ÖĞRETMENLERİN 21. YÜZYIL ÖĞRETİM BECERİLERİNİN YANSITICI DÜŞÜNMEYİ UYGULAMA BECERİLERİNİ YORDAMA GÜCÜ
Bu araştırmanın amacı öğretmenlerin 21. yüzyıl öğretim becerilerinin, yansıtıcı düşünmeyi uygulama becerilerini ne düzeyde yordadığını incelemektir. Bu amaçla araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Çalışmanın örneklemini 2018-2019 öğretim yılında Afyonkarahisar il merkezinde okul öncesi, ilkokul, ortaokul ve lise kademelerinde görev yapan 308 öğretmen oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak Orhan-Göksün (2016) tarafından geliştirilen “21. Yüzyıl Öğreten Becerileri Ölçeği” ve Alp ve Şahin-Taşkın (2010) tarafından geliştirilen “Öğretmenlerin Öğrenme-Öğretme Sürecinde Yansıtıcı Düşünceyi Uygulama Becerileri Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin analizi için ise Pearson moment çarpım korelasyon testi, bağımsız örneklemler t testi, tek yönlü ANOVA ve çoklu doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, öğretmenlerin 21. yüzyıl öğretim becerileri ve yansıtıcı düşünmeyi uygulama becerileri yüksek düzeyde bulunmuştur. Araştırmada ayrıca, öğretmenlerin 21. yüzyıl öğretim becerileri ile yansıtıcı düşünmeyi uygulama becerileri arasında anlamlı ve yüksek düzeyde pozitif yönlü bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Öğretmenlerin 21. yüzyıl öğretim becerileri ve yansıtıcı düşünmeyi uygulama becerileri cinsiyet değişkenine göre anlamlı olarak farklılaşmazken, branş, kıdem ve görev yapılan kademe değişkenlerine göre anlamlı olarak farklılaşmaktadır. Öğretmenlerin 21. yüzyıl öğretim becerilerinin, yansıtıcı düşünmeyi uygulama becerilerini yordamasına dönük regresyon modelinin anlamlı olduğu görülmektedir 21. yüzyıl öğretim becerilerinin bu beş alt boyutu, birlikte, öğretmenlerin yansıtıcı düşünmeyi uygulama becerilerindeki değişimin %66’sını açıklamaktadır. Yönetimsel becerinin öğretmenlerin yansıtıcı düşünmeyi uygulama becerilerini yordayan en önemli değişken olduğu görülmektedir.
The Predictive Power of Teachers’ 21st Century Teaching Skills on Applying Reflective Thinking Skills
The aim of this study is to examine the extent to which teachers' 21st century teaching skills predict their ability to apply reflective thinking. For this purpose, correlational survey method was used in the research. The sample of the study consisted of 308 teachers working in pre-school, primary, secondary and high school levels in Afyonkarahisar city center in 2018-2018 academic year. “21st Century Teacher Skills Scale” developed by Orhan-Göksün (2016) and “Teachers' Skills of Applying Reflective Thinking in Learning-Teaching Process Scale” developed by Alp and Şahin-Taşkın (2010) were used as data collection tools. For analysis of the data, Pearson moment product correlation test, independent samples t test, one-way ANOVA and multiple linear regression analysis were used. According to the results, 21st century teaching skills and applying reflective thinking skills were found to be high. The study also found that there is a significant and highly positive relationship between 21st century teaching skills and applying reflective thinking skills. While 21st century teaching skills and applying reflective thinking skills of teachers do not differ significantly according to gender variable, they differ significantly according to branch, seniority and level variables. It is seen that the regression model for teachers' 21st century teaching skills predicting the application of reflective thinking is meaningful. These five sub-dimensions of 21st century teaching skills, together, explain 66% of the change in teachers' ability to apply reflective thinking. It is seen that management skill is the most important variable predicting teachers' ability to apply reflective thinking.
___
- Alkan, V. & Gözel, E. (2013). Sınıf öğretmeni adaylarının yansıtıcı düşünme becerilerine ilişkin görüşleri. e-Journal of New World Sciences Academy NWSA-Education Sciences, 8(1), 1-12.
- Alp, S. (2007). İlköğretim I. Kademe Öğretmenlerinin Yansıtıcı Düşünce Üzerine Bakış Açıları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.
- Alp, S. & Şahin-Taşkın, Ç. (2008). Eğitimde yansıtıcı düşüncenin önemi ve yansıtıcı düşünceyi geliştirme. Milli Eğitim Dergisi, 178, 311-320.
