Bazı Tritikale Çeşit ve Hatlarının Morfolojik Karakterizasyonu

Bu çalışma; 1999-2000 ve 2000-2001 yetiştirme dönemlerinde, A.Ü. Ziraat Fakültesi, Araştırma ve Uygulama Çiftliği deneme tarlalarında yürütülmüştür. Araştırmada, materyal olarak 25 adet tritikale çeşit/hattı kullanılmış, bu çeşit ve hatlar verim ve bazı verim öğeleri yönünden incelenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre; iki yılın ortalaması olarak alt ve üst değerler; çiçeklenme tarihinde 27.00 ZF 12 - 35.87 LAD 388 gün, bitki boyunda 109.6 MT 1 - 144.1 ZF 3 cm, fertil kardeş sayısında 4.31 JGS - 5.06 ZF 6 adet / bitki, başak uzunluğunda 85.24 ZF 7 - 107.9 CWT mm, başakçık sayısında 19.42 ZF 12 - 27.05 ZF 3 adet / başak, başakta tane sayısında 39.34 ZF 12 - 53.97 LAD 388 adet / başak, başakta tane ağırlığında 1.54 ZF 12 2.26 ZF 8 g / başak, bin tane ağırlığında 32.45 LAD 388 - 43.62 ZF 16 g, tane veriminde 4750.3 ZF 12 5920.9 ZF 16 kg/ha, hasat indeksinde % 29.3 ZF 3 - 36.37 ZF 16 , protein oranında % 11.90 Tatlıcak-97 14.37 ZF 3 olarak belirlenmiştir
Anahtar Kelimeler:

Tritikale, verim, verim öğeleri

Morphological Characterization of Some Triticale Cultivar and Lines

The study was carried out at the Agricultural Research Farm of the Faculty of Agriculture, University of Ankara during 1999-2000 and 2000-2001 growing periods. Twenty five cultivar/lines of triticale were evaluated in the field experiment for yield and some yield components. According to the results as average of two years lowest and highest data were determined 27.00 ZF 12 - 35.87 LAD 388 days in athesis data, MT 1 109.6 cm - ZF 3 144.1 cm in plant height, JGS 4.31 - 5.06 ZF 6 in number of tillers/plant, 85.24 ZF 7 107.9 CWT mm spike lenhgt,19.42 ZF 12 -27.05 ZF 3 number of spikilets/spike, 39.34 ZF 12 - 53.97 LAD 388 in number of seeds/spike, 1.54 ZF 12 - 2.26 ZF 8 g in seed weight/spike, 32.45 LAD 388 - 43.62 ZF 16 g in 1000 kernel weight, 4750.3 ZF 12 -5920.9 ZF 16 kg / ha in seed yield, 29.3 % ZF 3 - 36.37 % ZF 16 in harvest index and 11.9 % Tatlıcak-97 - 14.37 % ZF 3 in protein yield

