DİNÎ İLİMLERLE TOPLUMSAL GERÇEKLİĞİN UYUMLU OLMADIĞI BİR ORTAMDA İLAHİYAT EĞİTİMİNİN ETKİLİLİĞİ

İslam medeniyeti tarihini incelediğimizde çeşitli İslami ilimlerde tartışılan konuların büyük çoğunluğunun toplumsal alanda bir karşılığının olduğu görülmektedir. Günümüzde İslami ilimlerle toplumsal gerçeklik arasında böyle bir bütünlük ve tekabüliyetten bahsetmek pek mümkün gözükmemektedir. Bu durumun İlahiyat fakültelerindeki eğitimin niteliği üzerinde bazı önemli etkileri bulunmaktadır. Günümüzde İslami ilimlerin konu içerikleri ile gerçek hayat arasındaki kopukluklar, her şeyden önce, yeni bilgiyi mevcut bilgilerle ilişkilendirerek öğrenmeyi ifade eden “anlamlı öğrenme”yi neredeyse imkânsızlaştırmakta ve etkisiz öğrenme olarak niteleyebileceğimiz ezberci öğrenme biçimine yol açmaktadır. Söz konusu kopukluk toplum bilimleri ile İslami ilimlerin ilişkisini ve eğitim-öğretimde söz konusu disiplinler arasında bütünlüğün sağlanmasını da olumsuz şekilde etkilemektedir. Son olarak bilgilerin akla yatkın olması için onları destekleyici bir toplumsal yapının önemine işaret eden Peter Berger’in tespitlerinden hareketle, söz konusu kopukluğun öğrencilerin tahsil ettikleri İslami konuların makuliyetine yönelik soru ve sorunlar ortaya çıkaracağını da söyleyebiliriz.

-

When we examine the history of Islamic civilization, it is seen that the vast majority of the topics discussed in the various Islamic sciences have a social dimension. Today, it is unlikely to talk about such an integrity and correspondence between Islamic sciences and social reality. This has some important implications on the nature of education in the faculties of theology. The disconnection between the subject matter of real Islamic sciences and real life today, above all, makes "meaningful learning" almost impossible by expressing learning by associating new knowledge with existing information, and leads to a form of learning that can be characterized as ineffective learning. The disconnection negatively affects the relationship between social sciences and Islamic sciences and the provision of integrity between the disciplines in education and training. Finally, from the findings of Peter Berger who points out to the importance of a social structure that supports knowledge in order to make the knowledge plausible, we can also say that the disconnection will lead to questions and problems about the plausibility of Islamic subjects in the eye of students.

___

  • Araz, Y. (2015). İmam Şâfiî’nin Fıkıh Anlayışındaki Değişim. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2, s. 33-73.
  • Ausubel, D.P. (2000).The Acquisition and Retention of Knowledge: A CognitiveView. ABD: Springer Science+Business Media Dordrecht (e-book).
  • Berger, L. P. (2000). Kutsal Şemsiye: Dinin Sosyolojik Teorisinin Ana Unsurları. (Çev. Ali Coşkun), İstanbul: Rağbet Yayınları.
  • Cürcani, S. Ş. (2010). Şerhu’l-Mevakıf 1. Cilt. (Çev. Ömer Türker), İstanbul: Kırk Gece Yayınları
  • el-Kuduri, A. (2015). Muhtasar’ul Kuduri. (Çev. Osman Güman, Soner Duman), İstanbul: Beka Yayınları.
  • el-Mavsılî, A. (2011). Metni el-Muhtar li’l-Fetva. (Çev. Celal Yeniçeri), İstanbul: Şamil Yayınları
  • Erişirgil, M. E. (1997). Kant ve Felsefesi. İstanbul: İnsan Yayınları.
  • Furseth, I. &Repstad, P. (2011). Din Sosyolojisine Giriş: Klasik ve Çağdaş Kuramlar. (Çev. İhsan Çapçıoğlu, Halil Aydınalp), Ankara: Birleşik Yayınevi.
  • Gül, A.R. (2016). Yüksek Din Eğitimi Kurumlarında Değişim ve Yenilenmenin Gerekçeleri. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 5,s. 7-37.
  • Mayer, R. E. (2002). Rote Versus Meaningful Learning.Theory Into Practıce, 41(4), s. 226-232.
  • Meydan, H. (2017). “Anlamlı Öğrenmenin Oluşumuna Katkı Açısından İmam-Hatip Okullarında Dini, Akli ve Tecrübi İlimlerin Kardeşliği Üzerine Bir Değerlendirme”. Geleceğin İnşasında İmam-Hatip Okulları Cilt I. (Ed. İlhan Erdem, İbrahim Aşlamacı, Recep Uçar), Malatya: İnönü Üniversitesi Yayınları, s. 81-100.
  • Nizamülmülk. (2015). Siyasetname (Siyeru’l-Müluk). (Çev. Nurettin Bayburtlugil), İstanbul: Dergah Yayınları.
  • Öğmüş, H. (2009). Halku’l-Kur’ân Tartışmalarının Vahyin Allah’tan İnsana İntikaliyle İlgili Telakkiler Üzerindeki Etkisi. Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 28, s. 17-44.
  • Sinanoğlu, A. (2002). İslâm’ın İlk Siyasallaştırılma Sürecinde “Kader” İnancı. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 43(2), s. 249-276.
  • Tunç, C. (1978). Kelâm İlminde Büyük Günah Meselesi. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1978, 23, s. 325-342.
  • Tûsî, N. (2007). Ahlâk-ı Nâsırî. (Çev. Anar Gafarov, ZaurŞükürov), İstanbul: Litera Yayıncılık.
  • Yıldırım, S. (2011). Halku’l-Kur’an Meselesinin Politik İstismarı. Milel ve Nihal: İnanç, Kültür ve Mitoloji Araştırmaları Dergisi, 8(1), s. 49-69.