- Alp, S. & Şahin-Taşkın, Ç. (2010). Sınıf öğretmenlerinin öğrenme-öğretme sürecinde yansıtıcı düşünceyi uygulamaları hakkındaki düşünceleri. Milli Eğitim, 188, 99-108.
- Alp, S. & Şahin-Taşkın, Ç. (2012). Eleştirel düşünme ve problem çözme: Öğretmenlerinin yansıtıcı düşünceyi uygulamaları. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 134-146.
- Anagün, S. Ş., Atalay, N., Kılıç, Z. & Yaşar, S. (2016). Öğretmen adaylarına yönelik 21. yüzyıl becerileri yeterlilik algıları ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. PAU Eğitim Fakültesi Dergisi, 40, 160- 175.
- Aydın, M. & Çelik, T. (2013). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının yansıtıcı düşünme becerilerinin bazı değişkenler acısından incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34, 169-181.
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (11. Baskı). Pegem akademi.
- Can, A. (2019). SPSS ile Bilimsel Araştırma Sürecinde Nicel Veri Analizi (8. baskı). Pegem Akademi yayıncılık.
- Collwill, J. & Gallagher, C. (2007). Developing a Curriculum for the twenty-first century: The experiences of England and Northern Ireland. Prospects, 37, 411-425.
- Çalık, T. & Sezgin, F. (2005). Küreselleşme, bilgi toplumu ve eğitim. Kastamonu Eğitim Dergisi, 13(1), 55-66.
- Çiğdem, H. & Kurt A. A. (2012). Yansıtıcı düşünme ölçeğinin Türkçeye uyarlanması. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(2), 475- 493.
- Demiralp, D. (2010). İlköğretim I. Kademe Programlarının Öğrencilerin Yansıtıcı Düşünmelerini Geliştirmeye Etkisine Yönelik Öğretmen Görüşleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Fırat Üniversitesi.
- Demiralp, D. & Kazu, H. (2012). İlköğretim birinci kademe programlarının öğrencilerin yansıtıcı düşünmelerini geliştirmedeki katkısına yönelik öğretmen görüşleri. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 2(2), 29-38.
- Demirel, Ö. (2003). Eğitimde Program Geliştirme. Pegem A yayıncılık.
- Dewey, J. (1910). How We Think. Heath & Co., publishers.
- Doğan-Dolapçıoğlu, S. (2007). Sınıf Öğretmenlerinin Yansıtıcı Düşünme Düzeylerinin Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi.
- Duban, N. & Yanpar-Yelken, T. (2010). Öğretmen adaylarının yansıtıcı düşünme eğilimleri ve yansıtıcı öğretmen özellikleriyle ilgili görüşleri. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(2), 343-360.
- Durdukoca, F. & Demir, M. (2012). İlköğretim öğretmenlerin bazı değişkenlere göre yansıtıcı düşünme düzeyleri ve düşüncelerindeki öğretmen niteliklerinin yansıtıcı öğretmen niteliklerine uygunluğu. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(20), 357-374.
- Eğmir, E. (2019). Öğretmen eğitiminde yansıtıcı düşünme uygulamalarına ilişkin Türkiye’de yapılmış çalışmaların analizi. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 194-212.
- Eğmir, E. & Ocak, G. (2018). Eleştirel düşünme becerisi öğretim programı tasarısının öğrencilerin yansıtıcı düşünme becerilerine etkisi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi - Journal of Theoretical Educational Science, 11(3), 431-456.
- Erdoğan, F. & Şengül, S. (2014). İlköğretim matematik öğretmeni adaylarının yansıtıcı düşünme düzeylerinin incelenmesi. Asya Öğretim Dergisi (Asian Journal of Instruction), 2(1), 18-30.
- Ergüven, S. (2011). Öğretmenlerin Yansıtıcı Düşünme Becerilerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Niğde Üniversitesi.
- Ersözlü, Z. N. & Kazu, H. (2011). İlköğretim beşinci sınıf sosyal bilgiler dersinde uygulanan yansıtıcı düşünmeyi geliştirme etkinliklerinin akademik başarıya etkisi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(1), 141- 159.
- Eryılmaz, S. & Uluyol, Ç. (2015). 21. yüzyıl becerileri ışığında FATİH projesi değerlendirmesi. GEFAD / GUJGEF, 35(2), 209-229.
- Evin-Gencel, İ. ve Güzel-Candan, D. (2014). Öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimleri ve yansıtıcı düşünme düzeylerinin incelenmesi. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 4(8), 55- 68.
