Sulama Şebekelerinde Blaney Criddle ve Penman o Monteith Yöntemlerine Göre Sulama Suyu ihtiyacının Karşılaştırılması

Türkiye kurak ve yar ı kurak bir iklim ku şağı içerisindedir. Bu durum sulaman ı n önemini bir kat daha artt ı rmaktad ı r. Su kaynaklar ı n ı n etkin kullan ı labilmesi ve sulama projelerinin koşullara uygun bir şekilde haz ı rlanabilmesi için bölge koş ullar ı nda yetiştirilen bitkilerin yeti şme devresi boyunca kulland ı klar ı ayl ı k ya da daha k ı sa dönemlere ili şkin su miktar ı n ı n önceden bilinmesi gerekmektedir. Sulama suyu ihtiyac ı n ı n hesaplanmas ı nda esas bitki su tüketiminin belirlenmesidir. Bitki su tüketiminin belirlenmesinde en sa ğl ı kl ı yol doğ rudan ölçme yöntemleri olmas ı na karşı n bu yöntemler pahal ı ve zaman al ı c ı d ı r. Bu nedenle araşt ı rmac ı lar bitki su tüketiminin tahmininde kullan ı labilecek eşitlikler geli ştirmişlerdir. Bu çal ışman ı n amac ı Ülkemizde devlet sulama şebekelerinde Blaney-Criddle USDA-SCS ve Penman-Monteith yöntemlerine göre 1984-1993 y ı llar ı na ilişkin toplam sulama suyu ihtiyac ı n ı hesaplamak ve sonuçlar ı birbiri ile karşı laşt ı rmakt ı r. Bu amaçla 120 sulama şebekesinde sulama suyu ihtiyaçlar ı iki yönteme göre hesaplanm ış , sonuçlara bağı ms ı z iki grup için t-testi uygulanm ış ve incelenen şebekelerin 0/043'ünde farkl ı l ı k önemli bulunmuştur.

Comparison of Irrigation Requirements Based on Blaney - Criddle and Penman - Monteith Method in Irrigation Schemes

Turkey is in a arid and semi-arid climate beli. This situation increases the concern of irrigation. As water resources can be used efficiently and irrigation projects can be prepared suitably for conditions, required to determine crop water requirements monthly or shorter periods. The main principle in calculation of irrigation water requirements is to determine evapotranspirations. The most appropriate way is directly measurement methods in determination of evapotranspiration. However they're expensive and needs long time. For this reason researchers developed equations in order to predict evapotranspiration. In the study, the aim is to calculate gross irrigation water requirements based on Blaney-Criddle and Penman-Monteith Method belonging the years of 1984-1993 and ta compare the results with each other in state irrigation schemes, . By this aim, irrigation water requirements were calculated considering two methods in 120 irrigation schemes taken as material. The results were assessed with t-test statistically, the difference between two methods were found as significant in 43% of the investigated irrigation schemes.

