Ali NAZIRZADEH, Eissa ZARİFİ, Sam MOKHTARZADEH, Celal ER

Artemisia cinsinin iki türünün Artemisia fragrans Willd., A.absinthium L. karyolojik incelenmesi ve karyotip analizi

Artemisia cinsinin, Asteraceae familyasından iki ayrı tür Artemisia fragrans Willd., A. absinthium L. kromozomlarının incelenmesi ve karyotip analizi için, İran doğu Azerbaycan ilinin Arazbaran Karadağ Bölgesinin farklı ekolojilerinden toplanıp tanımlanmaları yapılmıştır. Belirtilen bu türlerin çimlenen tohumlarından elde edilen kök ucuları α-bromonaftalin ve hidroxy kinolin de ilk işlem yapılıp formaldehit ve kromik asit çözücülerinde tespit edilmiştir. Daha sonra asetik asit ve hematoxilinde boyanmıştır. Mitozun metafaz devresinde karyotip analizi yapılmıştır. Elde edilen sonuç bilgilere göre; A. absinthium L. türü 2n=2x=18 kromozom içermekte ve diploid, A. fragrans Willd. türü ise 2n=4x=36 kromozom içermekte ve tetraploid olduğu anlaşılmıştır. Her iki türde de satelitli kromozomlar görülmüş ve diploid A. absinthium L. bir çift satelit, A. fragrans Willd. ise tetraploid ve dört çift satelit içeren kromozomlara sahiptir. Ayrıca her iki türde de aneuploidi ile karşılaşılmıştır. Kromozomların ortalama boyu, diploid tür A. absinthium’da 6.249 ± 0.126 mµ ve tetraploid tür A. fragrans’da ise 5.010 ± 0.056 mµ olarak ölçülmüştür

Anahtar Kelimeler:

Artemisia A. absinthium L., A. fragrans Willd., karyoloji, aneuploid

Caryologic Study and Caryotypic Analysis of Two Species Artemisia fragrans Willd., A. absinthium L. Belonging to Genus Artemisia

Chromosome study and caryotype analysis of two species A. fragrans Willd., A. absinthium L. belonging to family Asteraceae, genus Artemisia was carried out after collecting specimens belonging to these species from different parts of Arazbaran region; Eastern Azerbayjan province of İran. Root tips collected from roots of germinated seedling were treated with α-bromonaftalein and hydroxy quinolin and were fixed with formaldehyde and acid chromic solution; there after, they were stained with aseto iron hematoxilin. These were used for caryotype analysis at pre metaphase stage. The results showed that A. absinthium L. contained 2n=2x=18 chromosomes and was diploid. A. fragrans Willd. contained 2n=4x=36 chromosomes and was tetraploid. Satellite chromosomes in both species were observed such that paired Satellite was recorded in A. absinthium L. and four paired Satellite were recorded in A. fragrans Willd. Moreover, aneuploid were also noted in both species. Average chromosome length of A. absinthium L. was 6.249 ± 0.126 mµ and in tetraploid species A. fragrans Willd. average chromosome length was 5.010 ± 0.056 mµ

Keywords:

Artemisia A. absinthium L., A. fragrans Willd., karyology, aneuploid,

PDF

___

Aghayev, Y.M. 2002. New features in karyotype structure and origin of saffron Crocus sativus L. Cytologia 67:245-252.
Ehrendorfer, F. 1980. Polyploidy and distribution. In : Basic Life Sciences, Vol. 13. P. 45-60.
Goldblatt, P. and Johnson,D.E. 1988. Index to plant chromosome numbers 1984-1985. Missouri Botanical Garden. USA.
Goldblatt, P. and Johnson,D.E. 1991. Index to plant chromosome numbers 1988-1989. Missouri Botanical Garden. USA.
Goldblatt, P. and Johnson,D.E. 1996. Index to plant chromosome numbers 1992-1993. Missouri Botanical Garden. USA.
Goldblatt, P. and D.E.Johnson. 1998. Index to plant chromosome numbers 1994-1995. Missouri Botanical Garden. USA.
Kahraman, A. 1989. İran renkli folorası. Orman ve Otlak araştırma merkezi yayınları. Tahran. İran.
Kaul, M.K. and S.K. Bakhshi. 1984. Studies on the genus Artemisia L. in North-west Himalaya with particular references to Kashmir. Folia Geobot. Phytotaxa 19:299- 316.
Khosho, T.N. and N. Sobti. 1958. Cytology of Indian species of Artemisia. Nature 22:853-854.
Kusmanov, B., P. and et al. 1986. In Goldblatt and D. E. Johnson. 1990. Index to plant chromosome numbers 1986-1987. Missouri Botanical Garden. USA.
Levan, A., Fredga K. and Sandberg, A. A. 1964. Nomenclature Chromosomes. Hereditas 52(2):201-220. Position on
Mozaffarian, V. 1990. İran Artemisia’larının tanımı ve değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Tahran Üniversitesi. İran.
Mulligan, G.A. 1984. Chromosome numbers of some plants native and naturatized in Canada. Naturaliste.Can. (Rev.Ecol.Syst. ) 111:447-449.
Oliva, M. and J.Valles. 1994. Karyological studies in some taxa of the genus Artemisia ( Asteraceae ). Can. J. Bot. 72:1126-1135.
Sadeghi, B. 1992. İran otlaklarında kimyasal birleşim esasında Artemisia cinsin beslenme değerleri. Yüksek Lisans Tezi. Tahran Üniversitesi. İran.
Stahevitch, A. E. and W.A. Wojtas. 1988. Chromosome numbers of some North American species of Artemisia (Asteraceae ). Can. J. Bot. 66:672-676.
Stebbins, G.L.1971. Chromosomal evolution in higher plants. Edward Arnold Publisher LDT, London 216 pp.
Tavassoli, A. and P. Derakhshandeh Peikar. 1993. Chromosome numbers of some Artemisia L. Species from İran. İran. Journ. Bot. 6(1):169-175.
Torrell, M. Valles, J. Garcia-Jacas, N. Mozaffarian and V.Gabrielian. 2001. New or rare chromosome counts in the genus Artemisia L. (Asteraceae, Anthemideae) from Armenia and İran. Botanical Journal of the Linnean Society 135:51–60.
Valles, J. Torrell, M. Garcia-Jacas and N. Kapustina. 2001. New or rare chromosome counts in the genera Artemisia L. and Mausolea Bunge (Asteraceae, Anthemideae) from Uzbekistan. Botanical Journal of the Linnean Society 135:391–400.
Valles, J. and S Siljak-Yakovlev. 1997. Cytogenetic studies in the genus Artemisia L.: fluorochrome banded karyotypes patterns in Asteraceae-Anthemideae. Biologisches Zentral- of five taxa, İncluding the Iberian endemic species Artemisia Barrelieri Besser. Canadian Journal of Botany 75:595–606.
Zarifi, E., Y. Aghayev ve Z. Aminizadeh. 2000. Artemisia’nın karyotip değerlendirilmesi. İran’ın 6-inci Uluslar Arası Tarla Bitkileri Islahı Kongresi. Babolser Üniversitesi. İran.
Zarifi, E., Y. Aghayev ve Z. Aminizadeh. 2001. Doğu Azerbaycan’da Artemisia’nın bazi türleri üzerinde karyotip çalışma. Birinci Biyoteknoloji Sempozıyomu. Urmu.İran.