Aydın GÜNEŞ, Ali İNAL, Mehmet ALPASLAN, Süleyman TABAN

Beypazarı Yöresinde Yetiştirilen Havuçların Beslenme Durumları ve Besin Değerleriyle Toprak Özellikleri Arasındaki İlişkiler

Bu çal ışmada Beypazarı yöresinde yeti ştirilen havuçlar ı n beslenme durumlar ı ve besin değerleriyle toprak özellikleri aras ı ndaki ilişkiler araşt ı nlmıştı r. Bu amaçla yöreden 57 farkl ı tarladan toprak, yaprak ve yumru örnekleri al ı nmışt ı r. Topraklar ı n fiziksel ve kimyasal özellikleri ile bitkilerin besin maddesi içerikleri belirlenmi ş ve elde edilen veriler s ı n ı r değerler ile karşı laşt ı r ı larak toprak ve bitki Orneklerinin besin maddesi kapsarniann ı n yeterlilik düzeyleri ortaya konulmu ştur. Araşt ı rmadan elde edilen sonuçlara göre, yöre topraklar ı n ı n ağı r tekstürlü, nötr pH ve yük,sek düzeylerde kireç içerdiğ i, topraklar ı n büyük bir k ı smı n ı n N, P, K, Ca, Mg, B ve Fe kapsamlar ı yönünden yeterli ve fazla olduğ u, buna karşı l ı k Zn ve Mn kapsamları bak ı mı ndan ise yetersiz olduğu belirlenmi ştir. Yörede yetiştirilen havuç bitkilerinin büyük çoğ unluğ unun N, P, K ve Zn bak ı m ı ndan yetersiz, ayrı ca yayg ı n olmasa da Mg ve Mn yetersizliklerinin oldu'gu belirlenmi ştir. Kaislyum ve Fe beslenmesi bak ı mı ndan yi:brede herhangi bir soruna rastlan ı lmam ışt ı r.

Anahtar Kelimeler:

Havuç, toprak özellikleri, bitki besin maddeleri

Nutritional Status and the Relationships Between Soil Characteristics and Nutritive Value of the Carrots Grown in Beypazan Region

In this study, nutritional status and the relationships between soil characteristics and nutritive value of the carrots grown in Beypazar ı region were investigated. For this purpose, sol! and plant samples were taken from 57 different field of the research area. Chemical and physical properties and alant nutrient levels of soil and plant samples were determined. The data from plant and soil analysis were compared with the adequate ranges and sufficiency levels of the nutrients for carrot were determined.According to the results, the soils of the research area have heavy texture, neutral pH and high lime. Most of the soils contained adequate or high amounts of N, P, K, Ca, Mg, B and Fe. However, Zn and Mn contents of the soils were low. Nitrogen, P and K contents of most of the plants were insufficient. Magnesium and Mn contents of the plants were also low, but not widespread. There were not any deficiency of Ca and Fe in the plants grown in the region.

Keywords:

Carrot, soil properties, plant nutrients,

___

Alpaslan, M., A. Güne ş , A. Inal, 1998. Deneme Tekni ği. A.Ü. Zı raat Fakültesi Yay ı nları . 1501, Ders kitab ı 455.
Anonim, 1991. Türkiye Topraklar ı Verimlilik Envanteri, Tar ı m Orman ve Köyişleri Bakanl ığı Kby Hizmetleri Genel Müdürlü ğ ü Yay ı nları .
Anonim, 1996. Gübre Tüketim istatistikleri Katalo ğ u, Gübre Üreticileri Derneğ i Yay ı nları Genel Yay ı n No 102, Ankara.
Anonymous, 1951. Sol! Survey Manual. U.S.D.A. Handbook No 18.
Bouyoucos, G.J. 1951. A Recalibration of Hydrometer Method for Making Mechanical Analysis of Soils. Agron. J. 43:434-438
Bremner, J.M. 1965. Methods of Soil Analysis, Part 2. Chemical and Microbiological Properties. Ed. C.A. Bleck. Amer. Soc. Agr. Inc. Publisher Agro. Series, No:9, Madison, USA.
Çakmak, A.Yı lmaz, M. Kalayc ı , M., H. Ekiz, B. Torun, B. Erenoğ lu, ve H.J. Braun, 1996. Zinc deficiency as a critical problem in wheat production in Central Anatolia. Plant and Soil 180: 165-172
FAO, 1990. Micronutrient , assessement at the country level: an international study, FAO Soils Bulletin by Mikko Sillanpaa, Rome.
Follett, R.H., W.L. Lindsay, 1970. Profile Distrubition of Zinc, Iran, Manganese and Copper in Colarado Soils, Colarado State Univ. Exp. Station. Bull.
H ı zalan, E., H. Ünal, 1966. Topraklarda Önemli Kimyasal Analizler, A.O. Ziraat Fakültesi Yay ı nları , 278.
Jackson, M.L. 1962. Soil Chemical Analysis. Prentice Hali, Inc. New York.
Jones, Jr., J.B., B. Wolf, ve H.E. Milis, 1991. Plant Analysis Handbook. Macro-Micro Publishing, Inc. USA.
Kacar, B. 1970. Bitki Analizleri. Bitki ve Topra ğı n Kimyasal Analizleri Il. A.O. Ziraat Fakültesi Yay ı nlar ı , 453, Uyg. K ı lavuzu 155.
Kacar, B. 1997. Gübre Bilgisi. A.O. Ziraat Fakültesi, Yay ı n No: 1490
Kitson, R.E., M.G.Mellon, 1944. Colorimetric determination of phosphorus as molibdovanadophosphoric acid. Ind. Eng. Chem. Anak Ed. 16, 379-383.
Kurucu, N. 1993. Ankara yöresinde yeti ştirilen havucun azotlu ve fosforlu gübre iste ğ i. T.C. Ba ş bakanl ı k, Köy H ı z. Gen. Müd. Toprak ve Gübre Ara ş . Enst. Genel Yay ı n No 197.
Lindsay, W.L., W.A. Norwell, 1969. Development of a DTPA Micronutrient Soil Test. Soil Sci. Am. Proc. 35: 600-602.
Olsan, S.R., V. Cole, F.S. Watanabe, L.A. Dean, 1954. Estimations of Available Phosphorus in Soils by Extraction with Sodium bicarbonate. U.S. Dept of Agric. 939, Washington D.C.
Richards, L.A. 1954. Diagnosis and Improvement of Saline and Alkaline Soils, U.S D.A.Handbook. No 60.
Ruckenbauer, W. 1985. Nitrat im Mangel und Überflub. Beratungsschr. Nr 16d. Österr. Düngerberatungsstelle.
Schouwenburg, J.Ch. van., I. Walinga, 1975. Methods of Analysis for Plant Material. Agricultural University, Wageningen The Netherlands.
Wolf, B. 1971. The determination of borcu in soil extracts, plant materials, composts, rnanures, water and nutrient solutions. Soil Sci. and Plant Anal. 2(5) 363-374.
Yanmaz, R. 1988. Havuç Yeti ştiriciliğ i I. Havuç Sempozyumu Tebliğ leri. 17Şubat 1988: 1-11, Beypazar ı .
Yanmaz, R. 1995. Havuç yetiştiriciliğ i. Standard Y ı l 34. Özel Say+.