TÜRKÇE ÖĞRETMENİ ADAYLARININ EĞİTİMDE MİZAH KULLANIMINA İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ
Bu araştırmanın amacı, öğretmen adaylarının eğitimde mizah kullanımına yönelik görüşlerini belirlemektir. Araştırmada betimsel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmaya 2017-2018 eğitim ve öğretim yılının güz döneminde Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı’nda öğrenim gören 221 öğretmen adayı katılmıştır. Bu araştırmada, Türkçe öğretmeni adaylarının Türkçe derslerinde mizah kullanımına yönelik görüşlerini belirlemek üzere "Eğitimde Mizahın Kullanımına Yönelik Tutum Ölçeği" kullanılmıştır. Araştırma verilerinin analizinde SPSS programı kullanılmıştır. Araştırmanın verileri, betimsel istatistik, bağımsız gruplar t-testi, tek yönlü ANOVA testi yoluyla analiz edilmiştir. Araştırmaya katılan Türkçe öğretmeni adayları, mizahın eğitimde gerekli olduğunu, dil ve öğretime etkisinin olumlu olduğunu, sınıf düzeninin sağlanması konusunda olumsuz yönünün olmadığını düşünmektedirler. Türkçe öğretmeni adaylarının mizah kullanımıyla ilgili görüşleriyle yaş, cinsiyet, ekonomik durum, yaşanılan yer arasında anlamlı bir farklılık bulunamamıştır. Türkçe öğretmeni adaylarının mizah kullanımıyla ilgili görüşleriyle sınıf değişkeni arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur.
Opinions of Pre-Service Turkish Teacher on The Use of Humor in Education
The purpose of this research is to determine the opinions of pre-service teachers for the use of humor in the educational context. Descriptive scanning model was used in the study. 221 pre service Turkish teacher participated the research who educated Çanakkale Onsekiz Mart University Department of Turkish Language Education, in the fall semester of the 2017-2018 academic year. In this study, "Attitude Scale for the Use of Humor in Education" was used to determine the opinions of the pre-service Turkish teacher regarding the use of humor in Turkish lessons. SPSS program was used in the analysis of research data. The data of the study were analyzed by descriptive statistics, independent groups t-test, one-way ANOVA test. At the end of the research, the opinions of the pre-service Turkish teacher about the use of humor in education have been determined. Pre-service Turkish teacher think that humor is necessary in education, that the effect of language and teaching is positive, and that there is no negative aspect in the provision of classroom instruction. There was no significant difference between age, gender, economic situation and place of living in the opinions of pre-service Turkish teacher regarding their use of humor. There was a meaningful difference between the classroom changer and the opinions of pre-service Turkish teacher regarding the use of humor.
___
- Abel, M. H. ve Maxwell, A. (2002). Humor and affective consequences of a
stressful task. Journal of Social and Clinical Psychology. 21. 165-190.
- Altunkara, S.(2013). Ekoloji konusunda geliştirilen kavram karikatürlerinin
kavramsal anlamaya etkisinin araştırılması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Dokuz
Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Ortaöğretim Fen ve Matematik Alanlar
Eğitimi Anabilim Dalı. İzmir
- Avşar, V. (2008). Öğretmen adaylarının mizah tarzları ve cinsiyet rolleri ilişkisi.
Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi. İstanbul.
- Aydın, İ. S. (2006). Türkçe derslerinde mizah kullanımının öğrenci tutum ve
başarısına etkisi (İzmir ilköğretim 8. sınıf örnekleminde). Yayımlanmamış doktora tezi.
Dokuz Eylül Üniversitesi. İzmir.
- Balta, E. E (2016) Eğitimde mizahın kullanımına ilişkin öğretmen tutumları.
Elementary Education Online, 15(4) .
- Bergson, H. (1996). Gülme (Çev. Y. Avunç). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Berk, R. (2001). The active ingredients in humor: psycho physiological benefits
and risks for older adults. Educational Gerontology. 27. 323-339.
- Chabeli, M. (2008). Humor: A pedagogical tool to promote learning. Curationis.
31(3). 51-59.
