Yılmaz ERDOĞAN, Satı ÇÖÇÜ, İskender PARMAKSIZ, Cengiz SANCAK, Orhan ARSLAN

Burçak Vicia ervilia L. Wild. Bitkisinin Olgunlaşmamış Embriyo Eksplantlarından Adventif Sürgün Rejenerasyonu ve Hızlı Çoğaltım

Yüksek oranda bir adventif sürgün rejenerasyonu elde etmek için 6 farklı burçak hattına ait olgunlaşmamış kotiledon ve embriyo eksenleri değişik oranlarda TDZ içeren Murashige ve Skoog MS besin ortamında kültüre alınmıştır. Thidiazuron TDZ konsantrasyonları, hatlar ve kullanılan eksplantların sürgün rejenerasyonuna etkisi geniş bir varyasyon göstermiştir. En yüksek sürgün oluşturan eksplant oranı %90 ve eksplant başına en fazla sürgün sayısı da 22 adet olarak belirlenmiştir. Sekizinci hattan elde edilen adventif sürgünler farklı konsantrasyonlarda 6benzilaminopurin BAP , α–naftalenasetik asit NAA ve Thidiazuron TDZ içeren ortamlarda hızlı çoğaltıma alınmıştır. Burada eksplant başına en yüksek sürgün sayısı 7.33 adet ile 2 mg/l BAP ve 0.2 mg/l NAA içeren MS besin ortamından sağlanmıştır. Gelişen sürgünler daha sonra, 2 mg/l indol-3-bütrik asit IBA içeren MS ortamında köklendirilmiştir

Anahtar Kelimeler:

Burçak, olgunlaşmamış embriyo, adventif sürgün rejenerasyonu, hızlı çoğaltım, doku kültürü

Adventitious Shoot Regeneration From Immature Embriyo Explants of Bitter Vetch Vicia ervilia L. Wild. and Micropropagation

Immature embryo explants of six bitter vetch line were cultured on MS medium supplemented with various concentrations of TDZ. It was observed that Thidiazuron TDZ concentrations , genotype and type of explants affected shoot production significantly. The highest frequency of shoot regeneration and the highest number of shoots per explant were determined as 90% and 22. Regenerated shoots from line 8 were micropropagated on MS medium with various combinations of BAP-NAA and TDZ. The highest number of shoot 7.33 per explant were obtained on MS medium containing 2 mg/l BAP and 0.2 mg/l NA with 7.33. Subsequently, regenerated shoots were rooted in MS medium containing 2 mg/l IBA

Keywords:

Bitter vetch, immature embriyo, adventitious shoot regeneration, micropropagation, tissue culture,

PDF

___

Böhmer, P., B. Meyer and H. J. Jacobsen, 1995. Thidiazuron – ınduced high frequency of shoot induction and plant regeneration in protoplast derived pea callus, Plant Cell Rep. 15: 26-29.
Chu, I. Y. E. 1992. Perpectives of microprppogation industry. Transplant Production System, Kurata, K. and Kozai, T. (eds.), Kluwer Academic, Amsterdam, 137-150.
Çöçü, S., S. Uranbey ve C. Sancak, 2003. Bazı yaygın fiğ (Vicia sativa L.) Çeşitlerinde olgunlaşmamış embriyo eksplantlarından adventif sürgün rejenerasyonu. Ankara Üniversitesi Ziraat Fak. Tarım Bilimleri Dergisi 9 (4): 445- 449.
Ekiz, H., 1988. Burçak ( Vicia ervilia (L.) Willd.) hatlarında bazı tarımsal özelliklerin karşılaştırılması, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü çalışmalarından, Ankara, s. 2-4.
Erdoğan, Y., S. Çöçü, İ. Parmaksız, C. Sancak ve O. Arslan, 2004. Bazı burçak (Vicia Ervilia (L.) Wild.) kotiledon boğum eksplantlarından adventif sürgün rejenerasyonu. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi 10 (2): 206-210.
George, E. F., P. D. Sherrington, 1984. Plant Propagation y Tissue Culture. Basingtoke, Exegetics Ltd., Westbury.
Hasokawa, K., M. Nokano, Y. Oikawa and S. Yamamura, 1996. Adventitious shoot regeneration from leaf, stem and root explant of commercial cultivars of Gentiana, Plant Cell Rep., 15: 578-581.
Huetteman, C. A., J. E. Preece, 1993. Thidiazuron: a potent cytokinin for woody plant tissue culture. Plant Cell Tiss. Org. Cult. 33: 105-119.
Lindsey, K., G. K. Jones, 1989. Plant Biotechnology in Agriculture. Chapter 5, Consequences of Tissue Culture- Variability and Instability, Open Universitiy Press, 94-127.
Mantel, S. H., J. A. Matthews and R. A. McKee, 1985. Principle of Plant Biotechnology. Blacwell Scientific Pub., Boston, 130- 157.
Natali, L., A. Cavallini, 1987. Regeneration of pea (Pisum sativum L.) plantlets by in vitro culture of immature embryos, Plant Breed., 99: 172-176.
Özcan, S., S. Firek and J. Draper, 1993. Selectable marker genes engenereed for specific expression in target cells for plant transformation, Biotecnology, 11: 218-221.
Özcan, S., C. S. Sevimay, M. Yıldız, C. Sancak and M. Özgen, 1996. Prolific shoot rejeneration from immature embriyo eksplant of sainfoin, Plant Cell Rep., 16: 200-203.
Özgen, M., S. Altınok, S. Özcan, C. S. Sevimay and S. Cafer, 1997. İn vitro micropropogation of Alfalfa (Medicago sativa L.) cultivars, Tr. J. of Botany, 21 (1997), 275-278
Pierik, R. L. M. 1987, In vitro culture of higher plants. Martinus Nijhoff, Dordrecht, 139-154 and 183-230.
Pierik, R. L. M. 1987. In Vitro Culture of Higher Plants. Martinus Nijhoff, Dordrecht, 183-230
Sancak, C. 1999. Koca fiğ(Vicia narbonensis L.)’in olgunlaşamamış embriyo eksplantlarından adventif sürgün rejenerasyonu, G.Ü.Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19 (2): 25-33.
Sancak, C., S. Mirici and S. Özcan, 2000. High frequency shoot regeneration from immatüre embryo eXplants of Hungarian vetch, Plant Cell Tiss. Org. Cult., 61: 231-235.
Serin, Y., M. Tan and H. B. Çelebi, 1997. Erzurum yöresine uygun burçak (Vicia ervilia (L.) Willd.) hatlarının belirlenmesi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi 6 (2): 13-22.
Snedecor, G. W. W. G. Cochran, 1967. Statistical Methods, The Iowa State University Press, Iowa, USA.
Thomas, J. C., F. R. Katterman, 1986. Cytokinin activity indused by thidiazuron, Plant Physiol, 81: 681-683.