TÜRKÇE ÖĞRETMENİ ADAYLARININ ETKİLİ İLETİŞİM BECERİLERİ İLE İLETİŞİM KAYGILARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Bu araştırma ile Türkçe öğretmeni adaylarının etkili iletişim ve iletişim kaygısı düzeyleri hakkında durum tespiti yapılması amaçlanmaktadır. Araştırmanın başka bir amacı ise Türkçe öğretmeni adaylarının etkili iletişim ve iletişim kaygısı düzeyleri ile bazı bağımsız değişkenler arasında ilişki olup olmadığını ortaya çıkarmaktır. Araştırmada betimleyici, ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini 2020-2021 eğitim öğretim yılı güz döneminde devlet üniversitelerinde öğrenim gören 194 Türkçe öğretmeni adayı oluşturmaktadır. Araştırma verilerinin elde edilmesinde Kişisel Bilgi Formu, Etkili İletişim Becerileri Ölçeği, İletişim Kaygısı Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS programından yararlanılmıştır. Araştırmanın bulguları şunlardır: Türkçe öğretmeni adayları yüksek etkili iletişim düzeyine ve orta düzey iletişim kaygısına sahiptir. Türkçe öğretmeni adaylarının iletişim kaygıları arttıkça etkili iletişim düzeyleri azalmaktadır. Kadın Türkçe öğretmeni adaylarının etkili iletişim düzeyleri, erkek Türkçe öğretmeni adaylarına göre daha yüksektir. Sosyal ve sportif etkinliklere katılan Türkçe öğretmeni adaylarının katılmayanlara göre iletişim kaygısı düzeyleri düşük, etkili iletişim düzeyleri ise yüksektir. Türkçe öğretmeni adaylarının etkili iletişim becerilerinin arttırılması ve iletişim kaygılarının azaltılması için çalışmalar yapılması önerilmektedir.

An Analysis of the Correlation Between Candidate Turkish Teachers’ Effective Communication Skills and Their Level of Communication Apprehension

By examining the candidate Turkish teachers’ effective communication skills and their level of communication apprehension, this research aims to detect if there is any correlation between some independent variables and their effective communication skills as well as their level of communication apprehension. A correlational research method was employed with the sample of 194 candidate Turkish teachers studying in the state universities during the fall of the academic years, 2020-2021. To obtain the data, Personal Information File, The Effective Communication Skills Scale, and The Communication Apprehension Scale were used, and the data were analyzed by utilizing the SPSS program. The candidate Turkish teachers have displayed a high level of effective communication skills and a medium level of communication apprehension. The higher is the candidate teachers’ level of communication apprehension, the lower is their level of effective communication skills. Another finding of the research is that the female candidates’ level of effective communication skills is higher than the males. The candidate Turkish teachers who attend a sporting event or club have displayed a lower level of communication apprehension, and consequently, their level of communication skills is higher. To develop the candidate teachers’ communication skills as well as to decrease their level of communication apprehension, some suggestions have been offered in the research.