- Cornett, C. E. (1986). Learning through laughter: Humor in the classroom. Phi
Delta Kappa Educational Foundation.
- Çayır, C. ve Emhan, A. (2017). Mizah becerisi, politik algı, kişilerarası çatışma
ve dindarlık düzeyi arasındaki ilişkinin analizi: Eğitim sektöründe bir uygulama. Avrasya
Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi. 3(1). s. 52-73.
- Çelik, E. (2006). Fizik öğretiminde bilgisayar destekli mizahın öğrenci
başarısına ve tutumuna etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara Üniversitesi.
Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
- Çelik, B. (2014). Dokuzuncu sınıf bilgi ve iletişim teknolojisi dersinde mizah ve
kavram karikatürü kullanımının öğrenci başarısı, tutumu, kaygısı ve kalıcılığa etkisi.
Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı. Aydın.
- Deckers, L. ve Ruch, W. (1992). The situational humor response questionnaire
(SHRQ) as a test of ‘sense of humor’: A validity study in the field of humor
appereciation.” Personality and Individual Differences. 10(13), 1149-1152.
- Devellioğlu, F. (1993). Osmanlıca-Türkçe Sözlük. Ankara.
- Durmaz, B. (2007). Yapılandırıcı fen öğretiminde kavram karikatürlerinin
öğrencilerin başarısı ve duyuşsal özelliklerine etkisi (Muğla ili merkez ilçe örneği).
Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Muğla Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü
İlköğretim Eğitimi Anabilim Dalı. Muğla.
- Durualp, E. (2006). İlköğretimde sosyal bilgiler öğretiminde karikatür
kullanımı. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri
Enstitüsü. Ankara. Türkiye.
- Işık, N. ve Kolçak, S. (1953). Eğitim ve öğretimde mizahtan faydalanma yolları.
İzmir: Endüstri Basım ve Yayımevi.
- Kaplan, R. M. ve Pascoe, G. C. (1977). Humorous lectures and humorous
examples: Some effects upon comprehension and retention. Journal of Educational
Psychology. 69(1), 61.
- Karahisar, T. (2015). Basılı mizahtan paylaşılan mizaha doğru dönüşüm:
İnternette mizah. The Turkish Online Journal of Design. Art and Communication. 5(1),
76-90.
- Karasar, N. (2006). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Kaya, S. (2011). Bir öğretim stratejisi olarak sanat eğitiminde mizahın
kullanımına yönelik öğretmen ve öğrenci görüşleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi.
Gazi Üniversitesi. Ankara.
- Kılıç-Özün, S. (2010). Hayat bilgisi öğretiminde kavram karikatürü
yaklaşımının öğrenci başarısı ve tutumuna etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi.
Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Programları Ve
Öğretim Anabilim Dalı.
- Kortantamer, T. (2004). Osmanlı dönemi Türk mizah anlayışı. Eski Türk
edebiyatı makaleler içinde (s. 132-170). Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
Loomans. D. ve Kolberg, K. (2002). The laughing classroom. California: New
World Library.
- Nesin, A. (2001). Cumhuriyet dönemi Türk mizahı (Haz. Turgut Çeviker).
İstanbul: Adam Yayınları.
- Oruç, Ş. (2007). Sosyal bilgiler öğretiminde mizah. Yayımlanmamış doktora
tezi. Gazi Üniversitesi. Ankara.
- Öz, F. ve Hiçdurmaz, D. (2010). Stresle başetmede önemli bir yol: Mizahın
kullanımı. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 1(13):83- 88.
- Özalp. I. (2006). Karikatür tekniğinin fen ve çevre eğitiminde kullanılabilirliği
üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Celal Bayar Üniversitesi Fen
Bilimleri Enstitüsü. Manisa.
- Özbay, Y., Palancı, M., Kandemir, M. ve Çakır, O. (2012). Üniversite
öğrencilerinin öznel iyi oluşlarının duygusal düzenleme. Mizah, sosyal özyeterlik ve
başaçıkma davranışları ile yordanması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 10(2).
