Yüksek Enerjili Yemlere Biberiye Yaprağı (Rosmarinus officinalis) İlavesinin, Yumurtacı Tavuklarda Performans, Yumurta Kalite Kriterleri, Serum Lipit Profili ve Karaciğer Yağ Oranı Üzerine Etkisi

Araştırmada yumurtacı tavuk rasyonlarına eklenen biberiye yaprağının (Rosmarinus officinalis) performans, yumurta kalite kriterleri, serum lipit profili ve bazı antioksidan enzimler ile karaciğer yağ oranı üzerine olan etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada 70 haftalık yaşta toplam 120 adet Lohman LSL hibrit yumurtacı tavuklar kullanılmış olup, beş gruba ayrılmış (n=24) ve her grup altı tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Birinci grup bazal yemle (kontrol), ikinci grup yüksek enerjili yem (3020 kcal kg-1) ile, 3, 4. ve 5. gruplar ise yüksek enerjili (YE) yeme sırasıyla 5, 10, 15 g kg-1 biberiye yaprağı ilave edilen yemlerle 8 hafta süresince beslenmiştir. Deneme başı canlı ağırlık (CA), yemden yararlanma oranı ve yumurta ağırlığı bakımından gruplar arasında farklılıklar önemsiz bulunmuştur. Deneme sonu CA, kontrol grubunda yüksek diğer gruplarda düşük bulunmuştur. Biberiye ilave edilmeyen yüksek enerjili yem ile beslenen grupta yem tüketimi ve yumurta verimi düşmüştür. Muamele grupları arasında, yumurta ak, sarı ve kabuk oranı, Haugh birimi, şekil indeksi ve kabuk kalınlığı değerleri bakımından istatistiksel olarak önemli bir farklılık görülmemiştir (P>0.05). Bununla birlikte, yumurtacı tavuk rasyonlarına biberiye ilavesi yumurta sarı rengini ve kırılma mukavemetini önemli oranda arttırmıştır. Serum GPx değerinin YE+15 g kg-1 biberiye grubunda önemli derecede yükseldiği görülmüştür (P<0.001). Yüksek enerjili yemlere biberiye ilavesinin plazma trigliserit ve VLDL oranını düşürdüğü tespit edilmiştir. En yüksek karaciğer ağırlığı ve karaciğer yağ oranı YE+0 g kg-1 grubunda saptanmıştır (P<0.001). Biberiye yaprağı ilave edilen bütün gruplarda karaciğer yağ oranı düşük bulunmuştur.Sonuç olarak; yüksek enerjili yumurta tavuğu rasyonlarına biberiye yaprağı ilavesinin kırılma mukavemeti, yumurta sarı rengi, serum trigliserit değeri, VLDL oranı, karaciğer ağırlığı, karaciğer yağ oranı ve GPx enzim aktivitesini olumlu yönde etkilediği tespit edilmiştir.

The Effect of Rosemary Leaves (Rosmarinus officinalis) Addition to Diets with High Energy on Laying Hen Performance, Egg Quality Parameters, Serum Lipid Profile and Liver Fat Rate

In this study, it was aimed to determine the effects of rosemary leaves (Rosmarinus officinalis) added to laying hen diets on performance, egg quality, serum lipid profile, some antioxidant enzymes and liver fat ratio. A total of 120 Lohman LSL hybrid laying hens at the age of 70 weeks was used in the study, divided into five groups (n=24) and each group was carried out with six replications. The first group was with basal feed (control), the second group was with high energy (3000 kcal kg-1) feed, and the 3rd, 4th and 5th groups were with feeds that added 5, 10 and 15 g kg-1 rosemary leaves, respectively, to high energy (HE) diet. It was fed for 8 weeks.At the beginning of experiment, there was no statistically significant difference between the groups in initial body weight, feed conversion ratio and egg weight. At all treatment groups final body weight decreased except control group. Feed consumption and egg production decreased in the group that fed with high energy (HE) feed that was not added rosemary. There was no statistically significant difference between the groups in albumen, yolk and shell weight, Haugh units, shape index and shell thickness (P>0.05). Although, the addition of rosemary to laying hen rations significantly increased yolk color and shell breaking strength. Serum GPx value was found to increase significantly with the addition of HE+15 g kg-1 rosemary leaf (P<0.001). It has been determined that the addition of rosemary to the feed decreases the plasma triglyceride and VLDL ratio. Liver weight was found to be high in HE+0 g kg-1 group (P<0.001). The liver fat rate was low in all groups that added rosemary leaves. As a result; it might be said that the addition of rosemary leaves to high energy laying hen diets positively affects shell breaking strength, yolk color, serum triglyceride value, VLDL ratio, liver weight, liver fat ratio and GPx enzyme activity.

