FAZIL AHMET AYKAÇ’IN EĞİTİMLE İLGİLİ GÖRÜŞLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Eğitim sorunlarının çokça konuşulduğu II. Meşrutiyet Dönemi’nde, konuyla ilgili önemlieserler de yazılmıştır. Şair, yazar ve eğitimci Fazıl Ahmet Aykaç’ın (1884-1967)Terbiyeye Dair adlı eseri bunlardan biridir. Yazarın, eğitime ilişkin görüşlerinibelirlemeyi amaçlayan bu çalışmada; veriler, doküman incelemesi yöntemiyletoplanmıştır. Toplanan veriler, betimsel analiz tekniği ile incelenmiş; eserin, eğitimbilimlerindeki yeri ve yazarın eğitim anlayışı belirlenmeye çalışılmıştır. Elde edilenbulgulara göre yazarın; zihinsel, bedensel ve ahlâkî açıdan bütün olarak ele alınmasıgereken bir eğitim anlayışını (eğitimde bütünlük ilkesi) benimsediği tespit edilmiştir.Eğitimin amaç ve niteliğine geniş ölçüde yer verilen eserde, toplumun ihtiyaç duyduğunitelikli insanın yetiştirilmesi bakımından ailenin ve erken çocuklukta duyu eğitimininönemine vurgu yapılmıştır. Okulun fiziksel özellikleri üzerinde hassasiyetle durulmuş,bireylerin düşünsel gelişiminde, birlikte yürütülmesi gereken temel eğitim ve meslekeğitiminin önemine işaret edilmiştir. Eserde, bütün bu alanlarda ilerleme sağlamanın da kızların ve annelerin eğitimi ile mümkün olacağı belirtilmiştir. Çalışmanın sonucundaeserin, çağdaş pedagoji/eğitim bilimi kitabı niteliğinde olduğu, eğitim bilimleri ve eğitimtarihi açısından, önemli bir yeri olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Eser üzerinde, herhangi birçalışma yapılmamış olması, Türk eğitim tarihi, pedagoji tarihi açısından büyük bireksikliktir. Bu çalışmada, Terbiyeye Dair ışığında, Fazıl Ahmet Aykaç’ın eğitime dairgörüşleri belirlenerek eserin, önemi ortaya konmaya çalışılmıştır.

An Investigation on Fazıl Ahmet Aykaç's Opinions About Education

In The Second Constitutional Era when educational problems were mostly discussed considerable works were also written about the subject. As a poet, writer and educationalist Fazıl Ahmet Aykaç’s (1884-1967) work named Terbiyeye Dair is one of them. In this study, which aims to determine the author’s opinions about education, data were collected by document analysis method. Data that collected were analyzed by descriptive analysis technique and it was tried to be determined the work’s place in educational sciences and the educational understanding of the author. According to the findings, it was stated that the author adopted an understanding of education that should be considered as a whole mentally, physically and morally (the principle of integrity in education). In the work, in which the purpose and quality of education were widely included, it was emphasized importance of family and sensory education in early childhood in terms of to be training the qualified person that needed by the society. Physical characteristics of the school were accentuated acutely and it was underlined importance of basic education and vocational education should to be carried out simultaneously in the intellectual development of individuals. In the work, it was stated that progress in all these topics could be possible with education of girls and mothers. At the end of the study it has been concluded that the work is in feature of contemporary pedagogy book and it has an important place in terms of educational sciences and education history. That no study has been dealt with the work is a great deficiency in terms of Turkish education history and pedagogy history. In this study, it was tried to be revealed importance of Terbiyeye Dair by determining Fazıl Ahmet Aykaç's views on education in the light of his work.

