ÖĞRETMENLERİN EPİSTEMOLOJİK İNANÇLARI İLE ÖLÇMEDEĞERLENDİRME UYGULAMALARININ TÜRK EĞİTİM SİSTEMİ BAĞLAMINDA İNCELENMESİ
Araştırmanın amacı, öğretmenlerin epistemolojik inançları ile öğretim sürecindeuyguladıkları ölçme ve değerlendirme yöntemleri arasındaki ilişkiyi belirlemektir.İlişkisel desende yürütülen araştırmanın evrenini, Diyarbakır, Elazığ, Malatya veŞanlıurfa illerindeki liselerde görev yapan öğretmenler oluşturmaktadır. Araştırmanınörneklemini ise, evrenden oransız küme örnekleme ile belirlenmiş 819 öğretmenoluşturmaktadır. Araştırmanın verileri Epistemolojik İnanç Bilgi Formu ve BilimselEpistemolojik İnançlar Ölçeği ile toplanmıştır. Araştırma verileri betimsel ve çıkarımsalistatistiki yöntemlerle analiz edilmiştir. Araştırmada lise öğretmenlerinin büyükçoğunluğunun, ders işlerken ve sınama durumları için soru hazırlarken konu içeriğindeyer alan bilgilerin doğasını dikkate aldıkları belirlenmiştir. Öğretmenlerin Otorite veDoğruluk alt boyutunda gelişmemiş, geleneksel; Bilgi Üretme Süreci, Akıl Yürütme veBilginin Değişirliği boyutlarında gelişmiş, çağdaş ve Bilginin Kaynağı alt boyutunda ortadüzey, karma epistemolojik inanca sahip oldukları belirlenirken, Bilimsel Epistemolojikİnançlar Ölçeğinin geneli itibarıyla öğretmenlerin orta, karma epistemolojik inanca sahipoldukları belirlenmiştir. Ayrıca araştırmada öğretmenlerin epistemolojik inanç düzeylerinin, “Bilginin Kaynağı” alt boyutunda uyguladıkları geleneksel ölçme vedeğerlendirme yöntemlerini yordadığı belirlenmiştir.
Investigation of Teachers’ Epistemological Beliefs and Measurement- Evaluation Practices in the Context of Turkish Education System
The purpose of the present study was to determine the relation between the epistemological beliefs of teachers and the measurement and evaluation methods they use during the teaching process. The universe of the research conducted in a correlational pattern consists of teachers working in high schools in Diyarbakır, Elazığ, Malatya and Şanlıurfa provinces. The sample of the study is composed of 819 teachers determined from the universe by disproportionate cluster sampling. The data of the study were collected with the Epistemological Belief Information Form and the Scientific Epistemological Beliefs Scale. The data of the research were analyzed by descriptive and inferential statistical methods. In the research, it has been determined that the majority of high school teachers take into account the nature of the information included in the subject while preparing lessons and preparing questions for their test situations. The teachers are not developed under the Authority and Accuracy sub-dimension, they are traditional; While it was determined that they had advanced, contemporary and medium-level, mixed epistemological beliefs in Knowledge Generation Process, Reasoning and Variability of Knowledge dimensions, teachers were found to have medium, mixed epistemological beliefs in general. In addition, it was determined in the study that the epistemological belief levels of teachers predicted the traditional assessment and evaluation methods they applied in the "Source of Information" sub-dimension.
___
- Acat, M. B., Tüken, G. & Karadağ, E. (2010). Bilimsel epistemolojik inançlar ölçeği: Türk kültürüne uyarlama, dil geçerliği ve faktör yapısının incelenmesi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 7(4), 67-89.
- Akyıldız, S. (2018). Lise öğretmenlerinin epistemolojik inançları ile öğretme öğrenme anlayışları arasındaki ilişkiler. Millî Eğitim Dergisi, 42(217), 77- 96.
- Altunoğlu, B. D. & Atav, E. (2005). Daha etkili bir biyoloji öğretimi için öğretmen beklentileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 19-28.
- Arslan, S. & Özpınar, İ. (2008). Öğretmen nitelikleri: İlköğretim programlarının beklentileri ve eğitim fakültelerinin kazandırdıkları. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 2(1), 38-63.
- Aslan, D. & Aydın, H. (2016). Yapılandırmacı öğretim kuramın felsefi paradigmaları: Bir derleme çalışması. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 56-71.
- Aydın, H. (2007). Felsefi Temelleri Işığında Yapılandırmacılık. Nobel. Bedel, E. F. & Çakır, M. (2013). Okulöncesi ve biyoloji öğretmen adaylarında bilişüstü farkındalık ve epistemolojik inançların incelenmesi. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 37, 84-98.
- Brownlee, J. (2001). Epistemological beliefs in pre-service teacher education students. Higher Education Research and Development, 20(3), 281-291. Büyükdüvenci, S. (2001). Eğitim Felsefesine Giriş. Siyasal.
- Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2016). Eğitimde Bilimsel Araştırma Yöntemleri (21. Baskı). Pegem.
- Carter, G. & Norwood, K.S. (1997). The relationship between teacher and student beliefs about mathematics. School Science and Mathematics, 97(2), 62-67.
- Chan, K., & Elliott, R. G. (2004). Epistemological beliefs across cultures: Critique and analysis of beliefs structure studies. Educational Psychology, 24(2), 133-140.
- Cronbach, L.J. (1990). Essentials of Psychological Testing. Harper CoIIins.
- Cutting, J.C. (2010). SPSS: Descriptive statistics. http://psychology .illinoisstate. edu/jccutti/, Erişim tarihi: 04.01.2020.
- Czerniak, C. M., & Lumpe, A. T. (1996). Relationship between teacher beliefs and science education reform. Journal of Science Teacher Education, 7(4), 247-266.
- Çakmak, Z., Bulut, B. & Taşkıran, C. (2016). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının eğitim inançlarına yönelik görüşlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(Özel Sayı II), 1190-1205.
- Çepni, S. (2015). Performansların değerlendirilmesi. E.Karip (Ed.), Ölçme ve Değerlendirme içinde (s.233-292). Pegem.
- Demir, M.K. (2012). İlköğretim bölümü öğretmen adaylarının epistemolojik inançlarının incelenmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(2), 343-358.
- Demirel, Ö. (2012). Eğitimde Program Geliştirme. Pegem.
- Demirel, Ö. & Kaya, Z. (2006). Eğitim Bilimine Giriş. Pegem.
- Deryakulu, D. (2004a). Epistemolojik inançlar. Y. Kuzgun & D. Deryakulu (Eds.), Eğitimde Bireysel Farklılıklar içinde (s.259-287). Nobel.
- Deryakulu, D. (2004b). Üniversite öğrencilerinin öğrenme ve ders çalışma stratejileri ile epistemolojik inançları arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 10(38), 230-249.
- Deryakulu, D. & Büyüköztürk, Ş. (2005). Epistemolojik inanç ölçeğinin faktör yapısının yeniden incelenmesi: cinsiyet ve öğrenim görülen program türüne göre epistemolojik inançların karşılaştırılması. Eğitim Araştırmaları, 5(18), 57-70.
- Duell, O. K. & Schommer-Aikins, M. (2001). Measures of people’s beliefs about knowledge and learning. Educational Psychology Rewiew, 13(4), 419-449.
- Ekinci, N. & Tican, C. (2017). Sınıf öğretmenlerin epistemolojik inançları ve düşünme becerilerinin öğretimine yönelik sınıf içi uygulamaları. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(3), 1747-1773.
- Öğretmenlerin Epistemolojik İnançları İle Ölçme-Değerlendirme Uygulamalarının Türk Eğitim Sistemi Bağlamında İncelenmesi
- Enman, M., & Lupart, J. (2000). Talented female students’ resistance to science: An exploratory study of post-secondary achievement motivation, persistence, and epistemological characteristics. Psychological Review, 11(2), 161-178.
- Erdamar, G. & Alpan, G. (2015). Öğretmen adaylarının epistemolojik inançlarının ve problem çözme yeteneklerinin gelişimi: Boylamsal bir çalışma. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 13(2), 77-91.
- Erdem, M. & Kocadere, S. A. (2015). Yapılandırmacı öğrenme inanç ölçeğinin geliştirilmesi. İlköğretim Online, 14(4), 1260-1275.
- Erden, M. (1998). Öğretmenlik Mesleğine Giriş. Alkım.
- Eren, A. (2006). Üniversite Öğrencilerinin Genel ve Alan-Odaklı Epistemolojik İnançlarının İncelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Eroğlu, S. E. & Güven, S. (2006). Üniversite öğrencilerinin epistemolojik inançlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16, 295-312.
- Ertürk, S. (2005). Yapılandırmacı Öğrenme Kuramında Ölçme ve Değerlendirme Yaklaşımları. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Fraenkel, J. R., Wallen, N. E. & Hyun, H. H. (2011). How to Design and Evaluate Research in Education. McGraw-Hill.
- Guenon, R. (1991). Modern Dünyanın Bunalımı (N. Avcı, Çev.). Ağaç.
- Hıdıroğlu, Ö.Y. (2016). Etkili Okul Yöneticisinin Epistemolojik İnançları Ve Bu İnançların Öğretmenlerin Mesleki Performanslarına Etkisine İlişkin Öğretmen Algıları. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Hofer, B. K. & Pintrich, P. R. (1997). The development of epistemological theories: Beliefs about knowledge and knowing and their relation to learning. Rewiew Educational Research, 67(1), 88-140.
- İçen, M., İlğan, A. & Göker, H. (2013). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının epistemolojik inançlarının analizi. Anadolu Eğitim Liderliği ve Öğretim Dergisi, 1(2), 2-11.