PDF

___

Acar, V. (2009). Öğretmen Adaylarının İletişim Becerileri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Aksungur, G. (2018). Türkçe Öğretmenlerinin Sınıf İçi Etkili İletişim Becerileri Algılarının İncelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Baykara Pehlivan, K. (2005). Öğretmen adaylarının iletişim becerisi algıları üzerine bir çalışma. İlköğretim-Online, 4(2), 17-23.
Bayram, L. (2013). Düzenli Spor Yapmanın Islahevlerindeki Çocuk ve Gençlerin Sosyal Uyum ve İletişim Becerileri Üzerindeki Etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Bozkurt Bulut, N. (2004). İlköğretim sınıf öğretmenlerinin iletişim becerilerine ilişkin algılarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(4), 443-452.
Buluş, M., Atan, A. & Erten Sarıkaya, H. (2017). Etkili iletişim becerileri: bir kavramsal çerçeve önerisi ve ölçek geliştirme çalışması. International Online Journal of Educational Sciences, 9(2), 575 - 590. https://doi.org/10. 15345/iojes.2017.02.020
Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal Bilimler için Veri Analizi El Kitabı (11. Baskı). Pegem Akademi.
Canary D. J. & Brian H. S. (1987). Appropriateness and effectiveness perceptions of conflict strategies. Human Communication Research, 14(1), 83- 118. https://doi.org/10.1111/j.1468-2958.1987.tb00123.x
Cihangir Çankaya, Z. (2011). Kişilerarası İletişimde Dinleme Becerisi. Nobel Yayın Dağıtım.
Creswell, J. W. (2019). Eğitim Araştırmaları: Nicel ve Nitel Araştırmanın Planlanması, Yürütülmesi ve Değerlendirilmesi (çev. H. Ekşi). Edam.
Cüceloğlu, D. (2002). İletişim Donanımları. Remzi Kitabevi.
Cüceloğlu, D. (2019). İnsan İnsana. Remzi Kitabevi.
Çakmak, V. (2014). İletişim Kaygısının Sosyal Medya Kullanımı Üzerine Olan Etkisi: Üniversite Öğrencileri Üzerine Örnek Olay İncelemesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
Çakmak, V. (2018). İletişim Kaygısı ve Sosyal Medya. 02: Eğitim Yayınevi.
Çamlıyer H. & Çamlıyer, H. (1997). Eğitim Bütünlüğü İçinde Çocuk Hareket Eğitimi ve Oyun. Can Ofset.
Çetinkaya, Z. (2011). Türkçe öğretmen adaylarının iletişim becerilerine ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(2), 567-576.
Demirbay, U. (2010). İletişim modelleri., U. Demirbay (Ed.), Etkili iletişim içinde s. 45-73. Pegem Akademi.
Dilekmen, M., Başçı, Z. & Bektaş, F. (2008). Eğitim fakültesi öğrencilerinin iletişim becerileri. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(2), 231-242.
Dökmen, Ü. (1998). Sanatta ve Günlük Yaşamda İletişim Çatışmaları ve Empati. Sistem Yayıncılık.
Dökmen, Ü. (2015). Sanatta ve Günlük Yaşamda İletişim Çatışmaları ve Empati. Remzi Kitapevi.
DuBrin, A. J. (2005). Fundamentals of Organizational Behavior. (3rd edn.). South-Western, Thomson.
Durukan, E. & Maden, S. (2010). Türkçe öğretmenlerinin iletişim becerileri üzerine bir araştırma. Sosyal Bilgiler Araştırmaları Dergisi, (1)1, 59-74.
Elgünler, T. & Fener, T. (2011). İletişimin kalitesini etkileyen engeller ve bu engellerin giderilmesi. The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication,1(1), 35-39.
Gencer, Z. T. (2018). Sosyal medya kullanımının iletişim kaygısı bağlamında değerlendirilmesi. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 11(2), 21-34. https://doi.org/10.18094/josc.412915
Gökçe, O. (2006). İletişim Bilimi / İnsan İlişkilerinin Anatomisi (1. Baskı). Siyasal Kitabevi.
Gülbahçe, Ö. (2010). K. K. Eğitim Fakültesi öğrencilerinin iletişim becerilerinin incelenmesi. Atatürk Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 12(2), 12- 22.
Günay, K. (2003). Sınıf Yönetiminde Öğretmenlerin Iletişim Becerilerinin Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Gürüz, D. & Temel Eğinli, A. (2008). İletişim Becerileri. Nobel Yayın Dağıtım.
Gürüz, D. & Temel Eğinli, A. (2014). Kişilerarası İletişim (7. Baskı). Nobel Yayıncılık.