- Fichtner, (2005). Reflective learning - Problems and Questions Concerning a Current Contextualization of the Vygotskian Approach. In (Eds.) Hoffmann, M. H.G., Lenhard, J. and Seeger, F. Activity and Sign Grounding Mathematics Education (179-190). Springer.
- Gedik, H., Akhan, N. E. & Kılıçoğlu, G. (2014). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının yansıtıcı düşünme eğilimleri. Mediterranean Journal of Humanities, 4(2), 113-130.
- Gülpınar, A. (2005). Beyin/zihin temelli öğrenme ilkeleri ve eğitimde yapılandırmacı modeller. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 5(2), 271-306.
- Gültekin, M. (2014). Dünyada ve Türkiye’de ilköğretim programlarındaki yönelimler. İlköğretim Online, 13(3), 726-745.
- Günbayı, İ. (2006). İstendik Davranışları Destekleyen Bir Sınıf Yapısı Oluşturma: Öğrenen Sınıf Yapısı Oluşturma. (M. Yalçınkaya ve İ. Günbayı, Ed), Sınıf yönetimi. Lisans.
- Gündoğar, A. (2006). 2005-2006 Yılında Değişen İlköğretim Programının Uygulanma Durumu (Adıyaman İli Örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Fırat Üniversitesi.
- Güney, K. (2008). Mikro-Yansıtıcı Öğretim Yönteminin Öğretmen Adaylarının Sunu Performansı ve Yansıtıcı Düşünmesine Etkisi. Yayımlanmamış doktora lisans tezi, Fırat Üniversitesi.
- Günüç, S., Odabaşı, F. & Kuzu, A. (2013). 21. yüzyıl öğrenci özelliklerinin öğretmen adayları tarafından tanımlanması: Bir Twitter uygulaması. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 9(4), 436-455.
- Gürültü, E., Aslan, M. & Alcı B. (2018). İlköğretim öğretmenlerinin yeterliliklerinin 21. yüzyıl becerileri ışığında incelenmesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(71), 543-560.
- Hasırcı, Ö. & Sadık, F. (2011). Sınıf öğretmenlerinin yansıtıcı düşünme eğilimlerinin incelenmesi. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(2), 195-210.
- Hesapçıoğlu, M. (2001). Postmodern / Küresel Toplumda Eğitim, Okul ve İnsan Hakları. O. Oğuz, A. Oktay ve H. Ayhan, (Ed.). 21. Yüzyılda Eğitim ve Türk Eğitim Sistemi içinde s. 39-80. Serdar eğitim araştırma yayıncılık Ltd. Şti.
- Kalkay İ. (2013). 6. – 7. ve 8. Sınıf Öğretim Programlarının Yansıtıcı Düşünme Becerilerini Kazandırma Düzeyine İlişkin Öğretmen Görüşleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Balıkesir Üniversitesi.
- Karadağ, M. (2010). Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Yansıtıcı Düşünme Düzeylerinin İncelenmesi (Şanlıurfa İli Örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi.
- Karadeniz, A. (2006) Liselerde Eleştirel Düşünme Eğitimi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi.
- Karasar, N. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemi (18. Baskı). Nobel yayın dağıtım.
- Kazu, İ. Y. & Yenen, E. T. (2014). Öğretmen yetiştirmede yeni bir yaklaşım: Klinik uygulama. İlköğretim Online, 13(3), 796-805.
- Keskinkılıç-Yumuşak, G. (2015). Öğretmen adaylarının yansıtıcı düşünme eğilimleri ve mesleğe yönelik tutumları. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 466-481.
- Kılınç, H. H. (2010). İlköğretim Birinci ve İkinci Kademe Öğretmenlerinin Yansıtıcı Düşünme Eğilimleri (Elazığ İli Örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Fırat Üniversitesi.
- Kızılkaya, G. & Aşkar, P. (2009). Problem çözmeye yönelik yansıtıcı düşünme becerisi ölçeğinin geliştirilmesi. Eğitim ve Bilim, 34(154), 82-92.
- Kozikoğlu ve Altunova, (2018). Öğretmen adaylarının 21. yüzyıl becerilerine ilişkin öz-yeterlik algılarının yaşam boyu öğrenme eğilimlerini yordama gücü. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 8(3), 522-531.
- Köstekçi, E. (2016). Öğretmen Adaylarının Girişimcilik Özellikleri İle Yansıtıcı Düşünme Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Bartın Üniversitesi.
- Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2006). İlköğretim Türkçe dersi öğretim programı ve kılavuzu (6. 7. 8. sınıflar). MEB yayınları.
- Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2008). Öğretmen yeterlikleri: Öğretmenlik mesleği genel ve özel alan yeterlikleri. Devlet kitapları.
- Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2009). İlköğretim matematik dersi 6-8. sınıflar öğretim programı ve kılavuzu. MEB yayınevi.
- Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2017). Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlikler. Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü. https://oygm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_12/11115355_YYRET MENLYK_MESLEYY_GENEL_YETERLYKLERY.pdf
- Norton, J. L. (1997). Locus control and reflective thinking in preservice teachers. Education Chula Vista, 117(3), 401-410.
- Orhan-Göksün, D. (2016). Öğretmen Adaylarının 21. yy. Öğrenen Becerileri ve 21. yy. Öğreten Becerileri Arasındaki İlişki. Yayımlanmamış doktora lisans tezi, Anadolu Üniversitesi.
- Orhan-Göksün, D. & Aşkım-Kurt, A. (2017). Öğretmen adaylarının 21. yy. öğrenen becerileri kullanımları ve 21. yy. öğreten becerileri kullanımları arasındaki ilişki. Eğitim ve Bilim, 42(190), 107-130.
- Partnership for 21st Century Skills. (2010). 21st Century Readiness for Every Student: A Policymaker’s Guide. www.p21.org, Erişim tarihi: 20.03.2019.
- Pettersson, T., Postholm, M. B., Flem, A. & Gudmundsdottir, S. (2004). The classroom as a stage and teacher’s role. Teaching and Teacher Education, 20, 589-605.
- Sanders, W. L. & Rivers, J. C. (1996). Cumulative and residual effects of teachers on future student academic achievement. Araştırma ilerleme raporu. https://www.heartland.org/_template-assets/documents/publications/3048. pdf, Erişim tarihi: 23.03.2019.
- Saygılı, G. & Tehneldere, S. (2014). Eğitim çalışanlarının yansıtıcı düşünme becerilerinin çeşitli değişkenler açısından incelemesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(11), 192-202.
- Sayın, Z. & Seferoğlu, S. S. (2016). Yeni bir 21. Yüzyıl Becerisi Olarak Kodlama Eğitimi ve Kodlamanın Eğitim Politikalarına Etkisi. XVIII. Akademik Bilişim Konferansı (AB16), 3-5 Şubat 2016.
- Shaw, A. (2008). What is 21st century education?. http://www.21stcentury schools.com/, Erişim tarihi: 19.04.2019.
- Sıvacı, S. Y. (2017). Sınıf öğretmeni adaylarının yansıtıcı düşünme becerileri ile zekâ alan profilleri arasındaki ilişki. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 42, 254-271.
- Sing, R. R. (1991). Education for the twenty first century: Asia-Pacific perspectives. UNESCO Principal Regional Office for Asia and the Pacific. Bangkok. http://unesdoc.unesco.org/images/0009/000919/091965E.pdf, Erişim tarihi: 21.04.2019.
- Şahin, A. (2011). Türkçe öğretmeni adaylarının yansıtıcı düşünme eğilimlerinin çeşitli değişkenlere göre değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 10(37), 108-119.
- Taggart G. L. & Wilson, A. P. (2005). Promoting reflective thinking in teachers, 50 action strategies. Second Ed., Corwin press.
- Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı (TTKB). (2017). Müfredatta Yenileme ve Değişiklik Çalışmalarımız Üzerine. http://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_ dosyalar/2017_07/18160003_basin_aciklamasi-program.pdf Erişim tarihi: 05.05.2019.
- Tavşancıl, E. (2006). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi (3. Basım). Nobel yayın dağıtım.
- Tutkun, Ö. F. & Aksoyalp, Y. (2010). 21. yüzyılda öğretmen yetiştirme eğitim programının boyutları. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24, 361-370.
- Tümkaya, S. & Hurioğlu, L. (2013). Öğretim elemanlarının yansıtıcı düşünme eğilimleri. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(1), 243-256.
- Üstün, G. (2011). Sınıf öğretmenlerinin yansıtıcı düşünme eğilimleri ile demokratik tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi.
- Yılmaz, N. (2017). 8. sınıf Türkçe öğretmenleri ve öğrencilerinin yansıtıcı düşünme eğilimlerinin belirlenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, KKTC Yakın Doğu Üniversitesi.