ÖĞRETMENLERİN DUYGU YÖNETİM BECERİLERİ İLE OKULUN DUYGUSAL İKLİMİ ARASINDAKİ İLİŞKİ

Duygular, düşünen, sosyal bir varlık olan insanın bulunduğu her alanda hakim vedavranışlar üzerinde oldukça etkili olan dürtülerdir. Duyguların insan eğitimi üzerindeşekillenen okullardaki etkisi, bu etkinin istenilen seviyeye getirilerek eğitim-öğretimekatkıda bulunulması önem oluşturmaktadır. Bu çalışmanın amacı, öğretmen görüşlerinegöre duygu yönetim becerileri ile okullardaki duygusal iklim arasındaki ilişkiyibelirlemektir. Araştırmanın örneklemini, 2018-2019 eğitim-öğretim yılında Elazığ ilmerkezinde bulunan ilkokul ve ortaokullarda görev yapan öğretmenler oluşturmaktadır.Araştırma, ilişkisel tarama deseninde yürütülmüştür. Elde edilen sonuçlara göre,öğretmenlerin duygu yönetim becerileri ile okulların duygusal iklimi arasında zayıfdüzeyde anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. En yüksek düzeydeki ilişkinin duygusalyorgunluk ve öfke yönetimi arasında olduğu; en düşük düzeydeki ilişkinin ise empati veolumsuz bedensel tepkileri kontrol edebilme arasında olduğu belirlenmiştir. Eğitimöğretime olumlu duyguların aktarılabilmesi açısından öğretmenlerin, gerek teori alanında gerek ise pratikte duygu yönetimi konusunda eğitimler almaları önem arz etmektedir.Ayrıca duygusal açından pozitif bir şekilde düzenlenecek olan okul ortamının,öğretmenler ve dolayısıyla eğitim-öğretim üzerinde olumlu etkilerde bulunacağısöylenebilir.

___

Adler, A. (2003). Yaşama Sanatı. (S. Koçak, Çev.). Doruk Yayımcılık.

Albrecht, K. (2006). Sosyal Zekâ. Timaş Yayınları.

Alkan, H. B. (2007). İlköğretim Öğretmenlerinin İstenmeyen Davranışlarla Baş Etme Yöntemleri Ve Okulda Şiddet. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Niğde Üniversitesi.

Andersen, R. J., Evans, I. M. & Harvey, S. T. (2012). Insider views of the emotional climate of the classroom: What New Zealand children tell us about their teachers' feelings. Journal of Research in Childhood Education, 26(2), 199-220.

Balcı, A. (2010). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntem Teknik ve İlkeler (8. Baskı). Pegem Akademi Yayıncılık.

Barutçugil, İ. (2004). Organizasyonlarda Duyguların Yönetimi (2. Baskı). Kariyer Yayıncılık.

Basım, N. H., Beğenirbaş, M. & Yalçın, R. (2013). Effects of teacher personalities on emotional exhaustion: Mediating role of emotional labor. Educational Sciences: Theory & Practice, 13(3), 1488-1496.

Beğenirbaş, M. ve Basım, H. N. (2013). Duygusal emekte bazı demografik değişkenlerin rolü: Görgül bir araştırma. Çankaya University Journal Of Humanities and Social Sciences, 10(1), 45–57.

Bentler, P. M. (1980). Multivariate analysis with latent variables: Causal modeling. Annual Review of Psychology, 31(1), 419-456.

Brotheridge, C. M. & Lee, R. T. (2008). Introduction: The emotions of managing: An introduction to the special issue. Journal of Managerial Psychology, 23(2), 108-117.

Browne, M. W. ve Cudeck, R. (1993). Alternativeways of assessing model fit. K. A. Bollen ve J. S. Long (Yay. haz.). Testing Structural Equation Models içinde (s. 136-162). Sage.

Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2014). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (16. Baskı). Pegem Akademi Yayıncılık.

Ceyhan, C. (2002). Yönetsel ve Organizasyonel Açıdan Koçluk Yaklaşımı ve bir Uygulama. Yayımlanmamış doktora tezi, Uludağ Üniversitesi.

Child, D. (2006). The essentials of factor analysis. A&C Black.

Cüceloğlu, D. (2005). Başarıya Götüren Aile. Remzi Yayınevi.

Çeçen, A. R. (2006). Duyguları yönetme becerileri ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(26), 101-113.

Çeşitçioğlu, M. (2003). Kaliteli İnsan. Alfa Yayınları.

Çoruk, A. & Akçay, R. C. (2012). Yönetim süreçleri açısından yöneticilerin duygu yönetimi davranışları ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 81-94.

Çoruk, A. (2016). İdari personelin duygusal iklime yönelik algıları (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi örneği). Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 8(1), 1-17.

Devasheesh, P. B. & Theresa, M. G. (2009). Emotional labour demands, wages and gender: A within-person, between-jobs study. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 82, 683–707.

Dökmen, Ü. (2004). Evrenle Uzlaşma Sürecinde Var Olmak, Gelişmek, Uzlaşmak (3. Baskı). Kariyer Yayıncılık.

Fineman, S. (1993). Organizations as emotional arenas. S. Fineman (Yay. haz.). Emotion in Organizations içinde (s. 9-35). Sage Publications.

Fineman, S. (Ed.). (2000). Emotion in Organizations (2nd ed). Sage.

Fischer, K. W., Shaver, P. R. & Carnochan, P. (1990). How emotions develop and how they organise development. Cogniton and Emotion, 4(2).

