MUŞ ALTINOVA GAZETESİ EKSENİNDE DEMOKRAT PARTİ VE 1960 ASKERÎ DARBE DÖNEMLERİNDE MUŞ’TA MALAZGİRT ZAFERİ KUTLAMALARI

Milliyetçiliğin doğuşuyla birlikte başlayan ulus devlet inşasını sağlamak amacıyla millî duyguların ifade edildiği en önemli sembollerden biri millî bayramlar ve millî günleri anma etkinlikleridir. Osmanlı Devleti’nde milli bayram kavramı çok geç bir tarih olan II. Meşrutiyetin ilanı ile ortaya çıkmış ve II. Meşrutiyet’in ilanı olan 10 Temmuz (23 Temmuz) 1909 yılından itibaren millî bayram olarak kutlanmaya başlanmıştır. Cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren millî bayram ve millî günler kavramı gerçek ifadesini bulmuşsa da Malazgirt Zaferi ile ilgili bir kutlama yapılmamıştır. 26 Ağustos deyince akla yalnızca ve yalnızca Başkumandanlık Meydan Muharebesi, yani Atatürk ve Cumhuriyet’le özdeşleşmiş Büyük Taarruz gelmiştir. Bu zaferin kutlamaları yerel ve ulusal düzeyde yapılmakta olup, dönemin gazetelerinde manşete çıkan haberlerle verilmekteydi. Malazgirt Zaferi ile ilgili etkinliklere ise dönemin gazetelerinde yer verilmediği görülmektedir. Bu sebeple çalışmada Muş’ta 1953 yılından itibaren çıkmaya başlayan Muş Altınova gazetesi örneğinde Malazgirt Zaferi kutlamalarını esas alarak Demokrat Parti ve 1960 Askerî Darbesi dönemlerinde Muş’ta Malazgirt Zaferi kutlama törenlerinin nasıl yapıldığı, yapılan törenlerde hangi programların uygulandığı, tören nutuklarında nelere vurgu yapıldığı gibi konularda gazeteye yansıyanlar doğrultusunda bilgi verilmeye çalışılmıştır.

The Celebrations of Malazgirt Victory at the Times of Democrat Party and 1960 Military Coup in Muş: A Study in the Axis of Local Muş Altinova Newspaper

National festivals or celebrations and activities to commemorate national days have been one of the events or occasions to express national feelings and thoughts since the construction of the nation states that has started after the emergence of nationalism. The concept of ‘national festival’ emerged after the declaration of the constitutionalism second time, which was indeed very late in the period of the Ottoman State. Then the declaration of the second constitutionalism was started to be celebrated from July the 10th (actually it is July the 23rd) as a national festival. The concepts of national days and national festivals gained their real meanings and use in the first years of the republican era, but there was not any celebration of the Malazgirt Victory at those years. When August 26 came to mind, only and only the Commander-in-Chief Battle, the Great Offensive identified with Atatürk and the Republic. Celebrations of this victory were held at the local and national level, and were given in the newspapers of the period with the headlines. It is seen that events related to the Malazgirt Victory were not included in the newspapers of the period. As a result, this paper examines the issues of Muş Altınova Newspaper started to be published in 1953 to find out how celebrations and commemorations of the Malazgirt Victory in the province of Muş was represented in local press at the times of the Democrat Party Government and 1960 military coup. It also aims to specify how those ceremonies conducted, what kind of programmes were carried out, which issues were emphasised in the speeches, and etc. in those celebrations.

___

  • BCA,4901009808004-1.
  • BCA,4901009808004-3.
  • BCA,4901009808004-4.
  • Muş Altınova, 19 Şubat 1953.; 16 Mart 1953.; 28 Ağustos 1953.; 31 Ağustos 1953.; 28 Eylül 1953.; 22 Ocak 1954.; 25 Ocak 1954.; 27 Ağustos 1954.; 31 Ağustos 1955.; 2 Eylül 1955.; 27 Ağustos 1956.; 5 Ekim 1956.; 8 Ekim 1956.; 25 Ağustos 1958.; 27 Ağustos 1958.; 26 Ağustos 1959.; 26 Ağustos 1959.; 28 Ağustos 1959.; 31 Ağustos 1959.; 26 Ağustos 1960.; 27 Ağustos 1960.; 26 Ağustos 1961.; 28 Ağustos 1961.
  • Resmi Gazete, 27 Mayıs 1935, Sayı: 3017.
  • Resmi Gazete, 20 Haziran 1938, Sayı: 3950.
  • Ahmed C. & Mehmed A. (1333). Anadolu Yavrusunun Tarih Kitabı. Dördüncü kitap. Matbaa-i Amire.
  • Gök, S. (2005). 1923-1930 Dönemi Orta öğretim Tarih Dersi Ders Kitapları ve Tarihçilik Anlayışı. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Gürsoy, C. (1959). Malazgirt Meydan Muharebesinin 888’inci Yıldönümü Parlak Bir Merasimle Kutlandı. Muş Altınova, 28 Ağustos.
  • Necib, A. (2011). Milli Bayramımız. Anadolu Mecmuası. Yayına hazırlayan TTK yayınları.
  • Oral, M. (2002). İmparatorluk’tan Ulusal Devlete Türkiye’de Tarih Anlayışı (1908-1937). Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü.
  • Sabuncuoğlu, V. (1953). 1071 Şehitleri için Malazgirt’e Kurulacak Abidenin Temeli Törenle Atıldı. Muş Altınova, 28 Ağustos.
  • Sabuncuoğlu, V. (1953). Türkiye Büyük Millet Meclisi Sayın Azalarından Muş’luların Dileği. Muş Altınova, 21 Aralık.
  • San, S. (1956). Bir İstek. Muş Altınova, 27 Ağustos.
  • Süleyman E. & Ali T. (1929). İlk Mektep Çocuklarına Tarih Dersleri. (4. Sınıf). Amedi Matbaası.
  • Türeli, O. N. (1954). Alparslan Kahramanlık gününün düşündürdükleri. Muş Altınova, 25 Ocak.