İKİNCİ DÜNYA SAVAŞI VE TÜRKİYE’DE ÇALIŞMA BAKANLIĞI’NIN KURULUŞU

Türkiye'de Çalışma Bakanlığı'nın kurulması 1945 yılının ikinci yarısına rastlar. Bu tarih İkinci Dünya Savaşı'nın neticelendiği tarihle örtüşür. Türkiye'nin savaş sırasında izlediği politikalar, savaşın sonunda yöneticileri hem iç hem de dış politikada zor durumda bırakmıştır. Dış politikada karşılaşılan sorunlar Sovyetler Birliği'nin baskılarına karşı İngiltere ve ABD'nin desteği aranarak aşılmaya çalışılır. İç politikadaki sorun ise İkinci Dünya Savaşı'nda yapılan uygulamalar neticesinde halkın rejime yabancılaşmasıdır. Ülke içindeki yarı seferberlik hali; dinamik işgücünün askere alınmasına neden olmuş ve bu durum üretimi düşürmüştür. Bununla beraber uygulanan ekonomi politikaları işçileri, memurları ve dar gelirli yurttaşları rejime yabancılaştırmıştır. Bu durumun farkında olan Tek Parti Yönetimi halkı kazanmak için bazı adımlar atar. Çiftçiyi Topraklandırma Kanunu, Ormanların devletleştirilmesi ve Çalışma Bakanlığı'nın kurulması ve İş Kazaları ile Mesleki Hastalıklar ve Analık Sigortası hakkındaki kanunun kabul edilmesi bu girişimler arasındadır. Bu makalede İkinci Dünya Savaşı süreci içerisinde Türkiye ve Dünya'da yaşanan gelişmeler ele alınmış ve Tan, Cumhuriyet ve Akşam gazeteleri incelenerek Çalışma Bakanlığı'nın kuruluşunun basındaki yansımaları ortaya konulmaya çalışılmıştır

World War Two and Establishment of Ministry of Labor in Turkey

Establishment of Ministry of Labor in Turkey coincides with the second half of the year 1945. This date overlaps the end of World War Two. The policies executed by Turkey during the war put the executives in a difficult situation in terms of both domestic and foreign affairs. The problems related to foreign affairs were sought to be overcome with the support of England and U.S.A. despite the pressures by the Soviet Union. The problem in domestic affairs was the alienation of population from the regime as a result of the implementations during World War Two. The state of semimobilization in the country led to enlistment of dynamic work force, giving way to a decline in production. In addition to that, the economic policies adopted alienated workers, civil servants, and citizens with a low income from the regime. The Single Party Government, which was aware of this situation, took some steps to win back the population. Farmer Capacity Building Act, Nationalization of Forests, establishment of Ministry of Labor, and the acts regarding Work Accidents and Occupational Diseases and Maternity Insurance were among those steps. In this paper, the developments both in Turkey and in the world during World War Two are discussed and the repercussions of the establishment of Ministry of Labor in the press are sought to be expressed by examining the newspapers Tan, Cumhuriyet, and Akşam

PDF

___

Ahmad, Feroz: Modern Türkiye’nin Oluşumu, çev.: Yavuz Alogan, Kaynak Yayınları, 2. Basım, İstanbul, 1999.
Aydın, Mustafa: “İkinci Dünya Savaşı ve Türkiye”, Baskın Oran (ed.) Türk Dış Politikası Kurtuluş Savaşı’ndan Bugüne Olgular, Belgeler, Yorumlar, cilt. 1, İletişim Yayınları, İstanbul, 2001.
Boratav, Korkut: Türkiye İktisat Tarihi (1908 – 1985), Gerçek Yayınevi, İstanbul, 1985.
Boratav, Korkut: Türkiye’de Devletçilik, Savaş Yayınları, 1. Basım, Ankara, 1982.
Çavdar, Tevfik: Türkiye’nin Demokrasi Tarihi 1839 – 1950, İmge Kitabevi, Ankara, 1995.
Eroğul, Cem: Demokrat Parti ve İdeolojisi, İmge Kitabevi, 4. Basım, Ankara, 2003.
Gencer, Ali İhsan – Özel, Sabahattin: Türk İnkılap Tarihi, Der Yayınları, 8. Basım, İstanbul, 2001.
Hobsbawm, Eric: Kısa 20. Yüzyıl – Aşırılıklar Çağı, Sarmal Yayınevi, İstanbul, 1996.
Kazgan, Gülten: Tanzimat’tan 20. Yüzyıla Türkiye Ekonomisi – 1. Küreselleşmeden 2. Küreselleşmeye, Altın Kitaplar, İstanbul, 1999.
Metinsoy, Murat: İkinci Dünya Savaşı’nda Türkiye “Savaş ve Gündelik Yaşam”, Homer Kitabevi, İstanbul, 2007.
Oran, Baskın: “Dönemin Bilançosu”, Baskın Oran (ed.) Türk Dış Politikası Kurtuluş Savaşı’ndan Bugüne Olgular, Belgeler, Yorumlar, cilt. 1, İstanbul, İletişim Yayınları, 2001.
Parker, R. A .C.: İkinci Dünya Savaşı, Dost Kitabevi Yayınları, çev: Müfit Günay, Ankara, 2005.
Sander, Oral: Siyasi Tarih (1918 – 1994), İmge Kitabevi, 10. Basım, Ankara, 2002.
Sülker, Kemal: 100 Soruda Türkiye’de İşçi Hareketleri, Gerçek Yayınevi, Genişletilmiş 2. Basım, İstanbul, 1973.
Timur, Taner: Türkiye’de Çok Partili Hayata Geçiş, İmge Kitabevi, İstanbul, 2003.
Abadan, Prof. Dr. Yavuz: "İş ve Çalışma Hayatının Düzenlenmesi", Cumhuriyet, 23 Haziran
1945 Cumartesi, s.1-3.
Sertel, Zekeriya: "Çalışma Bakanlığı ve Çalışma Bakanı", Tan, 11 Haziran 1945, s.1–2.