___

  • Akgün, M. Ve S. Kodal, 1993. Ankara Koşulları nda Kı sa Periyotlu Bitki Su Tüketimi Tahmin Yöntemlerinin Kar şı la şt ınl-ması . A.Ü. Ziraat Fakültesi Yı ll ığı Cilt 43, Fasikül No: 1-2, Ankara.
  • Anonim, 1984-1994. DSİ 'ce İşletilen Sulama Tesisleri Değerlendirme Raporu. DS İ Genel Müdürlüğ ü I şletme ve Bak ı m Dairesi Ba ş kanl ığı Yay ı nlar ı , Ankara.
  • Anonim, 1996a. Devlet Su İş leri Genel Müdürlüğü Harital ı istatistik Bülteni. DSI Genel Müdürlüğü APK Dairesi Başkanl ığı Yay ı nları , Ankara.
  • Anonim, 1996b. DSİ 'ce İşletilen Sulama Tesisleri Değerlendirme Raporu. DSI Genel Müdürlü ğ ü Işletme ve Bak ı m Dairesi Başkanl ığı Yay ı nlar ı , Ankara.
  • Beyribey, M. 1992. GAP Sulama Projelerinde Sulama Suyu ihtiyac ı ve Sistem Kapasitesi Üzerinde Bir Ara şt ı rma, A.Ü.Ziraat Fakültesi Yay ı n No : 1245, Ankara.
  • Doorenbos, J. Ve Kassam, A.H. 1979. Yield Response to Water. FAO Irrigation and Drain, Paper 33, Rome.
  • Doorenbos, J. Ve Pruitt, W.D. 1977. Crop Water Requirements. FAO Irrigation and Drain. Paper 24, Rome.
  • Erözel, A. Z., S. Kodal, M. F. Selenay, 1992. Bitki Su Tüketim Yöntemlerinin Kanal Tesis Maliyetine Etkisi. A. Ü. Ziraat Fakültesi Yay ı nlar ı 1275, Bilimsel Ara şt ı rma ve Incelemeler 708, Ankara.
  • Güngör, Y., O. Y ı ld ı r ı m. 1989. Tarla Sulama Sistemleri. Ank. Üniv. Ziraat Fakültesi. 1115, Ankara.
  • Jansen, M.E., 1983. Design and Operation of Farm Irrigation Systems ASAE, st. Joseph, Michigan
  • Jensen. M.E., R. D. Burman, R. G. Ailen, 1990. Evapotranspiration and Irrigation Water Requirements, ASCE, NewYork.
  • Kodal, S. ve E. Benli, 1984. İ ç Anadolu' da Bitki Su Tüketiminin Saptanmas ı İ çin Uygun Yöntemin Belirlenmesi Üzerinde Bir Ara şt ı rma, AÜ. Fen Bilimleri Enstitüsü Yay ı n No : KT.4, Ankara.
  • Kodal, S.. Y. E. Yı ld ı r ı m, M. Akgün, 1988. Çeltik Bitkisi Su Tüketimi ve Sulama Suyu ihtiyac ı nı n Hesaplanmas ı , A. Ü. Ziraat Fakültesi Yı ll ığı Cilt 39, No: 1-2, Ankara.
  • Smith, M. 1992. CROPWAT A Computer Program for Irrigation Planning and Management. FAO Irrigation and Drain. Paper 46, Rome.
  • Tokgöz, M. A., 1989. Ankara Koşulları nda Aylı k ve Kı sa Dönemli Bitki Su Tüketimi Tahmin De ğerlerinin Kar şı laşt ı rı lması . A.O. Ziraat Fakültesi Yay ı nlar ı 1129, Bilimsel Ara şt ı rma ve Incelemeler 617, Ankara
Tarım Bilimleri Dergisi-Cover
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Yayıncı: Halit APAYDIN
Sayıdaki Diğer Makaleler

Sulama Suyu ihtiyac ı Aç ı s ı ndan Su Tüketimi ve Ya ğış Analizi

Süleyman KODAL, M. Fatih SELENAY, F. Kemal SÖNMEZ, Y. Ersoy YILDIRIM

Sulama Suyu Tuzluluğu ve Tabansuyu Derinliğinin Havuç Bitkisinin Bazı Özelliklerine Etkisi

Ahmet ÖZTÜRK

Farklı Tozlanma Şekillerinin Üzüm Çeşitlerinde Tane Tutumu ve Çekirdek Oluşumuna Etkileri

Birhan MARASALI, Ali ERGÜL

Farklı Nabız Kontrol Yöntemlerinin Elektronik Pulsatör Performansına Etkisi Üzerinde Karşılaştırmalı Araştırma

Mustafa VATANDAŞ, Recai GÜRHAN

Sulama Şebekelerinde Blaney Criddle ve Penman o Monteith Yöntemlerine Göre Sulama Suyu ihtiyacının Karşılaştırılması

Mevlüt BEYRİBEY, Belgin ÇAKMAK, F. Kemal SÖNMEZ, Mehmet OĞUZ

Sulanan Alanlarda Sulama Yöntemi ve Su Kalitesine Bağlı Olarak Tuz Dengesindeki Değişmeler

Engin YURTSEVEN, Ahmet ÖZTÜRK

Kısıntılı Sulamada Farklı Sulama Programlarının İşletme Bazında Karşılaştırılması

Y. Ersoy YILDIRIM

Yalancı Tüylü Fiğ Vicia villosa ssp. dasycarpa Ten. Cav. Hatlarının Ankara Koşullarına Adaptasyonu

Hakan HAKYEMEZ, Suzan ALTINOK, Cafer S. SEVİMAY

Sulamada Yağış ve Bazı iklim Faktörleri Analizi

F.kemal SÖNMEZ

Embriyosu Derin Dondurucuda Öldürülmü ş Ephestia küehniella Zeller Lepidoptera: Pyralidae Yumurtalar ı nda Trichogramma turkeiensis Kostadinov ve Trichogramma embryophagum Hartig Hymenoptera:Trichogrammatidae 'un Yetiştirilmesi Üzerinde Ara ştı rmalar

Recep AY, M.oktay GÜRKAN