Rauf YANARDAĞ, Yasemin ÖZKAN, FATİME NİLÜFER YALÇINDAĞ

KRONİK ÜVEİT HASTALIĞI OLAN ÇOCUĞA SAHİP EBEVEYNLERİN COVİD-19 PANDEMİSİ SÜRECİNE İLİŞKİN DENEYİMLERİ

Bu fenomenolojik araştırmanın amacı, kronik üveit hastalığı olan çocuğa sahip ebeveynlerin Covid-19 Pandemisi döneminde çocuklarının hastalık durumu ve tedavi sürecine ilişkin yaşam deneyimlerini görünür kılmaktır. Nitel araştırma yönteminin kullanıldığı bu çalışmada fenomenolojik desenden yararlanmıştır. Çalışmaya, kronik üveit hastalığı tanısı konulup, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göz Hastalıkları Anabilim Dalı’nda tedavileri devam eden 10 çocuğun 15 ebeveyni katılmıştır. Veri toplama aracı olarak sosyo-demografik bilgi formu ve yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Çalışma kapsamında elde edilen veriler, içerik analizi tekniği kullanılarak analiz edilmiştir. Analiz sürecinde maxqda analiz programı kullanılmıştır. Bu süreçte 4 tema ve 12 kategori oluşturulmuştur. Ebeveynlerin Covid-19 Pandemisi sürecindeki yaşam deneyimlerinde, psiko-sosyal ve ekonomik sorunlar yaşanması, sağlık hizmetlerine erişememe, çocuğunun Covid-19’a yakalanması ve sağlık durumunun kötüleşmesi, gibi endişe ve kaygıların artığı sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuçlar çerçevesinde ailelere ekonomik ve psiko-sosyal desteğin sağlanılması, çocuklarının sağlık hizmetlerinden etkin bir şekilde yararlanabilmeleri için sağlık hizmetlerine erişiminin kolaylaştırılması önemlidir.

Anahtar Kelimeler:

Kronik Üveitli Çocuk, Ebeveyn Deneyimi, Covid-19, Tıbbi Sosyal Hizmet.

