Kelkit Çay ı Günlük Ekstrem Akı mları n ı n Frekans Analizi

Bu çal ışman ı n amac ı , Kelkit çay ı n ı n günlük ekstrem ak ı mları için en uygun olas ı l ı k dağı l ı m biçimini saptamakt ı r. Çal ışmada, Elektrik İş leri Etüt idaresi Genel Müdürlü ğü Eİ E taraf ı ndan işletilen 1401 numaral ı ak ı m gözlem istasyonunda 1938-1988 y ı llar ı nda ölçülmü ş olan ak ı m miktarlar ı kullan ı lm ışt ı r. Günlük ekstrem ak ı m miktarlar ı her ay ve y ı l için günlük ak ı m miktarlar ı aras ı ndan seçilmiştir. Kelkit çay ı üzerine inşa edilen Kı l ı çkaya baraj ı 1988 y ı l ı ndan sonra su tutmaya başlad ığı ndan, bu y ı ldan sonraki ak ı mlar homojenlik için dikkate al ı nmam ışt ı r. Günlük ekstrem ak ı mlar için uygun bir olas ı l ı k dağı l ı mı belirlemek amac ı yla, normal, log normal, üç parametreli log normal, iki parametreli gama, Pearson tip ııı , log Pearson tip ııı , uç- ı ve Weibull ııı dağı l ı mları kullan ı lm ışt ı r. Her ay için seçilen günlük en büyük ak ı mlar, 2., 5. ve 10. aylar için Pearson tip ııı dağı l ı m ı na; 1., 11. ve 12 aylar için log Pearson tip ııı dağı l ı m ı na; 3., 7. ve 8. aylar için log normal da ğı l ı ma; 4. ve 9. aylar için üç parametreli log normal da ğı l ı ma; 6. ay için uç- ı dağı l ı m ı na en iyi uyumu sağ lam ışt ı r. Her ay için seçilen günlük en küçük ak ı mlar, 1., 2., 9. ve 10. aylar için Weibull n ı dağı l ı m ı na; 3., 4. ve 7. aylar için üç parametreli log normal da ğı l ı ma; 5. ve 6. aylar için Pearson ııı dağı l ı m ı na; 7. ay için uç- ı dağı l ı m ı na; 8. ay için normal dağı l ı ma ve 12. ay için log normal da ğı l ı ma en iyi uyumu sağlam ışt ı r. Her y ı l için seçilen günlük ekstrem ak ı mlar ise Pearson ııı dağı l ı m ı na en iyi uyumu sağ lamışt ı r.

Frequency Analysis for Kelkit Stream's the Daily Extreme Flows

The main purpose of this study is to determine the best suitable probability distribution for the daily extreme flows of Kelkit stream. In this study, the daily flow values measured from 1938 to 1988 in the flow station numbered 1401 which is operated by General Directorate of Electric Power Research Survey and Development Administration EIE were used. The daily extreme flows among daily flows for each month and each year were selected. Since reserving water by Kı l ı çkaya dam built on Kelkit stream had been started after 1988, the daily flows, that came after this date were not taken into account for homogeneity. To determine a suitable probability distribution for daily extreme flows, normal, log normal, three parameter log normal, two parameter gamma, Pearson type III, log Pearson type III, extreme value type I, three parameter Weibull distributions were used. The selected maximum daily flows of each month were fitted better to, Pearson type III for the second, fifth and tenth months; log Pearson type III for the first, eleventh and twelveth months; log normal for the third, seventh and eighth months; three parameters log normal for the fourth and nineth months and extreme value type I for the sixth month. The minimum daily flows of each month were fitted better to, three parameter Weibull for the first, second, nineth and tenth months; three parameter log normal for the third, fourth and eleventh months; Pearson type III for the fifth and sixth months; extreme value type 1 for the seventh month; normal for the eighth month and log normal for the twelveth month. The daily extreme flows for each year were also fitted better to Pearson type III distribution.

___

  • Anonymous, 1970. Ye şil ı rmak Havzas ı Topraklar ı . Topraksu Genel Müdürlüğ ü Yay ı nlar ı , Yay ı n No: 241, Ankara, 141s.
  • Beyaz ı t, M. 1981. Hidrolojide istatistik Yöntemler. İ stanbul Teknik Üniv., Yay ı n No: 1197, İ stanbul, 223s.
  • Chow, V. T., D. R. Maidment and L. W. Mays, 1988. Applied Hydrology. McGraw Hill Book Company, New York, 571s.
  • Diler, M. U. 1982. Mühendislik Hidroloji Çal ışmalar ı nda istatistiksel Yöntemler Rehberi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanl ığı Devlet Su İş leri Genel Müdürlüğü, Bursa, 82s.
  • Haan, C. T. 1977. Statistical Methods in Hydrology. lowa State Press, lowa, 378s.
  • Linsley, R. K., M. A. Kohler and J. L. H. Paulhus, 1958. Hydrology for Engineering. McGraw Hill Book Company, New York, 340s.
  • Luthin, J. N. 1973. Drainage Engineering. Robert E. Kreiger Publishing Company, New York, 250s.
  • Okman, C. 1975. Tekrarlanma Analizlerinde Hidrolojik Verilerin Seçimi. Topraksu Teknik Dergisi, 40-41, 54-58.
  • Okman, C. 1994. Hidroloji. Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yay ı n No:1388, Ankara, 359s.
  • Sangal, B. P. and A. K. Biswas, 1970. The 3-Parameter Lognormal Distribution and lts Application in Hydrology. Water Resources Research, 6(2) 505-515.
  • Tülücü, K. 1990. Hidroloji. Çukurova Üniv. Ziraat Fak. Yay ı n No: 50, Adana, 327s.
Tarım Bilimleri Dergisi-Cover
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Yayıncı: Halit APAYDIN