Pamukta Bazı Karakterlere İlişkin Heterotik Etkiler ve Korelasyon Analizleri

Pamukta, erkencilik ile bazı verim ve lif teknolojik özelliklerinin F1 ve F2döl kuşaklarında heterotik etkileri incelemek amacı ile yürütülen bu araştırma, Dicle Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Deneme Alanında yürütülmüştür. 2003 yılında F1, 2004 yılında Fdölleri elde edilmiş, 2005 yılında ise F1 ve F2dölleri anaçları ile birlikte tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekrarlamalı olarak ekilmiştir. İncelenen özelliklerde heterosis, heterobeltiosis, F2sapması ve F2gerilemesi değerleri tespit edilmiş ve bu özelliklerin kendi aralarındaki korelasyon katsayıları ve önemlilik testleri yapılmıştır. Çalışmada, en yüksek heterosis oranlarının, odun dalı % -58.33 , ilk meyve dalı boğum sayısı % -30.85 , ilk meyve dalı uzunluğu % -13.87 , ilk çiçek açma süresi % -13.87 özelliklerinde saptandığı; heterosis oranları yüksek olan bu özelliklerde F2sapması ve F2gerilemesi değerlerinin de yüksek olduğu belirlenmiştir

Anahtar Kelimeler:

Pamuk, kalıtım, verim, kalite, heterosis

Heterotic Effects and Analyses of Correlation Relating to Some Characters on Cotton

This research was conducted at the Dicle University Faculty of Agriculture Experimental Area of Field Crops. The objectives of the study were to investigate the heterotic effects of earliness and agronomical and quality characters on F1 and F2 generations of cotton plant. In 2003, F1 generation, and in 2004 F2generation were obtained, and in 2005, F1 and F2 generations were grown with parents in randomized block design with three replications. The highest heterosis was observed in the monopodial branch -58.33% , and number of first sympodial branch -30.85% , height of first sympodial branch -13.87% , date of first square 13.87% . However, the highest F2 depression and F2 deviations were determined the same characters

Keywords:

Cotton, heritability, yield, quality, heterosis,

PDF

___

Baru, A. K. 1995. Hybrids cotton results and prospectus. In G.A. constable and N.W. Foreter (Ed.) challenging the future. Proc. Word Cotton Res. Conf-1.,Brisbane Australia. CSIRO, pp: 335-341.
Bhatade, S.S.1984. Heterosis and inbreeding depression for some economic traits in Gossypium arboreum Linn. Agric. Sci. 54: 261-266.
Başbağ, S. ve M.G. Temiz. 2007. Bazı ileri pamuk hatlarının tarımsal, erkencilik ve lif teknolojik özellikleri üzerine araştırmalar. Türkiye VII. Tarla Bitkileri Kongresi, 25-27 Haziran, Erzurum (Basımda).
Davis, D.D. 1978. Hybrids Cotton: Specific problem and potential. Adv. Argon. 30: 129-157.
Falconer, D. S. 1989. Introduction to quantitative genetics (3rd Ed.) Longman scientific and technical, U.K. pp: 248- 263.
Gencer, O. ve D. Yelin. 1983. Pamuk bitkisinde erkencilik kriterlerinin kalıtımı ve verimle ilişkileri Üzerinde bir araştırma, Bölge Pamuk Araştırma Enstitüsü Müd. Yayın No: 40, Adana.
Gunasealen ve S. Krishna. 1988. Heterosis and inbreeding depression in the intra-racial crosses of Gossypium hirsutum L. ISCI-Jour. Indian Soci., For Cotton Improvement 13: 5-10.
Hallaur, A.R. and J.B. Miranda. 1981. Quantitative genetics in maize breeding. Iowa State Uni. Press. Ames. USA.
Iqbal, M., M.Z. Iqbal, M.A. Chang, and K. Hayat. 2003. Yield and fiber quality potential for second generation cotton hybrids. Pakistan J. Biol. Sci., 6 (22): 1883-1887.
Kaynak, M. A., A. Ünay, I. Özkan ve H. Basal. 2000. Pamukta (Gossypium hirsutum L.) erkencilik kriterleri ile önemli tarımsal ve kalite özelliklerinde heterotik etkilerin ve fenotipik liskilerin saptanması. Turkish Journal of Agric and For. 24:105-111.
Loden, H.D. and T.R. Richmond. 1951. Hybrid vigour in cotton. Cytogenetics aspect and Practical application. Econ. Bot., 5: 387-408.
Marani.A. 1968. heterosis and inheritance of quantitative characters in ınterspecific crosses of cotton. Crop Sci. 8:299-303.
Meredith, W.R. Jr. 1984. Quantitative genetics. In RJ. Kohel and C.F. Lewis (Ed.) cotton. Agronomy 24. USA, CSSA, Madison, WI., pp: 131-150.
Meyer V. G. 1975. Male sterility from Gossypium hurkenssi. J. Herred. 66:23-27.
Miller, P.A. and A. Marani. 1963. heterosis and combining ability in diallel crosses of upland cotton. G. hirsutum L. Crop Sci. 3: 646-649.
Sheetz, R.H. and J.E. Quisenbery. 1986. Heterosis and combining ağabeylityeffects on upland cotton hybrids.In T.C. Nelson (Ed.) Beltwide cotton product. Res. Conf. Las Vegas, NV. 4-9 Jan. 1986. Natl. Cotton Council of Am., Memphis, TN, pp: 94-98.
Shull, G. H. 1908. The Composition of a field of maize. Am. Breeders Assoc. Rep. 4: 296.
Soomro, A.R., A.W. Soomro, A.H. Soomro, A.M. Memon, G.H. Mallah, G.N. Panhwar, A.D. Kalhoro. 2000. Pakistan Jour. Of Biolog. Sci. 3(9): 1385-1388.
Srivastava, H.K. 2000. Nuclear control and mitochondrial transcript processing with relevance to cytoplasmic male sterility in higher plants. Curr. Sci. 79 (2): 176– 186.
Tang ,B., J. N. Jenkins, T.C., McCarty and C.E. Valson. 1993. F2 Hybrids of host plant germplasm and cotton cultivation. Heterosis and combining ability for lint yield and yield components. Crop Science 33:700-705.
Vhaalkar G.R., N.L. Bhale, and L.A. Desphande. 1984. Heterosis in multiple environments and inbreeding depression for seed cotton yield and halo legth in G. hirsutum L. Ind. Agri. Science 54: 901-907.