Abdullah KADAYIFÇI, Mehmet OĞUZ, Süleyman KODAL

Nevşehir, Derinkuyu ve Kaymaklı Yöresinde Yağmurlama Sulama Uygulamaları

Bu çal ışmada, Nev şehir-Derinkuyu ve Kaymakl ı yöresindeki ya ğmurlama sularrı a uygulamaları incelenmiştir. Bunun için, ya ğmurlama yöntemiyle sulama yapan 125 çiftçide anket yap ı lmış , anket sonuçlar ı na göre yöre koşullar ı n ı temsil eden 25 işletmede sulama sistemi ve sulama uygulamalar ı değerlendirilmiştir. Incelenen i ş letmelerin tamam ı nda sulama sisteminin arazinin konum ve şekline göre uygun biçimde yerle ştirildiği, ancak, % 24 ünün uygun i şletme bas ı ncı nda ve tertip aral ığı nda işletilmediğ i ve % 40 ı nda ise lateral ve ana boru hatt ı çaplar ı n ı n uygun biçimde secilmediğ i belirlenmiştir. Yörede, genellikle çiftçilerin her sulamada miktar olarak fazla sulama suyu uygulad ığı , ancak, bitkinin büyüme mevsimi boyunca su tüketimini tam karşı layacak ve bitkiyi su eksikliğ inden kaynaklanan strese sokmayacak biçimde yeterli sulaman ı n yap ı lmad ığı saptanmışt ı r. Bununla birlikte, IRSIS bilgisayar yaz ı l ı mı yla mevcut sulama uygulamalar ı değerlendirilmiş ve yöre koşullar ı na uygun optimum ve pratik sulama zaman ı programlar ı onerilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Sulama, sulama zaman ı n ı n planlanmas ı , IRSIS, patates, ya ğmurlama sulama sistemi

Sprinkler lrrigation Applications in Nevşehir, Derinkuyu and Kaymakh Region

The aim of this study was to investigate sprinkler irrigation applications in Nev şehir-Derinkuyu and Kaymakl ı region. By this aim questionnaire was achieved with 125 farmers performed sprinkler irrigation. Irrigation systems and irrigation applications were evaluated in 25 farms represented site conditions, considering questionnaire results. Sprinkler irrigation systems investigated ware situated considering land situation and shape on whole farm units, but, 24 % of which were not operated in convenient operating pressure and sprink space, and in 40 % of which radius of main and lateral lines were not selected conveniently. Generally excessive irrigation water was applied. However irrigation applications were not enough to meet crop water requirement during total growing season and not to suffer from stress lack of water. Moreover the IRSIS computer software was used to evaluate existing irrigation applications and optimum and practice irrigation schedules ware recommended for site conditions.

Keywords:

lrrigation, irrigation scheduling, IRSIS, potato, sprinkler irrigation system,

___

Aküzüm, T. 1976. Türkiye'de Imal Edilen Ya ğmurlama Baş l ı kları n ı n Su Dağı l ı m ı n ı n özellikleri Üzerinde Bir Araşt ı rma. Ank. Üniv. Ziraat Fakültesi Kültürteknik Bölüme), Doktora Tezi, 92, Ankara.
Anonymous, 1995. Başbakanl ı k Devlet Meteoroloji I şleri Genel Müdürlüğü Verlleri. Ankara.
Ayy ı ld ı z, M. 1990. Sulama Suyu Kalitesi ve Tuzluluk Problemleri. Ank. Only. Ziraat Fakültesi Yay ı nları , No:1196, Ankara.
Balaban, A. ve A. Korukçu, 1970. Yağmuriama Sulama Sistemlerinde Su Dağı l ı mı n ı n Olçülme Metodlan Üzerinde Bir Inceleme. Ank. Only. Ziraat Fakültesi Y ı llığı 1969, Ayrı Bas ı m, 829-850, Ankara.
Blake, G.R. 1965. Bulk Density. In: Methods of Sait Analysis. Part 1, (Ed: Black et al.), Am. Soc. Agron. No: 9, Medison, Wisconsin, USA.
Bouyoucos, G.J. 1951. A recalibration of the hydrometer method for mechanical analysis of soils. Agron. Jour. 43:434- 438.
Christiansen, J.E. 1942. Irrigation by Sprinkling. University of California, Agricultural Experiment Station, Bullettin No:670, California.
Doorenbos, J. and A.H. Kassanı , 1988. Yield Response to Water. FAO Irrigation and Drainage Pager, No:33, Rome.
Kasnakoğ lu, H., G. Flichman, F. Hatipo ğlu, E. Kün, V. Çak ı r ve I. Yı ld ı z, 1995, The Use of Compost Frorn City Waste in Turkish Agriculture. IAM, Montpellier.
Kleinkopf, G.E. 1982. Potato. In I,D. Teare and M. Peet (ed) Crop Water Relations.. John Wiley and Sons, P. 287- 305. New York.
Korukçu, A. ve O. Yı ld ı rı m. 1978. Yağmurlama Sulama Sistemlerinde Ekonomik Boru Büyüklü ğünün Saptanmas ı . TOPRAKSU Dergisi, 49, 126-137, Ankara
Korukçu, A. ve O. Y ı ld ı r ı m. 1981. Yağmurlama Sistemlerinin Projelenmesi. TOPRAKSU Yay ı nları , Ankara.
Millar, C.E., L.M. Turk ve H.D Foth, 1966. Fundamental of Soil Science. John Wiley and Sons Inc., 4. Edition, New York.
Perold, R. 1977. Design of Irrigation Pipe Laterals With f ıllultiple Outlets. Jo ıı r. of the kr, and Drain. Division, 103(122), 179-195.
Singh, G. 1969. A review of the soil-moisture relationship in potatoes. Am. Potato J. 46:398-403.
Sönmez, N, ve M. Ayy ı ld ı z, 1964. Tuzlu ve Sodyumlu Topraklar ı n Teş his ve Islahlan. Ank, Üniv. Ziraat Fakültesi Yay ı nlar ı , No:229, Ankara.
Thorne, D.W. ve H.B. Peterson, 1954. lrrigated Soils. The Blakistan Company Inc., 2. Edition, Toronto, New York.
Van Loon, C.D. 1971. The effect of water stress on potato growth, development, and yield. Am, Potato J. 58:51-69.
Yı ld ı rı m, O. 1980. Türkiye'de Yap ı lan Baz ı Borulann Ya ğ murlama Sistemlerinde Lateral Kullan ı m özellikleri Üzerinde Bir Ara şt ı rma. Ank. Only. Ziraat Fakültesi Kültürteknik Bölümü, Doktora Tezi, 144, Ankara.
Yı ld ı r ı m, O. 1996. Sulama Sistemleri II. Ank. Un*. Ziraat Fakültesi Yay ı nlar ı , No:1449, 289, Ankara.