___

  • Amiour, N., A. Bouguennec, C. Marcoz, P. Sourdille, M. Bourgoin, D. Khelifi and G. Branlard. 2002. Diversity of seven glutenin and secalin loci within triticale cultivars grown in Europa. Euphytica, 123: 295- 305.
  • Anonymous, 2003. http.//faostat.fao.org/faostat,(2004)
  • Atak, M. ve C. Y. Çiftçi. 2005. Tritikale (xTriticosecale Wittmack)’de Farklı Ekim Sıklıklarının Verim ve Bazı Verim Ögelerine Etkileri. Ankara Üniv. Ziraat Fak. Tarım Bilimleri Dergisi, 11: 98-103.
  • Briggle, L. W. 1969. Triticale- A Rewiev. Crop. Sci., 9: 197- 202.
  • Çiftçi, İ., E. Yenice and H. Eleroğlu. 2003. Use of triticale alone and in combination with wheat or maize: effect of diet type and enzyme supplementation on hen performance, egg quality, organ weights, intestinal viscosity and digestive system characteristics. Animal Feed Sci. and Technology, 105: 149- 161.
  • Çengel, A. 2001. Ankara koşullarında yetiştirilen bazı triticale hatlarının verim ve verim öğelerinin incelenmesi. Ankara Üniv. Fen Bilimleri Ens. Yüksek Lisans Tezi (basılmamış). 40 s.
  • Çöplü, N. 2001. Bazı triticale genotiplerinin diallel melezlerinde kantitatif ve sitolojik analizler. Uludağ Üniv. Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi (basılmamış).
  • Demir, İ., N. Aydem, K. Z. Korkut ve P. Şölen. 1979. Türkiye’de tritikale ıslahı çalışmaları. Bitki Islahı Sempozyumu.158-165. 22-25 Mayıs 1979, İzmir.
  • Demir, İ., K. Z. Korkut, M. Altınbaş, H. Akdemir ve C. Dutlu. 1986. Yazlık tritikale ıslahı çalışmaları. Bitki Islahı Sempozyumu. s:131-138. 15-17 Ekim 1986, İzmir.
  • Doxastakis, G., I. Zafiriadis, M. Irakli, H. Marlani and C. Tananaki. 2002. Lupin, soya and triticale addition to wheat flour doughs and their effect on rheological properties. Food Chemisrty, 77: 219-227.
  • Düzgüneş, O., T. Kesici, O. Kavuncu ve F. Gürbüz. 1987. Araştırma ve Deneme Metodları (İstatistik Metodları II) Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yayın No:1021, Ders Kitabı: 295, Ankara.
  • Feil, B. and D. Fossati. 1995. Mineral composition of triticale grains as related to grain yield and grain protein. Crop. Sci., 35: 1426-1431.
  • Fernandez-Figares, I., J. Marinetto, C. Royo, J. M. Ramos and L. F. Garcia del Moral. 2000. Amino-acid composition and protein and carbohydrate accumulation in the grain of triticale grown under terminal water stress simulated by a senescing agent. Journal of Cereal Science, 32: 249-258.
  • Genç, İ. 1977. Tahıllarda tane veriminin fizyolojik ve morfolojik esasları. Çukurova Üniv. Ziraat Fak. Yıllığı 8, sayı: 1, Adana.
  • Genç, İ., A. C. Ülger, T. Yağbasanlar, Y. Kırtok ve M. Topal. 1988. Çukurova koşullarında triticale, buğday ve arpanın verim ve verim öğeleri üzerinde kıyaslamalı bir araştırma. Ç.ukurova Üniv. Ziraat Fak. Dergisi, 3:1-13, Adana.
  • Genç, İ., T. Yağbasanlar, A. C. Ülger ve Y. Kırtok. 1987. Çukurova koşullarında triticalenin verim ve verim öğeleri üzerinde bir araştırma. Türkiye Tahıl Simpozyumu. s: 103- 114, 6-9 Ekim 1987, Bursa.
  • Kaçar, B. 1972. Bitki ve Toprağın Kimyasal Analizleri. II. Bitki Analizleri. Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yayınları: 453, Ankara
  • Kadester, I. E. 1960. Zirai Kimya Tatbikatı Birinci Kitap. Yem Analizleri. Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yayınları: 113, Ders Kitabı:40. Ankara.
  • Koc, J., S. Szymczyk, D. Domska, K. Wojtkowiak and T. Wojnowskai. 2000. Protein amino acid and composition of spring triticale grain grown at different nitrogen fertilizer rates. Field Crops Abstracts, 53 :928.
  • Kün, E. 1996. Tahıllar I. Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yayın No:1451, Ders Kitabı: 431, Ankara.
  • Lukaszewski, A. J. and J. P. D. Gustafson. 1987. Cytogenetics of triticale. Plant Breed. Rev, 5: 41-93.
  • Mergoum, M., J. Ryan, J. P. Shroyer and M. A. Monem. 1992. Potential for adapting triticale in Morocco. Journal of Natural Resources and Life Sci. Edu. 21: 137-141.
  • Milovanovic, M. 1993. Investigation of yield and technological tips of grain of intergenus hybrids triticale (Triticosecale wittmack). Rewiev of Research Work at the Faculty of Agriculture, Belgrade. 38: 71-82.
  • Müntzing, A. 1989. Triticale results and problems. Advances in Plant Breeding. Supplement to Journal of Plant Breeding. Verlag Paul Parey. Berlin und Hamburg. 103 p.
  • Sencer, Ö., S. Gökmen ve M. A. Sakin. 1997. Tokat Artova koşullarında triticale, buğday ve çavdarın verim ve verim unsurları üzerine bir araştırma. Türkiye II. Tarla Bitkileri Kongresi, 113-117, 22-25 Eylül, 1997, Samsun.
  • Szigat, G. and H. W. Müler. 1975. Results from testing and international triticale assortment, Field Crop Abst, .28: 4339.
  • Stallknecht, G. F., K. M. Gilbertson and J. E. Ranney. 1996. Alternative wheat cereals as food grains. Einkorn, emmer, spelt, kamut, and triticale. p: 156-170. In. J. Janick (ed.) Progress in new crops. ASHS Pressi Alexandria, VA.
  • Taşyürek, T., M. Demir ve S. Gökmen. 1999. Sivas yöresinde triticalenin azotlu gübre isteği. Orta Anadolu’da Hububat Tarımının Sorunları ve Çözüm Yolları Sempozyumu. s: 259-265, 8-11 Haziran, 1999 , Konya.
  • Tosun, O. ve N. Yurtman. 1973. Ekmeklik buğdaylarda verime etkili başlıca morfolojik ve fizyolojik karakterler arasındaki ilişkiler. Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yıllığı, 23.
  • Ünver, S. 1999. Bazı tritikale hatlarında verim ve verim öğelerinin incelenmesi. Tarla Bitkileri Merkez Araş. Ens. Der. 8 : 82-92, Ankara.
  • Yağbasanlar, T., M. Çölkesen ve İ. Genç. 1990. Çukurova ve Şanlıurfa koşullarında bazı tritikale hatlarının verim ve verim unsurları üzerinde bir araştırma. Çukurova Üniv. Ziraat Fak. Dergisi, 5: 125-140. Adana.
  • Yağbasanlar, T., İ. Genç ve A. C. Ülger. 1988. Çukurova koşullarında tritikalede farklı azot dozu ve tohumluk miktarının verim ve verim unsurlarına etkisi. Çukurova Üniv. Ziraat Fak. Dergisi, 3: 23-35, Adana.
  • Yağbasanlar, T., A. C. Ülger ve İ. Genç. 1989. Çukurova koşullarında bazı yabancı tritikale çeşitlerinin verim ve verim öğeleri üzerinde bir araştırma. TÜBİTAK Doğa Bilimleri Dergisi, 13: 9-13.
Tarım Bilimleri Dergisi-Cover
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Yayıncı: Halit APAYDIN