Işık, Y. (2014). İletişim Hayat Kurtarır. Sis Yayıncılık.
Kadakal, A. & Alver, B. (2017). Üniversite iletişim becerilerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi. International Journal of Eurasian Education and Culture, 2(2), 1-20.
Karadağ, E. (2010). Eğitim bilimleri doktora tezlerinde kullanılan araştırma modelleri: nitelik düzeyleri ve analitik hata tipleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 16(1), 49-71.
Kaya, A. (2011). Kişilerarası İlişkiler ve Etkili İletişim. (3. Baskı). PegemA Akademi.
Kıran, S. (2008). Okulöncesi Dönemi Çocuklarına Yönelik Hazırlanan Masal ve Öykü Kitaplarında Geçen İletişim Engelleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Korkut, F. (2005). Yetişkinlere yönelik iletişim becerileri eğitimi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,(28)28, 143-149.
Köseler, A. (2006). Lise Öğrencilerinde İletişim Kaygısı. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Küçükaslan, N. (2014). Etkili İletişim Teknikleri. Ekin Kitabevi Yayınları.
Liu, D. & Tan, X. (2019). Incorporating social events into school curriculum: How it relates to student growth. Educational Planning, 26(1), 43-50.
McCroskey, J.C. & Beatty, M.J. (1998). Communication Apprehension. J.C. McCroskey, J.A. Daly, M.M. Martin, & M.J. Beatty, (Eds.), Communication and Personality, (pp. 215-231). Cresskill, Hampton Press.
Milli, M. S. & Yağcı, U. (2017). Öğretmen adaylarının iletişim becerilerinin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17 (1), 286- 298.
Nacar, F. S. & Tümkaya, S. (2011). Sınıf öğretmenlerinin iletişim ve kişilerarası problem çözme becerilerinin incelenmesi. İlköğretim Online, 10(2), 493- 511.
Ocak, G. & Erşen, Z. B. (2015). Öğretmen adaylarının iletişim becerileri algılarının incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (33)33, 1-19.
Oskay, Ü. (2014). İletişimin Abc’si. İnkılap Yayınevi.
Önder, A. (2003). Ailede İletişim: Konuşarak ve Dinleyerek Anlaşalım. Morpa Kültür ve Yayınları.
Özer, D. (2011). Etkili İletişim Becerilerinin Sosyal Ortama Uyum Sağlamadaki İşlevi: Fırat Üniversitesi Uygulaması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Özkan, M. (2010). İnsan, İletişim ve Dil (3. Baskı). Akademik Kitaplar.
Öztürk, R. (2019). İlköğretim Dönemindeki Çocuklarla Etkili İletişim Yolları Üzerine Bir Analiz. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Sezgin, S. (2019). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının İşbirlikli Öğrenmeye Yönelik Tutumlari ile Etkili İletişim Becerileri Arasındaki İlişki. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Sinan, S. (2019). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarinin İşbirlikli Öğrenmeye Yönelik Tutumları ile Etkili İletişim Becerileri Arasındaki İlişki. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Şara, P. & Güney, Ü. (2015) Sınıf ve branş öğretmenlerinin iletişim becerileri düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi: Eşme ilçesi örneği. 2015 USOS Özel sayı 13210. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 195-205.
Tavşancıl, E. (2006). Tutumların Ölçülmesi ve Spss ile Veri Analizi. Nobel Yayın Dağıtım.
Tunçeli, H. İ. (2013). Öğretmen adaylarının iletişim becerileri ile öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Sakarya örneği). Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 3(3), 51-58.
Tutar, H. & Yılmaz, M. K. (2005). Genel İletişim Kavramlar ve Modeller (6. Baskı). Seçkin Yayıncılık.
Tutar, H., Yılmaz, M. K., & Eroğlu, Ö. (2012). Genel ve Teknik Iletişim. Seçkin Yayıncılık.
Uzuntaş, A. (2013). Etkili iletişim: anlatabilmek ve anlayabilmek. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(1), 11-30.
Yetişkin, G. (2016). Ergenlerde İletişim Becerileri ve Utangaçlık Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.