Viranşehir-Kızıltepe KarayoluKenarındaki Topraklarda Motorlu Taşıtlardan Kaynaklanan Ağır Metal Kirliliği ÖZETBu çalışmanın amacı, Mardin İline bağlı Viranşehir-Kızıltepe karayolugüzergâhındaki topraklarda trafik kaynaklı ağır metal kirliliğinin boyutlarınıbelirlemek, topraktaki ağır metal miktarının kara yolundan olan mesafe ile değişiminiortaya koyabilmektir.Bu amaçla karayolunun sağ ve sol tarafından 2’ şer km’ lik 6 farklınoktadan 0, 15, 30 ve 60 metre uzaklıklarla 0-15 cm derinlikten dörttekrarlamalı olarak toplam 96 toprak örneği alınmıştır. Sonuç olarak,toprakların ortalama ağır metal içerikleri, Pb 0.64-2.24, Cd 0.26-0.40, Ni27-42, Cr 17-28, Cu 9.9-14.2 ve Zn 0.24-0.30 mg kg-1 arasındabelirlenmiştir. Elde edilen sonuçlar değerlendirildiğinde kurşun, kadmiyum,nikel, krom, bakır ve çinko için tüm ağır metallerin konsantrasyonlarıtopraklarda izin verilebilir sınır değerlerine yaklaşamamalarına rağmen, çinkohariç mesafeye bağlı olarak karayolundan uzaklaştıkça ağır metalkonsantrasyonlarının azaldığı görülmüştür. Bu durum çalışma alanındakitopraklarda gözlenen ağır metal birikiminin trafik kökenli olduğunudüşündürmektedir. Ayrıca, miktar bakımından topraklarda ağır metaller şusırayı; Ni>Cr>Cu>Pb>Cd>Zn izlemişlerdir.

The aim of this study is to determine the extent of heavy metal pollution in the soils adjacent to the Viranşehir (Şanlıurfa) – Kızıltepe (Mardin) highway, and determine the dependence of heavy metal pollution on the distance from the highway. Total of ninety-six surface soil samples (0-15 cm) were collected from the left and right-hand sides of the highway at six different points which were 0, 15, 30 and 60 m apart from the highway in four replicates. The maximum and minimum concentrations of heavy metals in soils were as follows: Pb 0.64-2.24, Cd 0.26-0.40, Ni 27-42, Cr 17-28 and Cu 9.9-14.2 mg kg-1. Results showed that Pb, Cd, Ni, Cr and Cu contents were higher near the highway. It is therefore concluded that the main source of heavy metal pollution in these soils might be due to traffic. Also, the amount of heavy metals in soils were in the following order: Ni> Cr> Cu> Pb> Cd.