MANAVGAT KAZASI’NIN YENİDEN TEŞKİLİ

Osmanlı Devleti, XIX. yüzyıl içerisinde birçok alanda yenilik yapmak zorunda kalmıştır. Bu alanlardan birisi de ülke genelinde bazı idarî değişikliklerin yapılmasıdır. Ülke genelinde yapılan bu değişiklikler, devletin genel mülkî teşkilat yapısını ortaya koyduğu gibi yerel anlamda bir takım değerlendirmeler yapma imkânı da sunmaktadır. Bu çalışmada, Osmanlı Devleti’nin değişim yıllarında ve son dönemlerinde Manavgat’ın idarî durumu ortaya konulmuş, yapılan idari değişikliklere değinilmiştir. Bu çalışma ilesadece Manavgat’ın değil aynı zamanda Manavgat ile ilişkili olan Alanya, İbradı ve Akseki’nin Osmanlı dönemi idarî durumu da ele alınmıştır. Kısaca ifade etmek gerekirse bu çalışmada Tanzimat’tan Cumhuriyet dönemine kadar geçen sürede Manavgat’ın yeniden kaza olma süreci ele alınmıştır. Metin içerisinde ve çalışma sonunda Manavgat’ın geçirmiş olduğu bu süreçhakkında bazı değerlendirmeler yapılmıştır. Manavgat’ın bu değişim dönemi ile ilgili Osmanlı Arşivi’nde farklı fonlarda yer alan vesikalarda detaylı ve önemli bilgiler bulmak mümkündür. Bu vesikalar, yöre halkının, merkezdeki ve taşradaki devlet görevlilerinin konuya bakışını yansıtması bakımından da önemlidir. Arşiv vesikaları yanında bu süreci, devlet ve vilayet salnamelerinden de takip etmek mümkündür. Çalışmanın XIX. ve XX. yüzyıl Manavgat ve yakın çevresinin idari tarihine katkı yapacağı düşünülmektedir.

___

1.Arşiv Kaynakları

1.1.Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi (DOA.) Arşiv Belgeleri:

DH. MKT. 2275/106.

DH. I.UM.EK. 88/15.

DH. I.UM.EK. 90/70.

DH. MKT. 2217/71.

DH. TMIK.S. 30/20.

DH. TMIK.S. 32/44.

DH. TMIK.S. 49/76.

DH. UMVM. 32/21.

DH. İ.UM.EK. 107/2.

DH. SMN. 44/1.

DH. I.UM.EK. 87/07.

DH. UMVM. 61/32.

HRT. h.0604.I. MLU. 7/58.

İ. MMS. 183/32.

MV. 233/199.

MVL. 327/31.

ŞD. 1711/3.

ŞD. 1736/13.

ŞD. 1743/6.

ŞD. 1746/6.

ŞD. 2505/20.

1.2.Devlet Arşivleri Başkanlığı Cumhuriyet Arşivi (DCA) Arşiv Belgeleri:

DCA. 30-11-1-0, 105-22-20, 19.07.1936 tarihli 3012 Sayılı kanun.

1.3.İSAM Kütüphanesi

1.3.1.Vilayet Salnameleri (Salnâme-i Vilayet-i Konya: Konya Vilayet Salnameleri: KVS.)

KVS. 1285 (M.1868),

KVS. 1286 (M.1869),

KVS. 1287 (M.1870),

KVS. 1288 (M.1871),

KVS. 1295 (M.1878),

KVS. 1296 (M.1879),

KVS. 1298 (M.1881),

KVS. 1299 (M.1882),

KVS. 1289 (M.1872),

KVS. 1290 (M.1873),

KVS. 1291 (M.1874),

KVS. 1292 (M.1875),

KVS. 1293 (M.1876),

KVS. 1294 (M.1877),

KVS. 1300 (M.1883),

KVS. 1304 (M.1887),

KVS. 1305 (M.1888),

KVS. 1310 (M.1892),

KVS. 1317 (M.1899),

KVS. 1322 (M.1906),

1.3.2. Devlet Salnameleri (Salnâme-i Devlet-i Aliyye-i Osmaniyye): SDAO

SDAO. 1273 (M.1857),

SDAO. 1274 (M.1858),

SDAO. 1276 (M.1860),

SDAO. 1277 (M.1860-61),

SDAO. 1278 (M.1861),

SDAO. 1279 (M.1862),

SDAO. 1280 (M.1863),

SDAO. 1281 (M.1864),

SDAO. 1282 (M.1865),

SDAO. 1283 (M.1866),

SDAO. 1284 (M.1867),

SDAO. 1285 (M.1868),

SDAO. 1286 (M.1869),

SDAO. 1287 (M.1870),

SDAO. 1288 (M.1871),

SDAO. 1289 (M.1872),

SDAO. 1290 (M.1873),

SDAO. 1291 (M.1874),

SDAO. 1292 (M.1875),

SDAO. 1293 (M.1876),

SDAO. 1294 (M.1877),

SDAO. 1296 (M.1879),

SDAO. 1299 (M.1882),

SDAO. 1302 (M.1885),

SDAO. 1306 (M.1889),

SDAO. 1307 (M.1890),

SDAO. 1312 (M.1895),

SDAO. 1317 (M.1900),

SDAO. 1322 (M.1905),

SDAO. 1328 (M.1912),

SDAO. 1333-1334 (M.1918),

1.3.3.Türkiye Cumhuriyeti Devlet Salnamesi (TCDS.):