PDF

___

Abdwani, R. (2009). Challenges of childhood uveitis. Sultan Qaboos University Medical Journal, 9(3), 247.
Angeles-Han, S.T. (2015). Quality of life Metrics in Pediatric Uveitis. Int Ophthalmol Clin. 55 (2): 93–101.
Angeles-Han, S.T. Griffin, K.W. Lehman, T. J. A. Rutledge, J.R. Lyman, S. Nguyen, J.T. and Harrison, M.J. (2010). The importance of visual function in the quality of life of children with uveitis. Division of Pediatric Rheumatology. 14(2): 163–168.
Ballenger, L. R., Ardoin, S. P. ve Driest, K. D. (2018). Assessing Barriers to Uveitis Screening in Patients with Juvenile Idiopathic Arthritis Through Semi-Structured Interviews. Pediatric quality and Safety, 3 (3): 1-4.
Birinci, M. ve Bulut, T. (2020). Covid-19’un Sosyo-Ekonomik Yönden Dezavantajlı Gruplar Üzerindeki Etkileri: Sosyal Hizmet Bakış Açısından Bir Değerlendirme. Sosyal Çalışma Dergisi, 4(1), 62-68.
Bott, E., and Spillius, E. B. (Eds.). (2014). Family and social network: Roles, norms and external relationships in ordinary urban families. Routledge.
Chan, N. S. W. ,Choi, J. and Cheung, C.M.G. (2018). Pediatric Uveitis. Asia-Pacific Journal of Ophthalmology, 7 (3): 192-199.
Creswell, J. W. (2014). Research design qualitative, quantitative and mixed method approaches. London:Sage.
Çelik, T. (2018). Pediatrik Üveitler. Güncel Pediatri, 16 (2): 230-246.
Darlington, A. S. E., Morgan, J. E., Wagland, R., Sodergren, S. C., Culliford, D., Gamble, A., ve Phillips, B. (2021). COVİD‐19 and children with cancer: Parents’ experiences, anxieties and support needs. Pediatric blood & cancer, 68(2), e28790.
Dikmen, A. U., Kına, M. H., Özkan, S. ve İlhan, M. N. (2020). COVID-19 epidemiyolojisi: Pandemiden ne öğrendik. Journal of biotechnology and strategic health research, 4, 29-36.
Donoso, G. R., Valderrama, C. G., & LaBrenz, C. A. (2020). Academic and family disruptions during the COVID-19 pandemic: A reflexive from social work. Qualitative Social Work, 1473325020973293.
Edelsten, C., Reddy, M. A., Stanford, M. R., Graham, E. M. (2003). Visual loss associated with pediatric uvitis in english primary and referral centers. Am J Ophthalmol, 135: 676-680.
Evans, S., Mikocka-Walus, A., Klas, A., Olive, L., Sciberras, E., Karantzas, G., ve Westrupp, E. M. (2020). From ‘It has stopped our lives’ to ‘Spending more time together has strengthened bonds': The varied experiences of Australian families during COVID-19. Frontiers in psychology, 11, 2906.
Gomez-Zuniga, B., Moyano, R.P., Fernández, M.P., Oliva, A.G. and Ruiz, M.A. (2019). The experience of parents of children with rare diseases when communicating with healthcare professionals: towards an integrative theory of trust. Orphanet Journal of Rare Diseases, 14 (159): 1-14.
IASSW (2020). Global Definition of Social Work. Date: 02.03.2021, Available: https://www.iassw-aiets.org/global-definition-of-socialwork-review-of-the-global-definition/ adresinden alındı.
Karataş, Z. (2020). COVID-19 Pandemisinin Toplumsal Etkileri, Değişim ve Güçlenme. Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi 4(1), 3-15
Kleinman, A. (1988). The illness narratives: suffering, healing, and the human condition. New York:Basic books.
Nicola, M., Alsafi, Z., Sohrabi, C., Kerwan, A., Al-Jabir, A., Iosifidis, C., ve Agha, R. (2020). The socio-economic implications of the coronavirus and COVID-19 pandemic: a review. International journal of surgery.
Özbesler, C. (2001). Çocukluk Çağı Lösemileri ve Sosyal Destek Sistemlerinin Aile İşlevlerine Etkisi (Yayınlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Hizmet Anabilim Dalı, Ankara.
Patton, M. Q. (2014). Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri. Çev. Ed: Bütün M. ve Demir S B, 3.baskıdan çeviri, Pegem Akademi, Ankara
Rizvi Jafree, S. ve Naqi, S. A. (2020). Significant other family members and their experiences of COVID-19 in Pakistan: A qualitative study with implications for social policy. Stigma and Health, 5(4), 380-389.
Sen, E.S., Morgan, M.J., MacLeod, R., Strike, H., Hinchcliffe A., Dick, A.D., Muthusamy, B. and Ramanan A.V. (2017). Cross sectional, qualitative thematic analysis of patient perspectives of disease impact in juvenile idiopathic arthritis-associated uveitis. Pediatric Rheumatology, 15 (58): 1-8. Sun, N., Wei, L., Shi, S., Jiao, D., Song, R., Ma, L., and Wang, H. (2020). A qualitative study on the psychological experience of caregivers of COVID-19 patients. American journal of infection control, 48(6), 592-598.
Tokatly Latzer, I., Leitner, Y. ve Karnieli-Miller, O. (2020). Core experiences of parents of children with autism during the COVID-19 pandemic lockdown. Autism, 1362361320984317.
Tomanbay, İlhan (2020). Korona Virüsü Pandemisi ve Sosyal Çalışmanın Değişen Rolleri. World Social Work Day 2020 = Dünya Sosyal Çalışma Günü 2020. https://www.sosyalhizmetuzmani.org/korona_virusu_sc.htm. Erişim Tarihi: 15.03.2021.
Uzunçayır, D. ve İlhan, E.L. (2020). Covıd-19 pandemi döneminde özel gereksinimli çocukların fiziksel aktivite ihtiyaçları: ebeveyn görüş açısıyla nitel bir değerlendirme. multidisipliner bakış, 181.
Wang, J.,and Wang, Z. (2020). Strengths, weaknesses, opportunities and threats (SWOT) analysis of China’s prevention and control strategy for the COVID-19 epidemic. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(7), 2235.
Willner, P., Rose, J., Stenfert Kroese, B., Murphy, G. H., Langdon, P. E., Clifford, C. ve Cooper, V. (2020). Effect of the COVID‐19 pandemic on the mental health of carers of people with intellectual disabilities. Journal of Applied Research in Intellectual Disabilities, 33(6), 1523-1533.
Zierhurt, M., Michels, H., Stübiger, N., Besch, D., Deuter, C. Heilingenhaus, A. (2005). Uveitis in children. Int Ophthalmol Clin., 45: 135-156.