ERKEN İNGİLİZ REFORMASYONU VE LOLLARD HAREKETİ

Bu makale John Wycliff’in fikirleri ve onun takipçileri olan ve kendilerine Lollard denen hareketin İngiliz ve Avrupa toplumları üzerine olan etkisini tartışmaktadır. Kısa bir giriş bölümünden sonra makalenin ilk bölümü John Wycliff’in kısa hayatını değerlendirmektedir. Daha sonraki bölümde Wycliff ile Lollard hareketinin gelişim süreci incelenmektedir. Bu bölümde Wycliff’in Oxford’da nasıl popüler hale geldiği ve düşüncelerinin İngiliz orta sınıfı ve alt aristokrasisinde nasıl yayıldığı irdelenmektedir. Takip eden bölümde Lollardların teolojik doktrinleri ayrıntılı bir biçimde ele alınmaktadır. Daha sonra Lollard hareketinin İngiliz toplumu üzerindeki etkileri incelenmektedir. Bu çalışmaya göre her ne kadar John Wycliff’in düşünce hareketi toplumun geneli tarafından benimsenmemiş ve Lollard hareketi aristokrasinin üst sınıfına mensup kişilerce korunulmaya çalışılmasına rağmen yasaklanmış olsa da İngiliz toplumunu edebiyattan toplumun yapılanışına ve hatta reformasyonun İngiltere’deki gelişimine kadar birçokalanda etkilemiştir. Ayrıca Lollard hareketi ve John Wycliff’in fikirlerinin etkileri sadece İngiltere ile sınırlı kalmamış, İskoçya ve Doğu Avrupayı da içine almıştır. Doğu Avrupa’da Hussitler Lollardların uzantılarıdırlar.

PDF

___

Birincil Kaynaklar:

British Library (BL) Additional (Add.) MS 41321 and Bodleian (Bodl.) Library MS Rawlinson C. 751.

British Library ek el yazmaları 41321 ve Bodlean Library Manuscript Rawlinson C. 751 ed. G. R. Cigman The Early English Text Society, Oxford, 1968.

Roger Dymnok ‘Liber contra vii errores et heresses Lollardorum’, ed. H.S. Cronin, Londra, 1922.

The Mirrour of the Blessed Lsf of Jesu Crist, ed. L. F. Powell, Oxford, 1908.

İkincil Kaynaklar:

Aston, Margaret, ‘John Wycliffe's Reformation Reputation’, Past and Present, 30, (Nisan, 1965), s. 23-51.

Aston, Margaret, Lollards and Reformers: Images and Literacy in Late Medieval Religion(Londra: Hambledon Press, 1984).

Aston, Margaret ‘Corpus Christi and Corpus Regni: Heresy and the Peasants' Revolt’, Past and Present, 143 (Mayıs, 1994), s. 3-47.

Aston, M. E., ‘Lollardy and Sedition 1381-1431’, Past and Present, 17 (Nisan, 1960), s. 1-44.

Brennan, Gillian, ‘Patriotism, Language and Power: English Translations of the Bible, 1520-1580’, History Workshop, 27 (Bahar, 1989), s. 18-36, s. 18.

Brockwell, Jr, Charles W. ‘Answering "The Known Men": Bishop Reginald Pecock and Mr. Richard Hooker’, Church History, 49/2 (Haziran, 1980), s. 133-146.

Catto, J. I., ‘A Radical Preacher's Handbook, c. 1383’, English Historical Review, 115/463 (Eylül, 2000), pp. 893-904.

Cigman, Gloria, ‘Luceat Lux Vestra: The Lollard Preacher as Truth and Light’, The Review of English Studies, New Series, 40/160 (Kasım, 1989), s. 479-496.

Colledge, Eric, ‘The Recluse. A Lollard Interpolated Version of the Ancren Riwle’, The Review of English Studies, 15/58 (Nisan, 1939), s. 129-145.

Cross, Claire, Church and People 1450-1660: The Triumph of the Laity in the English Church(Londra: Collins, 1976).

Dahmus, Joseph H., ‘John Wyclif and the English Government’, Speculum, 35/1 (Ocak, 1960), pp. 51-68. s. 51.

Davies, Richard G., ‘Lollardy and Locality’, Transactions of the Royal Historical Society, Sixth Series, 1 (1991), s. 191-212.

Dickens, A. G., Lollards and Protestants in the Diocese of York, 1509-1558(Londra: O.U.P. for the University of Hull, 1959).

Fang Ng, Su, ‘Translation, Interpretation, and Heresy: The Wycliffite Bible, Tyndale's Bible, and the Contested Origin’, Studiesin Philology, 98/3 (Yaz, 2001), s. 315-338.

Haigh, Christopher, ‘The Recent Historiography of the English Reformation’, Historical Journal, 25/4 (Aralık, 1982), pp. 995-1007.

Hudson, Anne, ‘The Debate on Bible Translation, Oxford 1401’, English Historical Review, 90/354 (Ocak, 1975), s. 1-18

Jones, W. R.,‘Lollards and Images: The Defense of Religious Art in Later Medieval England’, Journal of the History of Ideas, 34/1 (Ocak -Mart, 1973), s. 27-50.

Lawton, D. A., ‘Lollardy and the "Piers Plowman' Tradition"’, The Modern Language Review, 76/4 (Ekim, 1981), s. 780-793.

Reid, W. Stanford, ‘The Lollards in Pre-Reformation Scotland’, Church History, 11/4 (Aralık, 1942), s. 269-283.

Russell, Henry G., ‘Lollard Opposition to Oaths by Creatures’, American Historical Review, 51/4 (Temmuz, 1946), s. 668-684, s. 669.

Taylor, Craig, Eleştirilen Kitap: Margaret Aston; Colin Richmond, Lollardy and the Gentry in the Later Middle Ages, (Stroud: Sutton 1997) English Historical Review, 114/455 (Şubat, 1999), pp. 161-162 (Kitap eleştirisi)

Matthew, F. D., ‘The Authorship of the Wycliffite Bible’, English Historical Review, 10/37 (Ocak, 1895), s. 91-99.

McFarlane, K. B., The Origins of Religious Dissent in England, (New York: Collier, 1966), s. 32.

Nolcken, Christina von, ‘An Unremarked Group of Wycliffite Sermons in Latin’, Modern Philology, 83/3 (Şubat, 1986), s. 233-249.

Smith, H. Maynard, Pre-Reformation England, (New York: Macmillan, 1938).

Strohm, Paul, England’s Empty Throne: Usurpation and the Language of Legitimation, 1399-1422 (Nev Hevan ve Londra: Yale University Press, 1999).

Watson, Nicholas, ‘Censorship and Cultural Change in Late-Medieval England: Vernacular Theology, the Oxford Translation Debate, and Arundel's Constitutions of 1409’, Speculum, 70/4 (Ekim, 1995), pp. 822-864, s. 826.

Waugh, W. T., ‘Sir John Oldcastle’, English Historical Review, 20/80 (Ekim, 1905), s. 637-658.

Workman, H.B., John Wyclif: A Study of the English Medieval Church, 2 cilt. (1926). S. 10-29.