TÜRKİYE’DE TÜRK BAYRAĞI ALGISI

Devletlerin ve milletlerin egemenlik simgelerinden en önemlisi millî bayraktır. Millî Mücadele yıllarında bayrak için büyük mücadeleler verilmesinden dolayı Türk milleti için Türk bayrağı millî sembollerin başında gelmektedir. Bütün fertleriyle kenetlenen Türk milleti, bu mücadelede Türk bayrağını yeniden yükseltmeyi başarmıştır. Türkiye, Osmanlı İmparatorluğunun ardından kurulmasından sonra millî bayrağını devam ettirmiştir. Ayrıca Türkiye Cumhuriyeti'nin ulus devlet anlayışı da bayrağa verilen önemi artırmıştır. Türkiye'de bayrağa verilen önem devlet ve millette bayrak hassasiyetini beraberinde getirmiştir. Devlet, Türk bayrağını korumak ve kullanımını kolaylaştırmak için bayrak kanunları ve nizammaneler çıkarmıştır. Türk Ceza Kanunu'na bayrağa saygısızlık yapan kişiler için yaptırımlar eklemiştir. Türk bayrağına saygısızlık yapanlar bu kanun ve nizamnameler gereği cezalandırılmaktadırlar. Türk kamuoyu da yapılan saldırıları yakından takip etmiş, bunlara büyük tepkiler göstermiştir. Aynı zamanda devleti de bayrağa saygısızlık yapanların kanuni takibini yapması için harekete geçirmiştir. Bu çalışmada Türkiye'de kuruluşundan günümüze kadar Türk bayrağı algısı ve bu algıda ne gibi değişiklikler olduğu arşiv vesikaları, devrin gazeteleri gibi ana kaynaklara göre ortaya konmaya çalışılacaktır

Turkish Flag Perception at Turkey

The national flag is the most important symbol of sovereignty of states and nations. The Turkish Flag is one of the national symbols for the Turkish Nation because they fought for independence at the National Struggle years (1919-1922). The engagement with all members of the Turkish Nation gave the oportunityto re-raise the Turkish flag at the National Struggle. Although Turkey was inherited from the Ottoman Empire; the State continued the national flag of the Ottoman Empire. The nation-state concept of the Turkish Republic also increased the importance of the flag. Importance given to the flag at Turkey brought the sensitivity flag at the State and the nation. The State made flag laws and regulations to protect and facilitate the use of the Turkish flag. The State added the sanctions to the Turkish Criminal Code for people who desecrated to the flag. People, who disrespect to the flag, punish according to these laws and regulations. Turkish public opinion closely follows the attacks and has shown great reactions to these attacks. At the same time the Turkish public opinion urges the State to make the legal proceedings of the people who disrespect the flag. In this study, Turkish flag perception and the changes that occurred in this perception from establishment of Turkey, until now will be enlightened according to the main sources such as the archival documents, the newspapers of the period.

