YAŞLI BİREYLERİN BESLENME VE DİYET KONUSUNDAKİ TUTUMLARI

Yaşlılarin kaliteli yaşaması için beslenme, hastalıklar ve fiziki koşullar gibi konularda farkındalık düzeylerinin belirlenip iyileştirilmesi gerekmektedir. Bu araştırma, 65 yaş ve üzerindeki kişilerin beslenme ve diyet tutumlarını belirlemek amacıyla planlanıp yürütülmüştür. Araştırma verilerine göre yaşlıların tamamının sosyal güvencesinin olduğu; yaşlıların % 80.0’inin evde eşiyle birlikte yaşadığı belirlenmiştir. Katılımcıların tamamının tuvalete gitme, yemek yeme, yürüme, ayak tırnağını kesme, el-yüz yıkama gibi aktivitelerini yalnız yapabildikleri belirlenmiştir. Araştırmaya katılan yaşlıların beslenmeye yönelik tutumları incelenmiş; “Çay ve kahve yerine süt, ayran ve taze meyve suyu içmek daha yararlıdır” (%92.7), “Gece çok geç saatte yemek yenmemelidir” (%88.1), “Haftada birkaç kez kurubaklagil yemeği yenmelidir” (%85.3) ifadelerine yaşlıların büyük çoğunluğunun “katılıyorum” cevabı verdikleri bulunmuştur. Çalışmaya katılan yaşlı bireylerin yüksek düzeyde farkındalıklarının olmasında; çoğunluğun kendi evlerinde yaşıyor olmaları ve bireylerin geçmişten gelen cami, sokak ve cadde gibi tanıdık imgelerin olması dolayısıyla köy içi yaşantılarında kendilerini güvende hissetmelerini sağlayarak gündelik aktivitelerinde bağımsız dolaşımları ve özgürleşmelerine yardımcı olmasının etkisi yüksektir.

The Attitudes Of Elderly People About Nutrition And Diet

Awareness level of elderly people in nutrition, diseases and physical conditions should be well determined and improved for the quality of life. This study was planned and conducted to determine nutritional and dietary attitudes of people aged 65 years and over. Results show that all of the participants have social insurance and 80.0% of the elderly live with their husband/wife at home. It was determined that all of the participants could perform activities of daily living (e.g. going to the toilet, eating, walking, cutting the toe nail, washing the face and hand) without needing assistance. The attitudes about nutrition of the participants were examined and the vast majority of the elderly agreed with the statements that ‘’It is better to drink milk, buttermilk and fresh juice instead of tea and coffee"(%92.7), "You shouldn’t eat late at night’’(%88.1),"You should eat legumes a few times per week" (%85.3). Elderly participants have high level of awareness because majority of them feel safe by living in their own houses and walking around the places they are familiar with such as mosques, streets and constructions. Consequently these facts help them to get more free and act without needing assistance.