- Kabaran, G. G., Altıntaş, S., Kabaran, H. & Sidekli, S. (2016). Analitik ve holistik düşünen sınıf öğretmeni adaylarının kullandıkları okuduğunu anlama stratejileri. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(1), 37-57.
- Kanadlı, S. & Akay, C. (2019). Schommer’in epistemolojik inançlar modelinin cinsiyet ve akademik başarı açısından incelenmesi: Bir meta-analizi çalışması. Education and Science, 44(198), 389-411.
- Karasar, N. (2016). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Nobel.
- Karhan, İ. (2007). İlköğretim Okullarında Görev Yapan Öğretmenlerin Epistemolojik İnançlarının Demografik Özelliklerine ve Bilgi Teknolojilerini Kullanma Durumlarına Göre İncelenmesi. Yayınlanmamış doktora tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Koç, S. & Memduhoğlu, H. B. (2017). Öğretmen adaylarının epistemolojik inançları: Bir karma yöntem çalışma. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 16(60), 119-134.
- Kösemen, S. (2012). Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programına Yönelik Öğretmen Görüşlerinin Epistemolojik İnançlar Bağlamında Değerlendirilmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Murat, A. & Erten, H. (2018). Fen bilgisi öğretmenlerinin epistemolojik inançlarının çeşitli değişkenlere göre değerlendirilmesi. Turkish Journal of Educational Studies, 5(2), 38-63.
- Ocak, G. (2010). Yapılandırmacı öğrenme uygulamalarına yönelik öğretmen tutumları. Gazi University Journal of Gazi Educational Faculty, 30(3), 835-857.
- Öngen, D. (2003). Epistemolojik inançlar ile problem çözme stratejileri arasındaki ilişkiler: Eğitim fakültesi öğrencileri üzerinde bir çalışma. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 3(13), 155-163.
- Özbaşı, D. (2009). Sınıf Öğretmenleri için Öğrenci Başarısını Ölçme ve Değerlendirme ile İlgili Yeterlik Göstergelerinin ve Bunlara İlişkin Algılarının İncelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Özdemir, İ. (2013). İlköğretim İkinci Kademe Öğretmenlerinin Epistemolojik İnançları İle Yapılandırmacı Yaklaşıma Yönelik Tutumları Arasındaki İlişki. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Sadıç, A. & Çam, A. (2015). 8. sınıf öğrencilerinin epistemolojik inançları ile PISA başarıları ve fen ve teknoloji okuryazarlığı. Bilgisayar ve Eğitim Araştırmaları Dergisi, 3(5), 18-49.
- Schommer, M. (1990). Effects of beliefs about the nature of knowledge on comprehension. Journal of Educational Psychology, 82(3), 498-504. Semerci, Ç. (2015). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. E.Karip (Ed.), Ölçme ve Değerlendirme içinde (s.1-15). Pegem.
- Sinatra, G.M. & Kardash, C.M. (2004). Teacher candidates’ epistemological beliefs, dispositions, and views on teaching as persuasion. Contemporary Educational Psychology, 29(4), 483-498.
- Sirem, Ö., Sarıoğlu, S. & Adıgüzel, A. (2018. Öğretmenlerin öğrenci başarısını ölçme yöntemlerine ilişkin görüşleri. Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 6(2), 82-95.
- Somel, A. (2016). Post-Pozitivist paradigmalar. Beykoz Akademi Dergisi, 2(2), 33-45.
- Sönmez, V. (1991). Eğitim Felsefesi. Adım.
- Strobel, J., Cernusca, D., & Jonassen, D.H. (2004). Different majors-different epistemological beliefs? Academic Exchange Quarterly, 22(3), 208-211.
- Şimşek, N. (2004). Yapılandırmacı öğrenme ve öğretime eleştirel bir yaklaşım. Eğitim, Bilim ve Uygulama, 3(5), 115-139.
- Tekbıyık, A. (2014). İlişkisel Araştırma Yöntemi. (Ed. M. Metin). Kuramdan uygulamaya eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri içinde (99-114). Pegem.
- Terzi, Ç. (2011). Türk eğitim sistemi’nde okulların örgüt ve yönetim yapısı ile yapılandırmacı eğitim yaklaşımı arasındaki ilişkinin çözümlenmesi. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 1(1), 75-82.
- Tozlu, N. (2012). Eğitim Felsefesi. Altın Kalem.
- Tunca, N., Şahin, S. A. & Oğuz, A. (2015). Öğretmenlerin eğitim inançları ile meslekî değerleri arasındaki ilişki. Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 5(1), 11-47.
- Yenice, N., Tunç, G. A. & Yavaşoğlu, N. (2018). Ortaöğretim öğrencilerinin bilimsel epistemolojik inançlarının incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 45, 132-152.
- Yılmaz, K., Altınkurt, Y. & Çokluk, Ö. (2011). Eğitim inançları ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(1), 335-350.