___

  • Akshay K., Swathi K., Bakshi V., Boggula N., 2019. Rosmarinus officinalis L.: an update review of its phytochemistry and biological activity. Journal of Drug Delivery Therapeutics. 9(1), 323-330.
  • Alagawany M., Abd El-Hack ME., 2015. The effect of rosemary herb as a dietary supplement on performance, egg quality, serum biochemical parameters, and oxidative status in laying hens. Journal of Animal Feed Science, 24, 341-347.
  • Aydın ÖD., 2020. Effect of drinking water supplementation of different aromatic plant essential oils on performance and some blood parameters in quail breeders (Coturnix coturnix japonica). Eurasian Journal Veterinary Science, 36(1), 16-21.
  • Bakirel T., Bakirel U., Keles OU., Ulgen SG., Yardibi H., 2008. In vivo assessment of antidiabetic and antioxidant activities of rosemary (Rosmarinus officinalis) in alloxan-diabetic rabbits. Journal of Ethnopharmacology, 73(116), 64-73.
  • Batista NR., Garcia ERM., Oliveira CAL., Arguelo NN., Souza KMR., 2017. Trace mineral sources and rosemary oil in the diet of brown laying hens: egg quality and lipid stability. Brazilian Journal of Poultry Science, 19(4):663-672.
  • Behlül Sevim B., Gümüş E., Harman H., Ayasan T., Başer E., Altay Y., Akbulut K., 2020. Effects of dietary rosemary essential oil on growth performance, carcass traits and some hematological values of chukar partridge. Turkish Journal of Agriculture Food Science and Technology, 8(2), 430-435.
  • Bligh EG., Dyer WJ., 1959. A rapid method of total lipid extraction and purification. Canadian Journal of Biochemistry and Physiology, 37(8), 911-917.
  • Cimrin T., 2019. Thyme (Thymbra spicata L.), rosemary (Rosmarinus officinalis L.) and vitamin E supplementation of laying hens. South African Journal of Animal Science. 49 (No. 5)
  • Corduk M., Sarica S., Calikoglu E., Kiralan M., 2008. Effects of L-carnitine supplementation to diets with different fat sources and energy levels on fatty acid composition of egg yolk of laying hens. Journal of the Science of Food and Agriculture, 88, 2244-2252.
  • Cufadar Y., 2018. Effects of dietary different levels of rosemary essential oil on performance and eggshell quality parameters in laying hens. Selcuk Journal of Agriculture and Food Science, 2(3), 454-457
  • Çetin S., 2018. Yüksek yağlı diyet ile beslenen sıçanlarda, probiyotik kullanımının karaciğer yağlanması ve metabolik endotoksemi üzerine etkisi. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora tezi, Ankara.
  • Çiftçi M., Şimşek ÜG., Azman MA., Çerçi İH., Tonbak F., 2013. The effects of dietary rosemary (Rosmarinus officinalis L.) oil supplementation on performance, carcass traits and some blood parameters of japanese quail under heat stressed condition. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 19(4), 595-599.
  • Çimrin T., Demirel M., 2016. Yumurtacı tavuk yemlerine biberiye (rosmarinus officinalis l.) uçucu yağ ilavesinin performans, yumurta kalite kriterleri ve yumurta sarısı lipit oksidasyonu üzerine etkisi. Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 4(2), 113-119.
  • Eman MSAH., 2019. Impact of using moringa, rosemary and olive leaves as phytogenic feed additves on muscovy duck performance, Department of Animal Production Faculty of Agriculture Cairo University Thesis, EGYPT.
  • Fabbrini E., Magkos F., 2015. Hepatic steatosis as a marker of metabolic dysfunction. Nutrients, 7, 4995-5019.
  • Garcia ERDM., Chaves NRB., Olıveıra CALD., Kıefer C., Melo EPD., 2019. Performance and egg quality of laying hens fed with mineral sources and rosemary oil. Anais Da Academia Brasileira De Ciencias, 91(2), 1678-2690.
  • Ghazalah AA., Ali AM., 2008. Rosemary leaves as a dietary supplement for growth in broiler chickens. International Journal of Poultry Science, 7(3), 234-239.
  • Kang HK., Park SB., Jeon JJ., Kim HS., Park KT., Kim SH., Hong EC., Kim CH., 2018. Effect of increasing levels of apparent metabolizable energy on laying hens in barn system. Asian-Australasian Journal of Animal Science, 31(11),1766-1772.