___

  • ATASE, İSH, 1802/21/21-19.
  • ATASE, İSH, 1525/52.
  • BCA, 180.09/7.44/6, lef.1-4.
  • BCA, 180.9.00/7/44/4, lef. 1, 5-6.
  • BCA, 30.10.00/194/326/3, lef .1-3.
  • BCA, 30.10.00/247.671/24, lef:1-2.
  • BCA, 30.10.00/39/244/14, lef.1-4.
  • BCA, 30.10.00/41/262/5, lef. 1-4.
  • BCA, 30.10.00/44/283/3, lef. 4.
  • BCA, 30.11.1.0/331/43/18, lef. 3.
  • BCA, 30.18.1.2/77/69/6, lef. 1-5.
  • BCA, 30.18.1.2/88/73/9, lef. 1.
  • BCA, 490.1.00/607/102, lef. 1-2.
  • TBMM Zabıt Ceridesi, Devre: 1, 31. İctima, 10.7.1336, C.2, TBMM Matbaası, Ankara 1961.
  • TBMM Zabıt Ceridesi, Devre: 1, 57. İctima, 2.9.1336, C.3, TBMM Matbaası, Ankara 1981.
  • TBMM Zabıt Ceridesi, Devre: 1, 157. İctima, 26.2.1337, C.8, TBMM Matbaası, Ankara 1954.
  • TBMM Zabıt Ceridesi, Devre: 1, 1. İctima, 1.3.1337, C.9, TBMM Matbaası, Ankara 1958.
  • TBMM Zabıt Ceridesi, Devre: 1, 3. İctima, 5.3.1337, C.10, TBMM Matbaası, Ankara 1958.
  • TBMM Zabıt Ceridesi, Devre: 1, 48. İctima, 9.7.1337, C.11, TBMM Matbaası, Ankara 1958.
  • TBMM Zabıt Ceridesi, Devre: 1, 64. İctima, 23.2.1338, C.17, TBMM Matbaasıi Ankara 1959.
  • TBMM Zabıt Ceridesi, Devre: 1, 8. İctima, 14.3.1338, C.18, TBMM Matbaası, Ankara 1959.
  • TBMM Zabıt Ceridesi, Devre: 1, 77. İctima, 20.7.1338, C.21, TBMM Matbaası, Ankara 1959.
  • TBMM Zabıt Ceridesi, Devre: 1, 153. İctima, 9.12.1338, C.25, TBMM Matbaasıi Ankara 1960.
  • Açıksöz
  • Ankara Üniversitesi SBF Dergisi
  • Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi
  • Babalık
  • Cumhuriyet
  • Çukurova
  • Hâkimiyet-i Millîye
  • HistoryStudies
  • Hürriyet
  • İkdâm
  • İstikbal
  • Küçük Mecmûa
  • Millîyet
  • Peyâm-ı Sabâh
  • Radikal
  • Resmi Ceride
  • Resmi Gazete
  • Satvet-i Millîye
  • Silahlı Kuvvetler Dergisi
  • Son Telgraf
  • Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
  • Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi
  • Vakit
  • Varlık
  • Yeni Adana
  • AKBIYIK, Yaşar;Millî Mücadelede Güney Cephesi Maraş, Atatürk Araştırma Merkezi Yay., Ankara 1999.
  • AYDEMİR, Şevket Süreyya;Tek Adam, C.II, 17.Baskı, Remzi Kitapevi, İstanbul 1999.
  • AYIŞIĞI, Metin “30 Ağustos Zaferi ve İstanbul’daki Yankıları, Tarih ve Toplum Dergisi, C.18, S.105, Eylül 1992, s.46
  • DUYMAZ, Recep; “İstiklal Marşı’mıza Yakından Bakış”, Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, C.4, S.7, Ocak 2014, s.1-40.
  • EŞREF Ruşen; “Alaşehir”, Hâkimiyet-i Millîye, 2 Teşrin-i Evvel/ 2 Ekim 1922, No 623, s.3.
  • HABİB, İsmail (Sevük); “Nasıl Bitecek”, Açıksöz, 26 Ağustos 1338/ 26 Ağustos 1922,No: 564, s.1.
  • KESKİN, Alev; Betül Sayın, “Geçmişten Günümüze Türklerde Bayrak, Sancak ve Fors”, Silahlı Kuvvetler Dergisi, S.415, Ocak 2013, s. 98-103.
  • KÖPRÜLÜ, Mehmet Fuat; “Bayrak Maddesi”, İslam Ansiklopedisi, C.II, Millî Eğitim Bakanlığı Yay., İstanbul 1974.
  • KURTOĞLU, Fevzi;Türk Bayrağı ve Ayyıldız, TTK Yay., Ankara 1992.
  • MAHMUD, Kâşgarlı;DivânuLugâti’t Türk, Haz.AhmetB.Ercilasun, Ziyat Akkoyunlu, Türk Dil Kurumu Yay., Ankara 2014.
  • OĞUZCAN, Lütfi;Millî Mücadelede Güney Bölgesinde Bayrak ve Bayrak Özlemi, Mersin 1966.
  • ÖGEL Bahaeddin; Türk Kültür Tarihine Giriş, Kültür Bakanlığı Yay., C.6, Ankara 1991.
  • PAKALIN, Mehmet Zeki; Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, C. 1, 3. Baskı, M.E.B. Yay., İstanbul 1983.
  • REŞAT, Ekrem; “İstanbul Nümayişi”, Babalık, 14 Eylül 1338/14 Eylül 1922, No: 991, s.1.
  • SEVİNÇ, Murat; “Türkiye’de Bayrağa Saygısızlık Konusu”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, C.62, S.2,, Ankara 2007, s.197-221.
  • SOYSAL, Mahmut Enes; “Tarihsel Süreçte Bayrak ve Sancaklarımız, Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, S.42, Erzurum 2010, s.209-239.
  • Türkçe Sözlük, 10. Baskı, Türk Dil Kurum Yay. Ankara 2005, s. 227.
  • UZGEL, İlhan; “Bozkurt-Lotus Davası”, Türk Dış Politikası, C.1. Ed. Baskın Oran, İletişim Yay., s.278.
  • ÜÇÜNCÜ, Uğur; ”Atatürk’ün Cenaze Merasimi Sırasında Türkiye’de Yapılan Matem Törenleri, Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, C.8,S.1, Yaz 2013, s.79-103.
  • ÜÇÜNCÜ, Uğur; ”Halit Paşa Olayı ve Yankıları”, HistoryStudies, C.4, S.1, Yaz 2013, s.547-571.
  • ÜÇÜNCÜ, Uğur; BABACAN, Hasan; “Türk Basınına Göre Cumhuriyet’in İlk Yıllarında Meşrutiyet Kutlamaları”, HistoryStudies, C.2, S.2,Temmuz 2010, s. 411-436.
  • YALÇIN, Durmuş; v.d.,Türkiye Cumhuriyeti Tarihi I, Atatürk Araştırma Merkezi Yay., Ankara 2008.
  • ZÜHTÜ, Abdullah; “Mülkler Eyledi İnşa-i Felekte Tak-ı Zafer”, Peyam-ı Sabah, 13 Eylül 1338/13 Eylül 1922, Peyam No: 1355, Sabah No:11785, s. 1
  • http://arsiv.ntv.com.tr/news/118205.asp, 03.06.2015.
  • http://www.ceza-bb.adalet.gov.tr/mevzuat/765.htm, 03.06.2015.
  • http://www.cnnturk.com/haber/turkiye/bayrak-indirilmesine-erdogandancok-sert-tepki, 1.6.2015.
  • http://www.yenimesaj.com.tr/?artikel,12011276/, 03.04.2015.
  • http://www.ysk.gov.tr/ysk/Haberler/2014CB-Kesin-416_d_Genel.pdf, 10.6.2015.
  • http://www.ysk.gov.tr/ysk/Haberler/2015MV-GeciciSecimSonuclari.pdf, 11.6.2015.