Korunan alanlar biyolojik çeşitliliğin sürdürülebilirliği ve yerel ekonomiye katkısı nedeniyle değerli alanlardır. Korunan alanların bu özelliklerinin devamlılığında yakın çevresindeki yerleşimlerle etkileşimi önemli bir rol oynamaktadır. Korunan alanların yakın çevresinde genellikle kırsal alanlar ve kırsal yerleşimler bulunmaktadır. Kırsal yerleşimlerin büyük çoğunluğunu köyler oluşturmaktadır. Korunan alanlar köylerin ekonomik yapısını olumlu yönde etkileme potansiyeline sahipken; köyler korunan alandaki biyolojik çeşitliliği olumsuz yönde etkileme potansiyeline sahiptir. Bu nedenle korunan alanın çevresindeki köyler ile etkileşiminin belirlenmesi, izlenmesi ve onarılması gerekmektedir. Bu önermeden hareketle bu çalışmada Türkiye’de korunan alanın çevresindeki köyler ile etkileşimi peyzaj karakter analizi tekniği belirlenmesi hedeflenmiştir.   Türkiye’de kırsal yerleşimlerin sınıflamasında yerleşimlerin mekânsal düzeni ve orman alanlarına mesafesi dikkate alınmaktadır. Ancak bu kriterler yerleşimlerin orman alanı ve korunan alan ile etkileşimini ölçmede yetersiz kalmaktadır. Bu noktadan hareketle, çalışmada, korunan alan çevresindeki kırsal yerleşimlerin korunan alanın biyolojik çeşitliliği üzerindeki etkisinin belirlenmesini amaçlayan özgün bir metodoloji önerilmektedir. Metodoloji kapsamında yapılan sınıflama ve metodolojinin geliştirilmesinde Dünya’da ve Türkiye’de yapılan köy sınıflama çalışmaları ve peyzaj karakter analizi yaklaşımı temel alınmıştır. Çalışma, Kastamonu-Bartın Küre Dağları Milli Parkı Planlama Bölgesinde yer alan, Kapısuyu Havzası içinde bulunan köylerde gerçekleştirilmiştir. Her köy için belirlenen karakter doğrultusunda köylerin milli parka katkısı ve etkisi izlenebilecektir.

Protected areas are valuable in terms of the sustainability of biodiversity and their contribution to local economy. The interaction of protected areas with the settlements in the surrounding area plays a significant role in the continuity of their properties. It is mostly rural areas and rural settlements around the protected areas. Most of the rural settlements are villages. While protected areas have a potential to effect the economic structure of the villages positively; villages have a potential to negatively impact the biological diversity in the protected areas. Therefore, it is necessary to identify, monitor and restore the interaction of protected areas with the villages around these areas. Starting from this statement, this study aims to identify the interaction of protected areas in Turkey with the villages in their surroundings using landscape character analysis technique. The spatial order of the settlements and their distance to forest areas are considered in classifying rural settlements in Turkey. However, these criteria are insufficient in measuring the interaction of these settlements with forest areas and protected areas. Considering this fact, an original methodology aiming to determine the effect of rural settlements on the biological diversity of protected areas is suggested. In the classification within the scope of the methodology and in developing the methodology, the studies concerning the village classification in Turkey and in the world as well as the landscape character analysis approach are based upon. The study was carried out in the villages within the Kapısuyu Basin in the Kastamonu-Bartın Kure Mountains National Park Planning Area. In accordance with the character identified for each village, the contribution and effect of the villages to the national park were assessed. In this study, it is determined that the most important criterion identifying interaction between village and national park is location. Location criterion affected land pattern and settlement patter and brought about scattered structure.