HİLAL CAN, Faruk MENDİ, MUSTAFA BOZDEMİR

Yay takviyesinin plastik dişlilerin statik kopma dayanımlarına etkisi

Çelik dişlilerde, karbürleme işleminin dişlilerin diş dibinden kırılma ve yüzey basıncı ile yorulma dayanımlarını artırdığı bilinmektedir. Kırılma yorulma dayanımının. artışında, yüzeyde oluşan bası iç gerilmelerinin büyük etkisi vardır. Bu çalışmada, plastik dişlilerin yorulma dayanımlarını artırmak amacıyla tasarlanan öngerilmeli dişli çarklarda yay takviyesinin statik kopma mukavemeti üzerindeki etkisi incelenmiştir. Dişli malzemesi olarak polipropilen kullanılmıştır. Polipropilen matriks içine 1,0, 1,2 ve 1,5 mm tel çapma sahip yaylar yerleştirilerek bası iç gerilmesi oluşturulmuştur. Öngerilmeyi oluşturmak için yaylar enjeksiyon kalıplama öncesi çekilip; kalıplama sonrası bırakılmıştır. Yay takviyesinin, plastik dişlinin statik kopma mukavemetini %30'a kadar artırdığı belirlenmiştir.

The effect of spring reinforcement on static strengths in plastic gears

For steel gears, it is known that process of carburizing increases surface pressure stress and fatigue strength at base of teeth. There is significant effects of interior stress to be on the surface in increasing of fracture fatigue strength. In this study, the effects of spring reinforcement on statics strength in pre-stressing plastic gears which is designed to increase fatigue strenght of plastics gears have been investigated. Polyproplyene is used for gear materials. By means of placing 1.0, 1.2 and 1.5 mm wire diameter springs in polyproplyene matrix, compressive interior stress is made. In order to make pre-stressing, springs are streched before injection and then they are loosed. It is observed that the process of reinforcement with spring increase up to 30% improvement in static strength.

PDF

___

1. Krauss, G., 1993. Steels Heat Treatment and Processing Principles ASM International, Ohio, P. 302-305.

2. Asi, O., 2001, SAE 8620 (21CrNiMo2) Çeliğinde Yüksek Sıcaklıktaki Sementasyon İşleminin Yorulma Dayanımına Etkisi, 125 s. Doktora Tezi, Pamukkale Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Denizli.

3. Dimarogonas, A. D., 1989, Computer Aided Machine Design, Prentice Hall International (UK) Ltd., Cambridge, P. 555-556.

4. Can, H., 2004, Öngerilmeli Plastik Dişli Çark Tasarımı, 153 s., Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

5. Brydson, J. A., 1989, Plastics Materials, 5th Edition, Butterworth-Heinemann Ltd., Cambridge, P. 410-415.

6. Birley, A. W., Heath, R. J., Scott, M. J., 1988, Plastics Materials Properties and Applications, 2nd Edition, Chapman and Hall, New York, P. 117-120.