İBNU’L-ARABÎ VE TEFSİRİ AHKÂMU’L-KUR’AN

Kur’an-ı Kerim, Allah tarafından insanları doğru yola ve hidayete erdirmek için Hz. Peygamber’e Cebrail vasıtasıyla indirilmişolan mukaddes bir kitaptır. Bu kitap, başta Asr-ı saadet olmak üzere her asırda tefsir edilmiş ve Kur’an-ı Kerim’i ilk tefsir eden de Hz. Peygamber olmuştur.İnsanlığın istifadesi için telif edilen, özellikle Afrika bölgesinde ve Mâlikîler nezdinde yaygınolarak kabul gören, ancak yaşamış olduğumuz coğrafyada pek bilinmeyen Kur’an tefsirlerinden biri de şüphesiz Ebû Bekr İbnu’l-Arabî’nin yazmış olduğu “Ahkâmu’l-Kur’an” tefsiridir. Biz, Mâlikî mezhebinin temel fıkıh kitaplarından biri olarak kabul edilen “Ahkâm’ül-Kur’an” ve müellifi olan İbnu’l-Arabî hakkında bir makale/çalışma yapmak istedik. Makalemizin birinci bölümünde İbnu’l-Arabî’nin ismi, hayatı, yaşadığı dönem, ilmi kişiliği, hocaları, öğrencileri ve eserleri hakkında kısa bir bilgi vermeye çalıştık. İkinci bölümde ise müfessirimizin tefsirini ve tefsirindeki metodunu örneklerle açıklamaya gayret ettik. Böylece, hem coğrafyamızda yaşayan Müslümanların Endülüslü meşhur Mâlikî fakihi İbnu’l-Arabî ve tefsiri Ahkâmu’l-Kur’an hakkında bilgi sahibi olmalarına, hem de bu alanda çalışma yapmak isteyen genç akademisyenlere bir katkı sağlamış olacağız.

PDF

___

Ammâr Tâlibî,Arâü Ebî Bekr el-Arabî el-Kelâmiyye, Cezair, ei-Şeriketü el-Vataniyye li’n-Neşr, 2016.

A‘râb, Saîd, Maa’l-Ķadî Ebî Bekir b. el-Arabî, Beyrut, 1987.

Arık, M. Selim, Ebû Bekr İbnü’l-Arabî ve Sünen Şerhi Ârizatü’l-Ahvezî, Bursa, UÜSBE, 2001.

Baltacı, Ahmet, Ebû Bekr b. el-Arabi’nin Tefsiri ve Tefsirindeki Metodu, Erzurum, Atatürk Üniversitesi İslamî İlimler Fakültesi (Basılmamış doktora tezi),1978.

................... “İbnü’l-Arabî, Ebû Bekir” mad.,Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, c. 20, s.488. Ankara, TDV Yayınları, 1989.

Bedevî, Ahmed Abbas, İbnü’l Arabî el-Mâlikî ve Menhecuhu fî Kitâbihi Ahkâmi’l-Kur’an, Ümmü Derman/Sudan, el-Camiatü’l-Kur’ani’l-Kerim ve’l-Ulûmi’l-İslamiyye, 2005.

Cerrahoğlu, İsmail, Tefsir Tarihi, Ankara, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 1988.

................... Tefsîr Usûlü, Ankara, Elif Ofset Tesisleri, 1979.Çelik, Hüseyin, el-Cessas ve Kitabuhu Ahkâm’ül-Kur’an, Ankara, Sonçağ Yayıncılık San. Tic. Ltd. Şti. 2013.

................... Azm ve Kur’an-ı Kerım’de Ulu’l-Azm Olan Peygamberler,Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, c. 11, say. 59, Ekim 2018.

ed-Dabbî, Buğyetu’l-Mültemis fî Tarih Rical Ehlü’l-Endülüs, 1989.

el-Hamevî, Yakut b. Abdullah el-Hamevî er-Rûmî, Mu’cemü’l-Büldân, Beyrut, Dârü’s-Sâdr, 1993.

İbn Ferhûn, İbrâhîm b. Ali b. Muhammed, ed-Dibâcü’l-Mezheb fi ma’rifeti ‘ayânü ‘ulemaü’l-mezheb,Beyrut, Dâru’l-Kitâbi’l-İlmiyye.

İbnu’l-Arabî,Ebû BekrMuhammed b. Abdillah el-Endelusî el-Mâlikî el-İşbilî, Ahkâmu’l-Kur’an, Beyrut, Dâru’l-Fikr, 2005.

................... Kitabu’l-Kanun, İstanbul, Selim Ağa Kütüphanesi, No: 499, v. 137a.

................... el-Avâsım min’el-Kavasım, Kahire: 1375.

................... Arizâtü’l-Ahvezî bî Şerhi Sahîh et-Tirmizî, Mısır, 1931.

................... Kitabu’l-Kabes fi şerhi Muvattai Mâlik b. Enes,( nşr), Muhammed Abdullah Vülid Kerîm, Beyrut, 1992.

Kadı İyâd, Musa b. İyad el-Yahsûbî, el-Gunye,(nşr), Mâhir Züheyr Cerrar, Beyrut: 1982.

el-Makkarî, Ahmed b. Muhammed, Nefhu’t-Tıb min Gusni’l-Endülüsi’r-Ratib, Beyrut, 1968.

el-Medgarî, Abdülkebîr el-Alevî, en-Nâsih ve’l-Mensûħ fi’l-Ķur’âni’l-Kerîm, Kahire, Mektebetü’s-sekafeti’d-dîniyye, 1992.

Menna’ el-Kattân, Mebâhis fî Ulûmi’l-Kur’an, Beyrut, Müessesetü er-Risâle, 1980.

el-Meşînî,Mustafa İbrâhim Halil, İbnu’l-Arabîel-Mâlikî el-İstiblî ve Tefsiruhu Ahkâmu’l-Kur’an, Ürdün, Dârü Ammar, 1992.

Tâlibî, Ammâr, Arâü Ebî Bekir b. el-Arabî el-Kelâmiyye, Cezayir, eş-Şirketü’l-Vataniyye.

ez-Zehebî,Muhammed b. Ahmed b. Osman,Tezkiretü’l-Huffâz, Beyrut, Dârü’l-Kütubi’l-İlmiyye, 1992.

ez-Zehebî, Muhammed Huseyn, et-Tefsir ve’l-Müfessirûn, Mısır, Dâru’l-Kutubi’l-Hadise, 1976.