  • Labban L., Usama El-Sayed M., Mahmoud I., 2014. The effects of rosemary (rosmarinus officinalis) leaves powder on glucose level, lipid profile and lipid perodoxation. International Journal of Clinical Medicine, 5, 297-304.
  • Loetscher Y., Kreuzer M., Messikommer RE., 2013. Oxidative stability of the meat of broilers supplemented with rosemary leaves, rosehip fruits, chokeberry pomace, and entire nettle, and effects on performance and meat quality. Poultry Science, 92(11), 2938-48.
  • Migliorini MJ., Boiagoa MM., Stefani LM., Zampar A., Rozaa LF., Barretaa M., Arno A., Robazza WS., Giuriatti J., Galvao AC., Boscatto c., Paiano D., Silva AS, Tavernari FC., 2019. Oregano essential oil in the diet of laying hens in winter reduces lipid peroxidation in yolks and increases shelf life in eggs. Journal of Thermal Biology, doi: 10.1016/j.jtherbio.2019.102409.
  • Mousavia A., Mahdavia AH., Riasia A., Soltani-Ghombavanib M., 2017. Synergetic effects of essential oils mixture improved egg quality traits, oxidative stability and liver health indices in laying hens fed fish oil. Animal Feed Science and Technology, 234, 162-172.
  • NRC., 1994. Nutrient Requirements of Poultry. 9th Edn., National Academy Press, Washington, DC., USA., ISBN-13: 9780309048927, Pages: 155
  • Olgun, O. 2011.Yumurtacı tavuk rasyonlarına farklı seviyelerde ilave edilen bor ve bakırın performans, yumurta kabuk kalitesi, yumurta sarısı kolesterolü ve kemiğin biyomekanik özelliklerine etkisi. Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
  • Polat U., Yeşilbağ D., Eren M., 2011. Serum biochemical profile of broiler chickens fed diets containing rosemary and rosemary volatile oil. Journal of Biological and Environmental Sciences, 5(13), 23-30.
  • Sarıözkan S., Kocaoğlu Güçlü B., İşcan KH., 2009. Yumurta tavuklarında yerleşim sıklığı, rasyon enerji düzeyi ve rasyona karnitin ilavesinin teknik ve ekonomik açıdan değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 56, 283-288.
  • SPSS, 1999. SPSS for Windows Release 10.0, SPSS Inc.
  • Torki M., Sedgh-Gooya S., Mohammadi H., 2018. Effects of adding essential oils of rosemary, dill and chicory extract to diets on performance, egg quality and some blood parameters of laying hens subjected to heat stress. Journal of Applied Animal Research. 46: 1118–1126. DOI: 10.1080/09712119.2018.1473254.
  • White BC., Grossman LI., Krause GS., 1993. Brain injury by global ischemia and reperfusion: a theroretical perspective on membrane damage and repair. Neurology, 43, 1656-1665.
  • Yeşilbağ D., 2018. Yumurtacı bıldırcın rasyonlarına biberiye ve rezene uçucu yağı ilavesinin performans ve yumurta kalite parametreleri üzerine etkisi. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 65, 413-418.
  • Yeşilbağ D., Gezen SS., Biricik H., Meral Y., 2013. Effects of dietary rosemary and oregano volatile oil mixture on quail performance, egg traits and egg oxidative stability. British Poultry Science, 54 (2), 231-237.
  • Yurdaer S., 2001. Obezite ve diyabetes mellitus. Her Yönüyle Diabetes Mellitus. Bölüm I, 255-266.
  • Zhao Y., Sedighi R., Wang P., Chen H., Zhu Y., Sang S., 2015. Carnosic acid as a major bioactive component in rosemary extract ameliorates high-fat-diet-ınduced obesity and metabolic syndrome in mice. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 63 (19), 4843-4852.
  • Zhu L., Brown WC., Cai Q., Krust A., Chambon P., McGuinness OP., Stafford JM., 2013. Estrogen treatment after ovariectomy protects against fatty liver and may ımprove pathway-selective ınsulin resistance. Diabets, vol, 62.
  • Zhuang Y., Xing C., Cao H., Zhang C., Luo J., Guo X., Hu G., 2019. Insulin resistance and metabonomics analysis of fatty liver haemorrhagic syndrome in laying hens induced by a highenergy low-protein diet. Science Reports, 9-101141.
Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi-Cover
  • ISSN: 1302-7050
  • Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
  • Başlangıç: 2004
  • Yayıncı: Namık Kemal Üniv. Tekirdağ Ziraat Fak.
Sayıdaki Diğer Makaleler

