.C Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Yayınları, C. 1, s. 148-214.
- Alptekin, A.B. (2002). Taşeli Masalları. Ankara: Akçağ Yayınları.
- Bardakoğlu, A. (1998). “Hediyeleşme Maddesi”, Türk Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C.17, s. 151-155.
- Bhasin, K. (2003). Toplumsal Cinsiyet Bize Yüklenen Roller. (Kader Ay, Çev.) İstanbul: Kadınlarla Dayanışma Vakfı Yayınları.
- Boratav, P. N. (1969a). Az Gittik Uz Gittik. Ankara: Bilgi Yayınevi.
- Boratav, P.N. (1969b). 100 Soruda Türk Halk Edebiyatı. İstanbul: Gerçek Yayınevi.
- Boratav, P.N. (2009). Zaman Zaman İçinde. Ankara: İmge Kitabevi.
- Boratav, P.N. (2013).100 Soruda Türk Folkloru. Ankara: BileSu Yayıncılık.
- Dökmen, Z. (2006). Toplumsal Cinsiyet. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
- Elçin, Ş. (2004). Halk Edebiyatın Giriş. Ankara: Akçağ Yayınları.
- Ersoy, E. (2009). “Cinsiyet Kültürü İçerisinde Kadın ve Erkek Kimliği”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C. 19, S. 2, s. 209- 230.
- Günay, U. (2011). Elazığ Masalları ve Propp Metodu. Ankara: Akçağ Yayınları.
- İmamoğlu, O. (1991). “Aile içinde Kadın-Erkek Roleri”, Türk Aile Ansiklopedisi, T.C Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Yayınları, C. 3, s. 832-835.
- Kaşgarlı M. (1985). Divanü Lügat-it-Türk. (Besim Atalay, Çev.) Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
- Özünel, E. (2006). Masal Mekânında Kadın Olmak. Ankara: Geleneksel Yayınları.
- Özünel, E. (2013). “Halk Anlatılarında Aramağan-Erginleme İlişkisi”, Gazi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, S. 12, s. 59-65.
- Sakaoğlu, S. (2002).Gümüşhane ve Bayburt Masalları. Ankara: Akçağ Yayınları.
- Seyidoğlu, B. (2006). Erzurum Masalları. İstabul: Dergah Yayınları.
- Sezer, M. (2015). Masallar ve Toplumsal Cinsiyet. İstanbul: Evrensel Basım Yayın.
- Tarama Sözlüğü, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara, 1963.
- Tuğlacı, P. (1983). Okyanus Ansiklopedik Sözlük. İstanbul: Cem Yayınevi.
- Türkçe Sözlük, Türk Tarih Kurumu Basım Evi, Ankara, 1998.
- Vatandaş, C. (2012).“Toplumsal Cinsiyet ve Cinsiyet Rollerinin Algılanışı”, Sosyoloji Konferansları Dergisi, S. 35, s.29-56.
- Yavuz, M. H. (2002). Masallar ve Eğitimsel İşlevleri. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2018
- Yayıncı: Çağatay SARP
Sayıdaki Diğer Makaleler
MASALLARDAKİ HEDİYELEŞMENİN TOPLUMSAL CİNSİYET BOYUTU
Toplumsal Cinsiyet Bağlamında Kadınların Annelik Deneyimleri Üzerine Bir Saha Çalışması
Toplumsal Cinsiyet Bağlamında Erkeklik ve Değişme İsteği Kayseri Örneği
Geleneksel Bağlamda Erkeklerin Dönüşen Kadınlık Algısı- Şanlıurfa İli Örneği
Eril Tahakkümün Distopyası Damızlık Kızın Öyküsünün Söylem Analizi
TÜRKİYE’DE SOSYOLOJİ DERS KİTAPLARINA ÖNCÜ BİR ÖRNEK: AHMED MİDHAT VE İLM-İ İÇTİMAYA AİT TAKRİRLER