- Özden, H. Ö. (2011). İletişim araçlarının Türk ahlak anlayışı açısından
değerlendirilmesi. Atatürk İletişim Dergisi. 1(2), 141-158.
- Özdemir, N. (2008). Sanal mizah. S. Tural (Başkan). Edebiyat bilimi sorunları
ve çözümleri içinde (s. 1277-1301). 38. ICANAS (Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika
Çalışmaları Kongresi). Ankara/Türkiye.
- Özenç, S. (1998). Algılanan anne-baba tutumlarının durumluk mizah tepki
düzeyine etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi.
- Özkan, H. İ. (2008). Öğretmen ve öğrencideki mizah anlayışının sınıf
atmosferine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi. Konya.
- Özüredi, Ö. (2009). Kavram karikatürlerinin ilköğretim 7. Sınıf fen ve teknoloji
dersi, İnsan ve çevre ünitesinde yer alan “besin zinciri” konusunda öğrenci başarısı
üzerindeki etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Celal Bayar Üniversitesi Fen
Bilimleri Enstitüsü. Manisa.
- Pala, İ. (1995). Ansiklopedik divân şiiri sözlüğü. İstanbul: Ötüken Neşriyat.
- Pilancı, H. (1998). Çağdaş eğitimde halk edebiyatının kullanılması. Eskişehir:
Anadolu Üniversitesi Yayınları.
- Recepoğlu, E. (2011). Öğretmen algılarına göre okul müdürlerinin mizah
tarzları ile öğretim liderliği davranışları ve okulun örgütsel sağlığı arasındaki ilişki.
Yayımlanmamış doktora tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
- Savaş, S. (2009). İlköğretim 7. sınıf Türkçe derslerinde mizah kullanımının
öğrenci tutum ve başarısına etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Zonguldak
Karaelmas Üniversitesi. Zonguldak.
- Savaş, S. (2014) İlköğretim 7. sınıf Türkçe derslerinde mizah kullanımının derse
yönelik öğrenci tutumuna etkisi. Ana Dili Eğitimi Dergisi. 2(1). 73-88.
- Saltuk, S. (2006). Üniversite öğrencilerinin mizah tarzları. Yayımlanmamış
yüksek lisans tezi. Hacettepe Üniversitesi. Ankara.
- Sidekli, S., Er, H., Yavaşer, R. ve Aydın. E. (2014). Sosyal bilgiler öğretiminde
alternatif bir yöntem: Karikatür. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 2(2), 151-
163.
- TDK. (2005). Türkçe sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Topuz, S. (1995). The relationships among popularity, sense of humor and
academic achievement. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Orta Doğu Teknik
Üniversitesi. Ankara.
- Traş, Z., Arslan, C. ve Mentiş Taş, A. (2011). Öğretmen adaylarında mizah
tarzları, problem çözme ve benlik saygısının incelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri
Dergisi. 8(2). 716-732.
- Yardımcı, İ. (2010). Mizah kavramı ve sanattaki yeri. Uşak Üniversitesi Sosyal
Bilimler Dergisi. 3(2), 1-41
- Yerlikaya, E. E. (2003). Mizah tarzları ölçeğinin uyarlama çalışması.
Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Çukurova Üniversitesi. Adana.
- Yerlikaya, E. E. (2009). Üniversite öğrencilerinin mizah tarzları ile algılanan
stres, kaygı ve depresyon düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış
doktora tezi. Çukurova Üniversitesi. Adana.
- Yılmaz, K. (2011). Okul yöneticilerinin mizah tarzlarının çeşitli değişkenler
açısından incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 12(1), s. 31-44.
- Yılmaz, T. (2013). Kavram karikatürleriyle desteklenmiş bilimsel hikâyelerin
öğrencilerin akademik başarıları, tutumları ve motivasyonları üzerine etkisi.
Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Celal Bayar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
Manisa.
- Yolcu, H. (2013). Fen öğretiminde kavram karikatürleri tekniğinin
yapılandırmacı öğrenme ortamında kullanılmasının ilköğretim 7. sınıf öğrencilerinin
başarı, tutum ve mantıksal düşünme yeteneklerine etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans
tezi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Hatay.