TCDS.1925-1926 tarihli, TCDS. 1926-1927 tarihli,

2.Kanunnâme ve Gazeteler

Düstur, Tertip II, Cilt 6, s.296, 14 R.Ahir 1332/ 12 Mart 1914 tarihli Teke Sancağı’nın müstakil livaya tahvili hakkında kanun-i muvakkat.

Düstur, Tertip II, Cilt. 6, s.974, 30 Şaban 1332/24 Temmuz 1914 tarihli Teke Sancağı’nın muhassesât-ı hâzırasıyla müstakillivaya tahvili hakkında kanun.

Takvim-i Vekâyi, 5 Mart 1330 (M.18 Mart 1914), sahife 4, numara: 1760.

Takvim-i Vekâyi, 5 Ağustos 1330 (M.18 Ağustos 1914), sahife 2, numara: 1911.

3.Tetkik Eserler

Akyıldız, Ali, “Şûrâ-yı Devlet”, DİA, C. 39, Ankara 2010, ss.236-239.

Canatar, Mehmet -Baş, Yaşar, “Şura-yı Devlet Teşkilatı ve Tarihi Gelişimi”, Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi (OTAM), Cilt 9, Sayı 9, Ankara 1998, ss.111 -148.

Çadırcı, Musa, Tanzimat Döneminde Anadolu Kentleri’nin Sosyal ve Ekonomik Yapısı, TTK Basımevi, Ankara 1997.

Çelik, Yüksel, “Serasker”, DİA, c. 36, Ankara 2009, ss.547-549.

Gençoğlu, Mustafa, “1864 ve 1871 Vilâyet Nizamnamelerine Göre Osmanlı Taşra İdaresinde Yeniden Yapılanma”, Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(1), Kasım 2017, ss.29-50.

Güçlü, Muhammet, “Müstakil Teke (Antalya) Sancağı’nınKurulması ve İdari Düzenlemeye İlişkin Bir Belge”, Adalya, (II), 1997, ss.289-319.

Güçlü, Muhammet, “Selçuklulardan Cumhuriyet’e Kumluca (Antalya) Bölgesi”, Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, (22), Konya-Güz 2007, ss.219-250.

İpşirli, Mehmet, “Bâbıâli”, DİA, c. 4, Ankara 1991, ss.378-386.

Karaca, Behset, XV. ve XVI. Yüzyıllarda Manavgat Kazası, Fakülte Kitabevi, Isparta 2009.

Karpat, Kemal H., Osmanlı Nüfusu (1830-1914) Demografik ve Sosyal Özellikleri, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul 2003.

Konyalı, İ. Hakkı –Yıldız, Ali, Abideleri ve Kitabeleri ile Manavgat Tarihi, Manavgat Sanayi ve Ticaret Odası Yayınları, Antalya 2010.

Ortaylı, İlber, Tanzimat Devrinde Osmanlı Mahalli İdareleri (1840-1880), Gözden Geçirilmiş 3. Baskı, TTK Yayınları, Ankara 2018.

Ortaylı, İlber, Türkiye Teşkilât ve İdare Tarihi, 3. Baskı, Cedit Neşriyat, Ankara 2008.

Özcan, Abdülkadir, “Redif”, DİA, c. 34, Ankara 2007, s.524-526

.Özkan, Selim Hilmi, “XIX. Yüzyılın İkinci Yarısında Alâiye Sancağının İdarî Yapısı ve Nüfus Durumu”, Türklük Bilimi Araştırmaları (TÜBAR), (XXIX-Bahar) 2011, ss.275-291.

Özkan, Selim Hilmi, Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Gündoğmuş (Kise ve Nağlu Nahiyeleri), Alanya Ticaret ve Sanayi Odası Yayınları, Alanya 2011.

Selekler, Macit, Yarım Asrın Arkasından Antalya’da Kemer, Melli, İbradı ve Serik,yayına Haz. Ali Yıldız –Resul Kaya, (2. Baskı),Kutlu Avcı Ofset, Antalya 2011.

Yörük, Saim, “Osmanlı Döneminde Alâiyye Sancağı’nın İdari Yapısı”, Alanya XII. Tarih Ve Kültür Sempozyumu, Ed. Faruk Nafiz Kocak, Öz Hür Ofset, Konya 2012, ss.270-291.

Yücesoy, Ayşe Aslı, “Şûrây-ı Devlet (1868-1876)”, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Ocak 2017, C. 8, S. 2, 2017, ss.187-215.