PDF

___

Aksoydan, E. (2006). Yaşlılık ve Beslenme. T.C. Sağlık Bakanlığı, Beslenme Bilgi Serisi No:15. Ankara.
Alkan S. (2009). Tip 2 Diabetes Mellitus’ta Birinci Derece Akrabalarda Diyabet Öyküsünün Diyabet Başlangıç Yaşına Etkisi, Uzmanlık tezi, T.C. Sağlık bakanlığı Dr. Lütfi Kırdar Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul.
Arlı, M., Şanlıer, N., Demirel, H. (2003). Yaşlılarda Stres ve Beslenme İlişkisi. II. Ulusal Yaşlılık Kongresi Bildiriler. Horoz Medya. s. 81-91. Denizli.
Bayrak, G. ve Çolak, R. (2012). Diyabet Tedavisinde Hasta Eğitimi. Deneysel ve Klinik Tıp Dergisi, 29(1), 2012, 7-11
Beştepe, G., Ogur, P., Özyürek, P. ve Bayram.F. (2006). Afyon Huzurevi Yaşlılarında Medikososyal Bir Araştırma. http://www.dicle.edu.tr./~halks/ yedi%204.htm. Erişim tarihi: 20.12.2006.
Demirbaş, H. (2018). Yaşlılıkta Sosyal İlişkiler. Temel Gerontoloji: Yaşlılığa Çok Yönlü Bakış Kitabı. Hedef Yayıncılık. s.118-133. Ankara.
Erdem, M., Çekal, N. ve Kalıkara, V. (2005). Yaşlı ve Günlük Yaşam Aktiviteleri. III. Ulusal Yaşlılık Kongresi. Okullar Yayınevi Matbaacılık ve Elektronik San. Tic. Ltd. Şti. s. 465-473. İzmir.
Ersoy, A. F. ve Arpacı, F. (2003). Evde Tek Başına Yaşayan Yaşlıların Bakım Gereksinimlerini Karşılama Durumlarının İncelenmesi. II. Ulusal Yaşlılık Kongresi Bildiriler. Horoz Medya. s.237-247. Denizli.
Finfgeld, D.L., Wongvatunya, S., Conn, V.S., Grando, V.T. and Russell, C.L. (2003). Health Belief Model and Reversal Theory: a Comparative Analysis. Journal of Advanced Nursing, 43(3), 288-297.
Fowler, M.J. (2010). Diagnosis, Classification, and Lifestyle Treatment of Diabetes. Clinical Diabetes, 28(2), 79-86.
Kalınkara, V. (2014). Temel Gerontoloji: Yaşlılık Bilimi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık (2. Baskı).
Marquez, D.X., Hunter, R.H., Griffith, MH., Bryant, L.L., Janicek, S.J. & Atherly, A.J. (2015). Older adult strategies for community wayfinding. Journal of Applied Gerontology, 1-21. DOI: 10.1177/0733464815581481
Rakıcıoğlu, N. (1999). Özel Grupların Beslenme Durumları: Yaşlılık. Ankara İli Beslenme Alışkanlıkları ve Beslenme Kültürü Sempozyum Bildirileri ve Katolog. s. 167-71, Vekam, Ankara.
Sürücüoğlu, M. S. (1997). Ankara’da Huzurevi ve Güçsüzler Yurdunda Barınan Yaşlıların Beslenme Alışkanlıkları ve Sağlık Durumları Üzerinde Bir Araştırma. Beslenme ve Diyet Dergisi, 26(1);18-24.
Sürücüoğlu, M. S. ve Özçelik, A.Ö. (2004). Yaşlılıkta Beslenme. Yaşlılık: Disiplinler Arası Yaklaşım, Sorunlar, Çözümler. Fersa Matbaacılık. s. 135-160. Ankara.
Tam, C.F., Nguyen, L., Pe, S.S., Hajyan, K., Kevork, S., Davis, R., Peen, G. and Lew, P. (2005). The Effects of Age, Gender, Obesity, Health Habits and Vegetable Consumption Frequency on Hypertension in Elderly Chinese Americans. Nutrition Research, 25:31-43.
TÜİK 2015, İstatistiklerle Yaşlılar(2014), Ankara: Türkiye İstatistik Kurumu Matbaası.
Uçar, F., Erden, G., Ünal, S., Çivitçi, A. B. ve Bulut, A.F. (2003). Kırk Yaş Üzeri Erkeklerde Bazı Kardiyovasküler Risk Faktörlerinin Birbiri İle İlişkisi. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 3(1):37-44.
Uzundikme, F. ve Çakıroğlu, F.P. (2007). Yaşlılıkta Sebze Meyve Tüketimi. Ankara Üniversitesi Basımevi. Ankara.
WHO (2011). Waist Circumference and Waist-Hip Ratio. Report of a
WHO Expert Consultation. Erişim: 6 şubat 2013. http://whqlibdoc.who.int/publications/2011/9789241501491_eng.pdf
Yağcı, N., Can, T., Er, S. ve Koçaker, A. (2003). Yaşlılarda Görülen Üriner Sistem Problemleri ve Yaşam Kalitesine Etkisi. II. Ulusal Yaşlılık Kongresi Bildiriler. Horoz Medya. s. 419-426. Denizli.