Bu araşt ı rma ile erdişi çiçekli ve normal çekirdekli meyve ba ğlayan üzüm çeşitlerinde Hasandede, Hamburg misketi, Kalecik karas ı Narince , aç ı kta veya kontrollu koşullarda, kendine veya yabanc ı tozlanma teknikleri ile, yap ı lan tozlaman ı n tane tutumu ve çekirdek oluşumu üzerindeki etkileri ara şt ı rı lmıştı r. Bu amaçla, Hasandede ve Hamburg misketi hem ana hem de bu iki çeşit aras ı ndaki resiprokal melezlemelerde tozlay ıcı olarak yer al ı rken, Narince ve Kalecik karas ı normal, 100Rad, 500Rad y-işini uygulamalar ı her iki ana çeşit için yaln ı zca tozlay ı c ı olarak kullan ı lmışlard ı r. Araşt ı rmada elde edilen tane tutumu bulgular ı na göre, uygun tozlay ı c ı çeşitlerle kontrollu yabanc ı tozlama sonuçlar ı , açı kta tozlanma ve kendilemeden daha yüksek bulunmu ştur. Ayrı ca yüksek tane tutumuna ulaşmada polen kaynağı n ı n önemli olduğu ve kullan ı lan tozlay ı c ı çeşitler aras ı ndan Hasandede'nin yüksek tozlay ı c ı özelliklere sahip oldu ğu söylenebilir. Çekirdek olu şum oran ı dikkate al ı nd ığı nda ise, genel olarak tohum taslaklar ı n ı n %70-75'inin döllenerek çekirdek oluşturduğu belirlenmiştir. Araşt ı rmada, Kalecik karas ı 'n ı n normal ve ışı nlanmış çiçek tozlar ı nı n incelenen özellikler bak ı mı ndan farkl ı etkiler yaratabilme olas ı l ığı na aç ı kl ı k getirebilecek sonuçlara ula şı lamamışt ı r.

The present study was undertaken to determine the effect of pollination open, self and cross pollination on berry and seed set on grape cultivars Hasandede, Muscat Hamburg, Kalecik karas ı , Narince having perfect flowers with normally seeded fruit set. Hasandede and Muscat Hamburg were used as both matemal and polien parent in reciprocal crosses. Narince and Kalecik karas ı normal and y-irradiated pollen were the other pollen parent. In matemal plants berry set was always higher when cross-pollinated by a proper pollen parent, particularly with Hasandede. So, Hasandede seemed to have a high quality pollinator characteristics. Mean number of seed per berry did not change much. In general 50-75 percent of fertilized ovules became seed. Effects of y-irradiated pollen on berry and seed set have not been noted clearly.