ÜNİVERSİTELERDE AKADEMİK PERSONEL VE YÖNETİCİLERİN UNVAN VE CİNSİYETE GÖRE DAĞILIMLARI

Cinsiyet eşitsizliği ya da ayrımcılığı konusundaki tartışmalar iş hayatının her alanında olduğu gibi eğitim alanında da yapılmaktadır. Bu tartışmalarda sık sık dile getirilen eleştirilerden belki de en dikkat çekeni, yönetim görevlerindeki cinsiyet eşitsizliği tartışmasıdır. Bu konuda yapılan araştırmalarda ortaya çıkan genel sonuç, kadınların iş hayatında yer alma oranı ile yönetim görevlerinde bulunma oranı arasında çok büyük fark olmasıdır. Söz konusu araştırmalarda, yönetim görevlerinde kasıtlı bir cinsiyet ayrımcılığının yapılıp yapılmadığı ya da kadınların bu görevlere talip olup olmadığı soruları belirsizliğini korumaktadır. Konunun eğitim alanında ele alındığı bu araştırmada, devlet üniversiteleri ile özel üniversitelerde görev yapmakta olan akademikpersonelin unvan ve cinsiyetlerine göre dağılımları incelenmektedir. Araştırmada, devlet üniversiteleri ve özel üniversiteler arasından seçilen üniversiteler örneğinde, akademik personelin unvan ve cinsiyetlerine göre dağılımları; ayrıca üniversite yönetiminde (rektör, rektör yardımcısı, genel sekreter, senato üyesi, yönetim kurulu üyesi) bulunan akademisyenlerin cinsiyet dağılımları verilmektedir. Bu amaç doğrultusunda, devlet üniversiteleri arasından, kuruluş dönemlerine göre, 1990 yılı öncesi kurulan üniversiteler, 1990-2006 yılları arası kurulan üniversiteler ve 2006 yılından sonra kurulan üniversitelerden 10’ar üniversite (toplam 30 devlet üniversitesi); Özel üniversiteler arasından ise 10 üniversite olmak üzere toplam 40 üniversite seçilmiştir. Gerekli verilere YÖK web sayfası (YÖK Akademik ve Yükseköğretim Bilgi Yönetim Sistemi) ile belirlenen üniversitelerin web sayfalarından ulaşılmıştır. Ulaşılan veriler üzerinde içerik analizi yapılmış, analiz sonuçları araştırmanın amacı doğrultusunda tablolaştırılarak karşılaştırılmış ve yorumlanmıştır.

___

Acuner, S. & Sallan, S. (1993). Türk kamu yönetiminde yönetici kadınlar.Amme İdaresi Dergisi, 26(3), 77-92.

Akgül-Yılmaz, G. (2017). Marmara Üniversitesi’nde kadının yeri.Marmara Üniversitesi Kadın ve Toplumsal Cinsiyet Araştırmaları Dergisi, 1(1),1-15.http://dx.doi.org/10.26695/mukatcad.2017.0.

Appold S. J., Siengthai, S. & Kasarda J.D. (1998). The employment of women managers and professionals in an emerging economy: Gender inequality as an organizational practice, Administrative Science Quarterly, 43(3), 538-565.

Erol M. (2008). Toplumsal cinsiyetin tutumlar üzerindeki etkisi.C. Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 32(2), 199-219.http://ua.gov.tr/docs/default-source/erasmus-etkinlik/2006-_istisare_toplantisi_ozlem_yucel.pdf?sfvrsn=0, Erişim tarihi: 17.02.2019.

İpek, C. & Yarar, S. (2010). Sınıf öğretmeni ve sınıf öğretmeni adaylarının okul yöneticiliğinde cinsiyet ayrımcılığına yönelik tutum ve görüşleri.e-International Journal of Educational Research,1(1), 58-76.

İTÜ (2013). Türk yükseköğretiminde kadın katılımı üzerine bir araştırma, (Edit. Gülsün Sağlamer, Mine G. Tan &Hülya Çağlayan), Türkiye’de Bilim, Mühendislik ve Teknolojide Kadın Akademisyenler Ağı(BMT-KAAĞ) projesi. Cenkler Matbaacılık.

Kocacık, F. & Gökkaya, V. (2005). Türkiye’de çalışan kadınlar ve sorunları.C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi,6(1), 195-219.

Michael J. S. & Idlan Z. (2018). Mind that gap! An investigation of gender imbalance on the governing bodies of UK universities, Studies in Higher Education, 43(4), 719–736.

Örücü, E., Kılıç. R. & Kılıç, T. (2007). Cam tavan sendromu ve kadınların üst düzey yönetici pozisyonuna yükselmelerindeki engeller: Balıkesir örneği.Yönetim ve Ekonomi, 14(2), 117-135.

Özkanlı, Ö. (2010). Türkiye ve Avustralya’da Yükseköğretim Kurumlarında Üst Düzey Kadın Yöneticilerin Durumu.Ankara Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projesi Kesin Raporu.

Parlaktuna, İ. (2010). Türkiye’de cinsiyete dayalı mesleki ayrımcılığın analizi.Ege Akademik Bakış,10(4), 1271-1230.

Sargın, S. (2007). Türkiye’de üniversitelerin gelişim süreci ve bölgesel dağılımı.Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,3(5), 133-150.

Sezer, R. S. (2006). Üsküdar İlçesindeki Okullarda Çalışan Bazı Kadın Yöneticilerin Mesleklerine İlişkin Beklenti ve Sorunları.Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Şentürk, B. (2015).Çokuz ama yokuz: Türkiye'de akademisyen kadınlar üzerine bir analiz.ViraVerita E-Dergi, 2, 1-22.

Tahtalıoğlu, H. (2016), Türkiye’de yükseköğretim kurumlarında cam tavan sendromunun kadınlar üzerindeki etkileri.Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(2), 89-105.

Thompson B. (2007). Working beyond the glass ceiling: Women managers in initial teacher training in England.Gender and Education, 19(3), 339-352.

Tunç, A. (2016). Türk kamu personel yönetiminde yönetici kadınların oranı: Devlet Üniversiteleri açısından bir inceleme.Yasama Dergisi, 2(32),64-80.

URL 1: http://ka-der.org.tr/wp-content/uploads/2017/12/kad%C4%B1n-istatistikleri-2017.pdf, Erişim tarihi: 08.05.2018.

URL 2: http://www.ysk.gov.tr/tr/istatistik/5644, Erişim tarihi: 08.07.2018.

URL 3: http://www.dpb.gov.tr/tr-tr/istatistikler/kamu-personeli-istatistikleri, Erişim tarihi: 08.07.2018.

URL 4: https://databank.worldbank.org/data/source/gender-statistics, Erişim tarihi: 08.07.2018.

URL 5: https://istatistik.yok.gov.tr/, Erişim tarihi: 08.07.2018.

Wirth, L. (2001). Breaking Through the Glass Ceiling: Women in Management. International Labour Office.

Yücel, Ö. (2017). 2006 ve sonrasında kurulan üniversiteler ve Erasmus hareketliliği.2006 Sonrasında Kurulan Yükseköğretim Kurumları İstişare Toplantısı,Munzur Üniversitesi.