Comparison of Aroma Compounds and Some Pomological Characteristics of Local Apple Genotype Called ‘Gelin’ and ‘Mondial Gala’ Cultivated in Canakkale

Mehmet Ali GÜNDOĞDU, Engin GÜR, Murat ŞEKER

Use of Solar Panel System in Vermicompost (Worm Manure) Production Facilities as Source of Energy

Elif YÜKSEL TÜRKBOYLARI, A.nedim YÜKSEL

Vermikompost (Solucan Gübresi) Üretim Tesislerinin Enerji İhtiyacının Güneş Panelleri Sistemi ile Karşılanması

Elif YÜKSEL TÜRKBOYLARI, Ahmet Nedim YÜKSEL

Farklı Materyallerden Yapılmış Tabana Sahip Ahşap Kovanlarla Kışlatmanın Arılı Çerçeve Sayısı ve Kovan Ağırlığına Etkisi

Semiramis KARLIDAĞ, İbrahim ŞEKER, ABDURRAHMAN KÖSEMAN, Abuzer AKYOL

Gaziantep ve Kilis İllerinde Yetiştirilen İvesi Koyunlarının Bazı Morfolojik ve Fizyolojik Özellikleri Bakımından Karşılaştırılması

Sabri GÜL, Nida Zeynep OFLAZ

Kiraz Üretimi Yapan İşletmelerin Makine ve Ekipman Alımlarının Desteklenmesi Programından (MEADP) Yararlanma Eğiliminin Belirlenmesi ve Devamlılığı: İzmir-Kemalpaşa İlçesi Örneği

Belma DOĞAN ÖZ, Gamze SANER

Mekanik Hasar Düzeyinin Domatesin Solunum ve Kuru Madde Miktarı Üzerine Etkisi

Samet ÖZTÜRK, Türkan AKTAŞ

Farklı Hammaddelerden Üretilen Sirkelerin Bazı Fizikokimyasal ve Fonksiyonel Özellikleri

Merve BOZDEMİR, Deniz Damla ALTAN KAMER, Gönül AKGÜL, Tuncay GÜMÜŞ

Türkiye'de Son On Yılda Şekerleme Ürünleri Satın Alımı Değişti Mi?

Uğur BAŞER, Avni BİRİNCİ, Mehmet BOZOĞLU, Abdulbaki BİLGİÇ

Has Household Purchasing of Confectionery Products in Turkey Changed in the Last Decade?

Mehmet BOZOĞLU, Abdulbaki BİLGİÇ, Avni BİRİNCİ, UĞUR BAŞER