Fischer, A. H. & Manstead, A. S. (2008). Functions of emotion from an organizational perspective. N. M. Ashkenasy, & C. L. Cooper in, Research Companion to Emotion in Organizations (s. 605-616). Elgar.

Goldenberg, A., Saguy, T. & Halperin, E. (2014). How group-based emotions are shaped by collective emotions: Evidence for emotional transfer and emotional burden. Journal of Personality and Social Psychology, 107(4), 581–596.

Goleman, D. (2007). Duygusal Zekâ. (B. S. Yüksel, Çev.). Varlık Yayınları.

Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., Anderson, R. E. ve Tatham, R. L. (1998). Multivariate data analysis (5th Edition). Prentice hall.

Hareli, S., Rafaeli, A. & Parkinson, B. (2008). Emotions as social entities: interpersonal functions and effects of emotion in organizations. Ashkanasy, N. ve Cooper, C. L. (Eds). Research Companion to Emotion in Organizations (pp. 349-359). Elgar.

Härtel, C. E., Ashkanasy, N. M. & Zerbe, W. J. (2005). What an emotions perspective of organizational behavior offers. Hartel, C. E., Zerbe, W. J., ve Ashkanasy, N. M. (Eds). Emotions in Organizational Behavior (pp. 359-367). Lawrence Elbaum Associates Inc.

Härtel, C. E., Gough, H., & Härtel, G. F. (2008). Work-group emotional climate, emotion management skills, and service attitudes and performance. Asia Pacific Journal of Human Resources, 46(1), 21-37.

Hochschild, A. R. (2012). The Managed Heart: The Commercialization of Human Feeling (Updated with a new preface) (3th Edition). University of California Press.

Karasar, N. (2014). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Nobel Yayın Dağıtım.

Kalaycı, Ş. (2014). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri (6. baskı). Asil Yayıncılık.

Kadan, G. & Aral, N. (2018). Kaynaştırma uygulamasını yürüten öğretmenlerin duygusal emek ve tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Çocuk ve Gelişim Dergisi, 1(1), 15-29.

Langelier, C. A. (2006). Duygu Yönetimi Beceri Çalışma Kitabı. (M. Bilgin ve R. Çeçen, Çev.). Pegem Yayıncılık.

Meirovich, G. (2012). Creating a favorable emotional climate in the classroom. The International Journal of Management Education, 10, 169–177.

Morris, J. A. & Feldman, D. C. (1996). The dimensions, antecedents and consequences of emotional labor. Academy of Management Review, 21(4), 986-1010.

Nunnally, J. C. (1994). Psychometric theory (3. baskı). New York: McGraw-Hill.

Özçelik, H., Langton, N. & Aldrich, H. (2008). Doing well and doing good. The relationship between leadership practices that facilitate a positive emotional climate and organizational performance. Journal of Managerial Psychology, 23(2), 186-203.

Özgün, A. (2015). Duygusal Emek Davranışının İş Stresi Üzerindeki Etkisi: Eğitim Sektöründe bir Uygulama. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi.

Öztay, F. E. (2006). Eğitim Örgütlerinde İnsan Kaynakları Yönetimi ile Oluşturulmuş Kurum Kültürünün Öğretmen Motivasyonuna Etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Yeditepe Üniversitesi.

Öztürk, E. (2012). İlköğretim Kurumlarında Çalışan Öğretmenlerin Öfke Nedenleri ve Öfke Kontrol Yönetimleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Fırat Üniversitesi.

Pattinson, C. L., Staton, S. L., Smith, S. S., Sinclair, D. M., & Thorpe, K. J. (2014). Emotional climate and behavioral management during sleep time in early childhood education settings. Early Childhood Research Quarterly, 29(4), 660-668.

Payne, R. L. & Cooper, C. L. (Eds.). (2001). Emotion at Work: Theory, Research and Applications for Management. Wiley.

Polatkan, N. N. (2016). Ortaokul Öğretmenlerinin Duygusal Emek Davranışları ile İş Doyumları Arasındaki İlişki. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Adnan Menderes Üniversitesi.

Raykov, T. ve Marcoulides, G. A. (2006). On multilevel model reliability estimation from the perspective of structural equation modeling. Structural Equation Modeling, 13, 130-141.

Rinchen, S. (2014). A Study of the Emotional Climate of a Science Education Class for Preservice Theachers in Bhutan. Yayımlanmamış doktora Tezi, Queensland University of Technology, Faculty of Education.

Raver, C. C., Jones, S. M., Li-Grining, C. P., Metzger, M., Champion, K. M., & Sardin, L. (2008). Improving preschool classroom processes: Preliminary findings from a randomized trial implemented in Head Start settings. Early childhood research quarterly, 23(1), 10-26.

Sekman, M. (2006). Kişisel Ataleti Yenmek. Alfa Yayıncılık.

Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri: temel kavramlar ve örnek uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları, 3(6), 74-79.

Tavşancıl, E. (2002). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Nobel Yayıncılık.

Tetik, S. & Akkaya, B. (2018). Üniversite gençlerinin duygu yönetimi becerileri üzerine bir araştırma. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 7(4), 99-121.

Tran, V. (1998). The role of the emotional climate in learning organisations. The Learning Organization, 5(2), 99-103.

Ülger, İ. (2018). Acil Serviste Çalışan Hemşirelerin Duygu Yükleri ve Duygu Yönetim Becerilerinin Belirlenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Hasan Kalyoncu Üniversitesi.

Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. Baskı). Seçkin.