PDF

___

Akyüz, Y. (2011). Osmanlı Döneminden cumhuriyete geçilirken eğitimöğretim alanında yaşanan dönüşümler. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 1(2), 9-22.
Al Şensoy, S. ve Sağsöz, A. (2015, Aralık). Öğrenci başarısının sınıfların fiziksel koşulları ile ilişkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(3), 87-104.
Aytaç, K. (2006). Çağdaş Eğitim Akımları (Yabancı Ülkelerde). Mevsimsiz Yayınları.
Canki, T. (2013). Fazıl Ahmet Aykaç'ın "Şeytan Diyor Ki" adlı eserinin çeviri yazısı ve metin incelemesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Üniversitesi.
Çoruk, A. Ş. (2008). Mizah Şairi Fazıl Ahmet Aykaç. Kitabevi.
Erden, M. ve Akman, Y. (1996). Eğitim Psikolojisi. Arkadaş Yayınevi.
Erdiller, Z. B. (2010). Erken Çocukluk eğitiminde temel kuram ve yaklaşımlar. H. İ. Diken (Ed.), Erken Çocukluk Eğitimi içinde (s. 56-92). Pegem Akademi.
Ergün, M. (1996). II. Meşrutiyet Devrinde Eğitim Hareketleri 1908-1914. Ocak Yayınları.
Fazıl Ahmed. (1326). Terbiyeye Dâ'ir. Tanin Matbaası.
Fidan, N. ve Akman, M. (1998). Eğitime Giriş. Alkım Kitapçılık ve Yayıncılık.
Gurbetoğlu, A. (2015). https://docplayer.biz.tr/11666081-Sinif-yonetimi-3- egitim-ortaminin-fiziksel-ozellikleri.html., Erişim Tarihi: 05.01.2021
Gültekin, M., Ciğerci, F. M. ve Merç, A. (2013). Holistic Education. Journal of Education and Future, (3), 53-60.
Gündüz, M. (2012). Mustafa Satı Bey ve Eğitim Bilimi. Otorite Yayınları.
Gündüz, M. (2015). Muhafazakâr-modernist bir cumhuriyet aydını: Nurettin Topçu'nun eğitim görüşleri. Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi (Özel Sayı), 45-88.
Gürsoy, A. (2017). Eğitimin ilkeleri ve değerler eğitimi. M. Onur ve M. Şanal (Ed.), Eğitim Bilimine Giriş içinde (s. 39-53). Pegem Akademi Yayınları.
Kâğıtçıbaşı, Ç. (2010). Benlik, Aile ve İnsan Gelişimi: Kültürel Psikoloji. Koç Üniversitesi Yayınları.
Kerman, Z. (1977). Fazıl Ahmet Aykaç, Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi içinde, (Cilt 1). Dergâh Yayınları.
Koçu, R. E. (1960). Fazıl Ahmet Aykaç, İstanbul Ansiklopedisi içinde, (Cilt III). Nurgök Matbaası. https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/ 1.5.1739.pdf, Erişim tarihi:11.01.2021
Oktay, A. (2002). Yaşamın Sihirli Yılları Okul Öncesi Dönem . Epsilon.
Özden, Y. (1999). Öğrenme ve Öğretme. Pegem Akademi Yayınları.
Rousseau, J. J. (2013). Emile. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
San Bayhan, P. ve Artan, İ. (2004). Çocuk Gelişimi ve Eğitimi. Morpa.
Senemoğlu, N. (2005). Gelişim, Öğrenme ve Öğretim: Kuramdan Uygulamaya. Gazi Kitabevi
Şimşek, H. (2009). Eğitim tarihi araştırmalarında yöntem sorunu. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 42(1), 33-51.
Toran, M. (2011). Montessori Yönteminin Çocukların Kavram Edinim, Sosyal Uyumları ve Küçük Kas Motor Becerileri Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Toran, M. (2012). Çocukluğun ve erken çocukluk eğitiminin tarihi ve kuramsal temelleri. N. Avcı, ve M. Toran (Ed.), Okul Öncesi Eğitime Giriş içinde (s. 1-19). Eğiten Kitap.
Turla, A. (2005). Duyu eğitiminin önemi ve gelişimine yönelik etkinlikler. M. Sevinç (Ed.), Erken Çocuklukta Gelişim ve Eğitimde Yeni Yaklaşımlar içinde (s. 251-256). Morpa Kültür Yayınları.
Uludağ, Z. ve Odacı, H. (2002). Eğitim öğretim faaliyetlerinde fiziksel mekân. Milli Eğitim Dergisi (S. 153-154).
Yetiş, K. (1991). Fazıl Ahmet Aykaç. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi içinde, (Cilt 4, s. 254). Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları
Yıldırım, A. (1999, Nisan). Nitel araştırma yöntemlerinin temel özellikleri ve eğitim araştırmalarındaki yeri ve önemi. Eğitim ve Bilim, 23(112), 7- 17.